بیست و پنج سال پیش رویدادی در اتحاد شوروی رخ داد که تعیین کننده سرنوشت آتی آن بود. کودتای ماه اوت، خطی بر گذشته شوروی کشید. پس از 4 ماه اتحاد شوروی از هم فروپاشید، ابرقدرتی که خیلی ها غیر واقعی می پنداشتند. اما سالهای آتی نقطه مبدأ برای تاریخ روسیه شد. پس از 25 سال از زمان فروپاشی اتحاد شوروی ، رویدادهای تابستان سال 2016 در بین اکثر کارشناسان حس مشابهی برمی انگیزد: کناره گیری از نظم جهانی که مدت طولانی بدون گزینه به حساب می آمد. اما تغییر خط مشی برای بعضی از کشورها آشکار است.
فدور لوکیانوف سردبیر مجله «روسیه در سیاست جهانی» در گفتگو با رادیو « اسپوتنیک» در این خصوص گفت: در تابستان سال جاری، رویدادهای سیاسی به لحاظ مقیاس و غیر قابل پیش بینی بودن آنها واقعا نفس را بند می آورند. رویدادهای متفاوتی بطور همزمان رخ دادند. یکی از آنها — رأی گیری در بریتانیا در خصوص خروج از اتحادیه اروپا بود. در آمریکا، انتخاب رسمی دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوری خواهان به سمت ریاست کشور که برای خیلی ها رویدادی شوکه کننده و بیسابقه است. بعلاوه تلاش نافرجام کودتا در ترکیه و مهمتر از آن، پیامد آتی آن بر جو سیاسی کشور. این رویداد فرایندی را به جریان انداخته است که حتی برای تحلیلگران قابل درک نیست. به نظر می رسد، ترکیه بطور جدی برای تغییر جهت در سیستم مناسبات خود با شرکای خارجی آماده است. مهمترین مسأله که هم اکنون دردسر بزرگی به حساب می آید شکلگیری مناسبات ترکیه با ناتو در آینده است. اما یک نکته مشخص است: مناسبات آنها مثل سابق نخواهد بود. در این زمینه تشدید اوضاع در سوریه و اکراین مشاهده می شود که در خصوص اکراین مشخص است که مذاکرات مینسک دیگر سودی ببار نخواهد آورد. یعنی بهرسو نگریسته شود، روندهای بسیار جدی در جریان است.
رویدادهای دهه 90-80 قرن گذشته، رویدادهایی هستند که تغییرات ریشه ای را دامن زدند. تجدید نظر در مدل کنترل جهان که در زمان « جنگ سرد» وجود داشت اعلام نشده بود، البته نه با تکیه بر دو ابر قدرت که بین یکدیگر تعادل برقرار می کردند ، بلکه فقط بر یک ابرقدرت — آمریکا. حساب خود را روی آن بنا کرده بودند که ساختاری در سراسر جهان رواج بدهند که در دوره درگیری و مقابله به جامعه غرب خدمت کند. اما با گذشت 25 سال، چنین نتیجه ای زیر علامت سوال می رود. رویدادهای اخیر گویای تغییرات کیفی مهمی است: عصر جهانی سازی لیبرال به پایان می رسد.
— به عنوان مثال، تصمیم ساکنان بریتانیا، یک رویداد مهم برای اتحادیه اروپاست. قبلا هرگز مرزهای اتحادیه اروپا کاهش نیافته بود، بلکه گسترش می یافت و ناگهان، چنین سیگنال نگران کننده ای برای اتحادیه اروپا به صدا درآمد. احتمال آن می رود که این اولین و آخرین سیگنال نباشد. در ترکیه کودتای نافرجام اگر انقلاب به حساب نیاید یک تکان جدی است. برای ناتو نیز به همین معناست، زیرا ترکیه یکی از اعضای ناتوست. ترکیه هم اکنون طوری در خصوص ناتو رفتار می کند که گویی این ائتلاف اصلا وجود ندارد. تمام این رویدادها نشانگر یک گرایش مهم هستند: اصولی که تا قبل از این رویدادها، سیاست جهانی پس از جنگ جهانی دوم، بر آنها بنا شده بود، و به ویژه پس از جنگ سرد و نوعی «مرکزگرایی غرب» به حساب می آمد، دست کم درحال تغییر است. یعنی غرب، آنطور که توسط سیاستمداران پس از سال 1991 برنامه ریزی شده بود، دیگر به آن شکل به موجودیت خود ادامه نخواهد داد.هم اکنون آشکار است که ساختار تغییر خواهد کرد. البته نه آنطور که نقشه آن کشیده شده بود. این روند در زمان فروپاشی اتحاد شوروی آغاز شد و تا کنون ادامه دارد. اماهمانا در سال جاری، موارد زیادی بروز کردند که امروز دوباره از کیفیت جهانی برخوردار می شوند و مهمترین نتیجه تابستان سیاسی سال 2016 میلادی می باشند.
