یکی از مهمترین منابع تاریخی قرون سطی ایران — « تاریخ نادرشاه» در نزد حاجی حمید محمدوف ساکن قصبه « اِرکیوان» از منطقه «ماسالی» جمهوری آذربایجان نگهداری می شود.
حاجی حمید در سال 1965 در قصبه « ارکیوان» متولد شد. عمویش محمد معلم دینی او بود. حاجی حمید در مصاحبه با رادیو « سپوتنیک» گفت: « از دوران جوانی به دین علاقمند بودم. در دهه 1970 میلادی عمویم به ما درس قرآن و اصول دین می داد. یک روز عمویم کتاب قرآن را به من هدیه کرد. کتاب قرآن نو نبود و بعضی از صفحات آن باید دوباره چسبانده می شد. در آن سالها استادان ترمیم کتاب های قدیمی زیاد بودند.»
برای ترمیم کتاب قرآن، آن را به نزد استادکار بردیم که در قریه «بدلان» منطقه «ماسالی» زندگی می کرد:« یک هفته بعد با پدرم برای گرفتن کتاب رفتیم. در آنموقع استاد گفت که کتابی دارد به نام « تاریخ نادر شاه» و می خواهد آن را بفروشد. حدود سال های 1878-1977 بود. پدر مرحوم من در ازای 65 روبل این کتاب را برای من خرید. تا حالا این کتاب را دارم».
در سال 2009 میلادی معلوم شد که حاجی حمید صاحب این کتاب تاریخی ارزشمند است. محمدوف از زیارت مکه برگشته بود و از او دعوت شد در برنامه « دین و جامعه» یکی از شبکه های رادیویی شرکت کند. حاجی حمید تعریف کرد و گفت: طی این برنامه، مجری برنامه گفت که من « نیمی از تاریخ نادر شاه» را خواندم ولی متوجه منظور شما نشدم. من پرسیدم: « کتاب تاریخ نادرشاه چند صفحه است؟ مجری گفت: سه صفحه».
من گفتم: اگر شما حاکم کشوری بودید و سرزمین های زیادی از آناتولی تا هند را تصرف کرده بودید آیا با نوشتن کتابی در 3 صفحه در باره خودتان موافقت می کردید؟ مجری گفت: البته که نه!».
حاجی حمید گفت که کتاب تاریخ نادر شاه نزد اوست و مجری قول داد برنامه ویژه ای در این خصوص ترتیب بدهد.
چند روز بعد عکس کتاب را به باکو برد و کمیسیون متخصصان از آکادمی علوم آذربایجان به « ماسالی» رفتند و اصل بودن این کتاب را تأیید کردند.
شایان ذکر است که عنوان کامل کتاب: کتاب تاریخ جهان و نادرشاه» است و در سال 1227 هجری قمری چاپ شده است. این کتاب به قلم میرزا مهدی خان منشی مخصوص نادرشاه نوشته شده است.
در کتاب نوشته شده است که همانا این کتاب اصل است و در چاپخانه شخصی به نام ملا صالح به چاپ رسیده است. در این کتاب سه مهر وجود دارد: مهر نادرشاه، چاپخانه و نویسنده کتاب. کتاب به زبان فارسی و حروف نستعلیق نوشته شده است.
در این کتاب بطور دقیق رویدادهایی که طی 11 سال حکومت نادرشاه افشار رخ دادند تعریف می شود. در این کتاب از چند منطقه آذربایجان کنونی یاد شده است. کتاب 54 سال پس از حکومت نادر شاه منتشر شد.
شایان ذکر است که در کتابخانه حاجی حمید ممدوف 2 کتاب قدیمی دیگر وجود دارد یکی چاپ 1279 هجری قمری به نام « قهرمان» و کتاب دیگری در باره امکان مقدس شیعیان چاپ سال 1282 هجری قمری.
در پاسخ به این سوال که آیا حاجی حمید قصد فروش این کتاب ها را دارد و چه قیمتی می تواند روی آنها بگذارد، حاجی حمید گفت: نمی توان برای آنها قیمتی گذاشت. کتابی که در باره شاه کبیر است فقط حاوی تاریخ نادر شاه نیست بلکه در باره بخشی از تاریخ آذربایجان است که نه فقط ارزش مادی دارد بلکه میراث معنوی ملت آذربایجان به حساب می آید.
