سال جاری برای دوستداران آثار نقاشی ایتالیا بهترین سال است. نمایشگاه های منحصربفرد با یکدیگر جا عوض می کنند- نمایشگاه تابلوهای نقاشان ایتالیایی عصر رنسانس — رافائل و پیرانزی — را می توان در موزه هنرهای تجسمی پوشکین دید. گالری ترتیتاکوف پس از نمایشگاه های جنجالی « سروف» و « آیوازوف»، نمایشگاهی تحت عنوان « روم جاویدان، شاهکارهای واتیکان» را برگزار خواهد کرد.
سه سال پیش، در زمان بازدید ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و فرانسیس پاپ روم در واتیکان در باره برگزاری نمایشگاه صحبت شد. و حالا 42 شاهکار نقاشی از بِلینی، پروجینو، رافائل و کاراواجو — راهی مسکو خواهند شد. هر یک از این آثار منحصربفرد است. تا کنون موزه واتیکان که یکی از 10 بزرگترین موزه دنیاست، بطور همزمان چنین تعداد زیاد آثار با ارزش را به خارج از کشور نفرستاده بود.در زمینه اوضاع دشواری که در رابطه با تماس های فرهنگی روسیه با تعدادی از کشورها شکل گرفته است، برگزاری چنین نمایشگاهی ایجاد خوشبینی می کند و هر چه سیاست سعی کند در امور فرهنگی دخالت کند، اما روند فرهنگی می تواند مطلوب تر باشد.
شایان ذکر است که کارمندان متخصص موزه های مسکو به انتخاب شاهکارهایی پرداختند که باید در مسکو به معرض نمایش گذاشته شوند.
آرکادی ایپولیتوف در این خصوص گفت: اینطور نبود که واتیکان بگوید « فقط این را میتوانیم بدهیم و شما هم همین تابلو را ببرید». انتخاب با ما بود. یکی از مهمترین شاهکارهای موزه واتیکان — نقاشی های رودیواری رافائل از کاخ پاپ است که آنها را باصطلاح « فرشته های نوازنده» می نامند. این نقاشی ها بخشی از نمایشگاه مسکو هستند که در آن توجه خاصی به آثار رافائل شده است. ما معتقدیم که اعتماد به ما در این خصوص اهمیت فوق العاده زیادی دارد. همانطور در رابطه با تابلوی « دفن در گور» کاراواجو که جوهر روح نقاشی روم به حساب می آید. وظیفه نمایشگاه، نمایش کلکسیونی از شاهکارهای نقاشی و ارتباط معنوی مسکو و روم است که در قرن 16 شکل گرفت. اما زودتر از آن دوران ارتباط معنی بین مسکو و روم وجود داشت. گواه آن، وجود شمایل مکتب شمایل نویسی روم قرن 12 است که نمایشگاه با آن افتتاح می شود. این شمایل شباهت زیادی به نوع بیزانسی و شمایل نویسی روسی دارد و گواه مسیحیت واحد تا قبل از تقسیم کلیسا به ارتدکس و کاتولیک بود».
کلکسیون « روم جاویدان» که در مسکو به نمایش در می آید بخشی از پروژه بزرگی است که تا پاییز سال 2017 میلادی — سال نمایشگاه جوابیه تابلوهای نقاشی روسیه در واتیکان — ادامه خواهد یافت.
زلفیرا ترِگولووا مدیر گالری تریتیاکوف در این خصوص گفت: اگر قبلا قصد داشتیم آثار نقاشان بزرگ روس قرن 19 و اوایل قرن 20 را در نمایشگاه جوابیه شامل کنیم، اما حالا که نمایشگاه موزه های واتیکان چنین دوره وسیع تاریخی — از قرن 12 تا 18 را در بر می گیرد، ما نیز تصمیم گرفتیم چارچوب زمانی را وسیع تر سازیم. از اینرو شمایل های قرون وسطی روسی را در واتیکان به نمایش خواهیم گذاشت. این کلکسیون شامل هنر روسی و بهترین نمونه های شمایل نویسی و نه فقط مجموعه ای از شاهکارها بر طبق سوژه های انجیل و کتاب مقدس است.
در واتیکان مشتاق دیدن شمایل « ظهور مسیح بر مردم» شاهکار الکساندر ایوانوف هستند. ایوانوف در ایتالیا آثار رافائل را مطالعه کرده بود، اما ما این تابلوی بزرگ را به آنجا نخواهیم فرستاد، همانطور که در واتیکان به درخواست ما در باره تابلوی « دگرگونی» (جشن ظهور مسیح در مقابل شاگردانش در سیمای مافوق بشری) رافائل «نه» گفتند. تابلوی « دگرگونی» هرگز به جای دیگری فرستاده نمی شود، درست مثل تابلوی « ظهور مسیح» تریتیاکوف که هرگز موزه را ترک نمی کند.
پروژه بیسابقه گالری تریتیاکوف و موزه واتیکان 25 ماه نوامبر در مسکو با نمایشگاه های منحصربفرد آغاز می شود.
