اوایل سال 2015 میلادی،سرجیو کاناوِرو جراح ایتالیایی اعلامیه جنجالی در خصوص قصد وی در انجام پیوند سر و آغاز پروژه ای تحت عنوان « HEAVEN را صادر کرد. به عقیده کاناورو چنین عمل جراحی باید در وهله نخست به افراد مبتلا به سرطان و انحطاط عضلات کمک کند.
علاوه بر مسائل فنی و علمی، این عمل جراحی با یکسری مسائل اخلاقی روبروست که در دنیای علمی و در جامعه ایجاد اختلاف می کند. بیایید به ترتیب در باره این مسائل صحبت کنیم.
انتقال روح و تغییر شخصیت؟ مسائل روانی علم پیوند اعضا
این نظریه وجود دارد که پیوند اعضای بدن بناچار باعث تغییراتی در شخصیت دریافت کننده عضو می شود.
مطابق با این نظریه، اعضای بدن حاوی ذراتی از روح و جان شخص اهدا کننده است که پس از پیوند آن به شخص دریافت کننده ، خصوصیات شخصیتی و خودویژگی های اهداکننده در دریافت کننده ظاهر خواهند شد.
طرفداران این نظریه نگرانند که در صورت استفاده از اعضای بدن جنایتکاران، این نوع خصوصیات با عضو اهدایی به شخص دریافت کننده منتقل شوند. بعلاوه از نظر اخلاقی برای شخصی که عضو جدید را دریافت کرده است درک و قبول عضو دیگر دشوارخواهد بود به ویژه اگر این عضو از بدن یک جنایتکار گرفته شده باشد.
در اینجا از مواردی صحبت می شود که دریافت کننده عضو اهدایی نتوانسته با عضو بیگانه در بدن خود کنار بیاید و دست به خودکشی زده است.
از نقطه نظر علمی، چنین مسائلی فقط در سطح روانی انسان وجود دارد. در صورت پیوند دست قبول عضو بیگانه به عنوان دست خود وقت زیادی می برد و نیاز به آماده کردن بیمار از نظر روانی دارد. از این رو قبل از اهدا، دریافت کننده باید مورد نظارت طولانی و دقیق از نظر کلینیکی و روانی قرار بگیرد.
فقدان کنترل بدن پس از عمل
اکثر مخالفان عمل پیوند سر معتقدند که فناوری موجود پیوند قادر نیست حرکت دادن و کنترل بدن را برای شخص تأمین کند. حداکثر چیزی که از پیوند سر عاید بیمار می شود این است که در صورت عمل موفق، شخص می تواند صورت خود را حس کند.
آیا عمل جراحی که زندگی شخص بعد از عمل را طاقت فرسا می کند، یک کار انسانی است؟
به عقیده کاناورو حل و فصل اینگونه مسائل با تأثیر گذاری بر آن بخش مغز بیمار ممکن است که پاسخگوی درک از خود است. به عقیده وی تحقیقات امروزی نشان دادند که هوشیاری انسان فقط وهم و خیال است که در صورت تمایل می توان آن را تغییر داد.
بعلاوه فناوری کنونی — که با استفاه از آن می توان واقعیات مجازی را ایجاد کرد- می تواند انسان را وادار به حس دست و پای بیگانه و یادگیری هدایت آنها بکند.
چندی پیش، مخصصان توانستند دست پلاستیکی را به بدن یک داوطلب پیوند بزنند و احساس کامل اینکه آن بخشی از بدن اوست را ایجاد کنند.
همین کار را می توان در مورد پیوند سر انجام داد. مطابق با پروژه کاناورو تا چندماه قبل از عمل ، بطور مکمل از سیستم تأثیر گذاری مجازی استفاده خواهد شد تا دریافت کننده بتواند به عضو جدید عادت کند. برای حداکثر تأثیر از هیپنوتیز نیز استفاده خواهد شد.
تضاد دینی در مسائل پیوند اعضای بدن
در ایتالیا، واکنش نسبت به پیوند اعضای بدن یکسان نیست. کلیسای کاتولیک شدیدا مخالف پیوند اعضای بدن پس از مرگ شخص است. اما کلیسای ارتدکس روسیه بر عکس موافق هدیه بدن خود و یا اعضای بدن به شخص دیگر است و آن را نشانه ای از عشق مسیحی می داند که حتی در « مفهومات اصلی اجتماعی کلیسای ارتدکس روسیه» قید شده است.
سرگی گوتیه رئیس مرکز علمی پیوند و اعضای مصنوعی به نام آکادمیسین شوماکوف، و متحصص ارشد پیوند اعضا وزارت بهداری روسیه برخورد کلی منفی جامعه نسبت به اهدا اعضا را مورد تفسیر قرار داد و گفت: «هموطنان با خودداری از اهدای اعضا، درک نمی کنند که با این کار امید به زندگی را از چند هموطن خود سلب می کنند. این را نمی توان برخورد انسانی و یا حتی مسیحی دانست. فکر نمی کنم اینطور باشد. متأسفانه دولت و کلیسا به استثنای بخشی از نمایندگان ، تا این اواخر کاری در خصوص شرح جنبه اخلاقی اهدای اعضا به انجام نرساندند. در حالی که این کارها باید مثل کشورهای اروپایی از کودکستان ها شروع شود».
