به عقیده تحلیلگران « Goldman Sachs Group Inc. »، کشورهای عضو اوپک و کشورهای خارج از این سازمان می توانند در خصوص « فریز» سطح استخراج نفت در جریان دیدار غیر رسمی در گردهم آیی بین المللی انرژتیک در الجزایر در ماه سپتامبر به توافق برسند.
درعین حال، این توافق می تواند نه برای کشورهای اوپک، بلکه دیگر کشورهای صادرکننده « طلای سیاه» مفید باشد. به پیش بینی بانک، « فریز» در صورتی که باعث افزایش قیمت آتی نفت و افزایش صادرات نفت از طرف کشورهای دیگر بشود، بخودی خود می تواند برای کشورهای عضو اوپک نتیجه عکس داشته باشد.
آژانس « بلومبرگ» عقاید کارشناسان بانک فوق الذکر را منتشر کرده است: احیای مناسبات بین طرف های درگیر در بخش تولید ، برای احیای توازن نفتی بهتر از « فریز» از سوی اوپک می باشد که تولید را در سطح رکورد حفظ می کند. اگر نتوان قیمتهای نفت را در آینده در سطح بالا حفظ کرد،« فریز» نیز احتمالا به شکست خواهد انجامید.»
تحلیلگران همچنین متذکر شدند که عربستان سعودی و ایران که مثل گذشته در حفظ سهم خود در بازار ذینفع هستند با این « فریز» بطور یکجانبه موافقت کردند.
ایران 17 ماه آوریل موضع خود در خصوص « فریز» نفت را ابراز نمود. در آن زمان، 16 کشور استخراج کننده حدود نیمی از نفت جهان، در دوحه برای مذاکرات گردهم آمدند اما به علت عدم توافق عربستان سعودی به نتیجه ای نرسیدند که در آخرین لحظه خواهان شرکت تهران در این « فریز» شد. تهران آن نشست را نادیده گرفت. ایران از شرکت در آن نشست خودداری نمود و از بررسی هر گونه محدودیتی در رابطه با تولید نفت خودداری ورزید زیرا تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای فقط در ماه ژانویه لغو شده بودند.
موضع تهران پس از چند ماه چه تغییری کرده است؟ آیا ایران برای قبول پیشنهاد « فریز» استخراج نفت که بزودی در دیدار الجزایر اعلام خواهد شد، آماده خواهد بود؟
امید شکری کله سر کارشناس و تحلیلگر مستقل مسایل انرژی از ایالت ویرجینیای آمریکا در مصاحبه با مارینا الشعلام از رادیو « سپوتنیک» در این خصوص اظهارنظر نمود.
نشست کشور های تولید کننده نفت و عضو اوپک در مورد فریز نفت در ماه آوریل در دوحه قطر برگزار شد. چهار کشور عمده به تفاهم رسیدند که طی دوره زمانی معین تولید خودشان را به سقف معین برسانند تا از این طریق قیمت نفت در بازار جهانی بتواند موثر باشد و قیمت نفت بالا برود. اما همین طوری که پیش بینی شد، این طرح به موفقیت نرسید و طرح فریز نفت در دوحه با مشکل مواجه شد.
در طرح فریز نفت که احتمالا طی ماه آینده در اجلاس اوپک مطرح شود، باز هم تهدید ها وجود دارد چرا که ایران این طرح فریز را به شرطی می پذیرد که بتواند به سطح تولید خودش پیش از تحریمات برسد. پتانسیل تولید و استخراج و همچنین صادرات نفت ایران در اثر تحریمات سازمان ملل و آمریکا و اتحادیه اروپا تا حد 1 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. به همین دلیل تمایل ایران این است که بتواند به ظرفیت تولید و استخراج و صادرات نفت قبل از تحریمات برسد. ایران این طرح فریز را به شرطی می پذیرد که سهمیه خودش قبل از اعمال تحریمات را به دست بیاورد و سپس ایران می تواند در مورد طرح فریز یا هر گونه اقدامی در این خصوص موافقت کند. این در حالی که عراق در حال حاضر تلاش می کند تولید نفت از معادین بیشتر کند.
با ورود ایران به بازار جهانی نفت، سهم کشورهایی مانند عراق، عربستان و روسیه که در دوران تحریم جای ایران را گرفتند کاهش پیدا می کند. ما شاهد نبرد اصلی بین کشور های تولید کننده و غیر تولید کننده نفت برای کسب سهمیه بیشتری در بازار جهانی نفت می باشیم.
هم صحبت رادیو سپوتنیک پیش بینی نمود که نمی توان در انتظار نتیجه دلخواه در دیدار قریب الوقوع الجزایر باشیم.
احتمالی که این طرح فریز شکست بخورد، خیلی بالاست چرا که عرضه برای تولید و فروش بیشتری نفت بین کشورهای اوپک و غیر اوپک مثل ایران، عراق، عربستان سعودی و حتی روسیه رقابت دارد. حتی زمستان سال قبل عربستان برای در اختیار گرفتن بازار نفت بیشتر در اروپا اقدام به فروش نفت با تخفیف ویژه برای برخی مشتریان روسیه، از جمله مجارستان و لهستان نمود. این اقدام ناخوشنودی روسیه را فراهم آورد.
نگرانی کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک، افزایش سهم ایران در بازار نفت می باشد. بنابراین فکر نمی کنم که هر توافقی رسمی یا غیر رسمی در مورد فریز سطح تولید نفت در آینده نزدیک با موافقت همراه باشد. تمامی کشورهایی که در این اجلاس حضور به هم می رسانند، باید بر سر آنچه توافق کرده اند، وفادار بمانند و تولید نفت خود را افزایش ندهند و تولید نفت را به سقفی که برای آنها تعیین شد، برسانند و آن را رعایت کنند. در غیر این صورت افت قیمت نفت ادامه خواهد داشت چراکه عرضه نفت بیش از تقاضا در بازار جهانی وجود دارد.
