باستان شناسان انستیتوی علمی — پژوهشی میراث فرهنگی و طبیعی به نام « لیخاچف» از سوریه برگشتند. دانشمندان با دریافت اجازه وزارت دفاع روسیه، برای مطالعه و بررسی یادبودهای میراث جهانی در شمال سوریه به آنجا رفته بودند. به گزارش « ایزوستیا» تیمور کارموف، کارمند علمی انستیتوی میراث فرهنگی و طبیعی روسیه که در رأس هیأت اعزامی به روسیه رفته بود گفت که بخشی از مسیر مأموریت آنها از 2 کیلومتری خط جبهه عبور می کرد.
مهمترین هدف این مأموریت را مطالعه و تحقیق در باره یادبودهای میراث فرهنگی یونسکو اواخر دوران روم — اوایل بیزانس به نام « جبل سمعان —4« تشکیل می داد. این محل یک پارک بزرگ باستانی- معماری با یادبودهای قدیمی است. این یادبودها با یکی از مراکز مسیحیت در آغاز موجودیت آن در قرون 5-4 عصر حاضر در ارتباط است. کلیساها، ساختمان های چند طبقه و حمام و قنات و چیزهای دیگری که زیر آسمان باز بخوبی حفظ شده اند. گروه نظارت باید وضعیت کنونی این یادبودها را ارزیابی کند. در سال 2011 وقتی جنگ در سوریه شروع شد در باره سرنوشت آتی این یادبودها هیچ چیز مشخص نشده بود. تا این اواخر این محل در تصرف شبه نظامیان بود و در آنجا نبردهای خونین جریان داشت و فقط چندی پیش جاده منتهی به آنجا آزاد شد. با وجود این، در حوالی این پارک عملیات جنگی جریان دارد. از هشت محل قرار داشتن سازه های باستانی (در پارک یادبودهای باستانی) نیمی از آنها در کنترل سازمان تروریستی « جبهه النصرا» و متحدان آنها قرار دارد.
به ارزیابی تیمور کارموف مجتمع « جبل سمعان —4» شانس آورده است. محل مورد مطالعه آنها در شمال — غرب حلب واقع است که در آنجا عملیات جنگی در فاصله چند کیلومتری از خط جبهه بین نیروهای کرد و شبه نظامیان ادامه دارد ، در این محل عملیات جنگی طولانی نبود. آنچه دانشمندان روسیه توانستند طی مأموریت خود مطالعه و بررسی کنند آسیب زیادی ندیده است.
اردوگاه دانشمندان باستان شناس در شهر « آفرین» حلب برپا شده بود. هنوز زود است از روش های حفظ این یادبودها صحبت شود. کارهای باستان شناسی ادامه دارد. یادبودها در فاصله چند کیلومتر از یکدیگر قرار دارند.
تیمور کارموف رئیس هیأت اعزامی در این خصوص گفت: « امکان همکاری با نیروهای انتظامی محلی وجود دارد که در این شرایط دشوار سعی می کند از یادبودها محافظت کنند. آنها کمک با ارزشی به ما کردند که سپاسگزار هستیم. ما گزارشی تهیه کرده و آن را در اختیار سازمان های بین المللی می گذاریم. در آینده همه چیز به دو عامل بستگی خواهد داشت: شدت عملیات جنگی در این مناطق و تأمین سرمایه حفظ یادبودها».
شایان ذکر است که کمک روسیه به سوریه رایگان است و سازماندهی این مأموریت مانند مأموریت علمی به پالمیرا بخشی از این کمک است. نظامیان روسیه نیز به دانشمندان کمک کردند. پس از آنکه وزارت دفاع روسیه در رابطه با رساندن هیأت اعزامی دانشمندان از پایگاه هوایی « حمیمیم» به محل مورد نظر به توافق رسید و گروه به آنجا اعزام شد، نظامیان روسیه تأمین امنیت گروه اعزامی را به عهده نگرفتند، زیرا این امر می توانست اجرای وظایف را دشوار سازد. حکومت مرکزی دمشق این نواحی را کنترل نمی کند و حضور مستقیم نظامیان روسیه در آنجا می توانست باعث واکنش های متفاوت شود.
کارموف در توضیح گفت: « ما با کردها به توافق رسیدیم. می توان گفت ریسک کردیم. هرازگاهی صدای شلیک و انفجار توپ ها شنیده می شد اما بطور کلی همه چیز آرام بود و هیچ کس به ما شلیک نکرد. ما را همیشه همراهی می کردند. تیراندازی ها از طرف نیروهای مسلح ترکیه « سپر فرات» انجام می شد که مواضع کردها را مورد آتشباری قرار می دادند. مسیر حرکت ما در بعضی جاها از فاصله 2 کیلومتری خط جبهه رد می شد. آنچه باعث تعجب من شد واحدهای نظامی کردها بود که از دختران جوان تشکیل شده بود. آنها همپای مردان با داعش و تروریست می جنگند. حتی دسته تانک زنان وجود دارد».
هم اکنون توجه و نگرانی از پالمیرای باستانی که از وجود شبه نظامیان آزاد شده است به حوالی شهر حلب جلب شده است. یاسر آکل معاون رئیس مرکز فرهنگ روسی — عربی در سنت پطربورگ گفت اکنون حلب و نه پالمیرا در ردیف اول فهرست یادبودهای باستانی در حال فنا قرار دارد.
