همکاری اقتصادی روسیه و ایران را می توان در تمام جهات ترجیحی نامید. روسیه آماده است تحت هر شرایطی وام اعتباری صادراتی را در اختیار ایران بگذارد. زیرا تجربه چندین ساله تعامل بین دو کشور نشان داده است که ایران یک شریک مطمئن است و از قدرت اجرای هر گونه تعهد اقتصادی در خصوص پرداخت وام و یا بدهی خود برمی آید.
سفر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به ایران اواخر نوامبر سال 2015، رویداد مهمی در مشارکت اقتصادی طی سالهای اخیر بود که در جریان آن اسناد مقدماتی در رابطه با اعطای وام اعتباری صادراتی بین الدول به میزان 5 میلیارد دلار به امضا رسید.
در این روزها گزارش شد که روسیه دو وام اول به مقدار حدود 2 و نیم میلیارد یورو را به ایران واگذار خواهد کرد. سرگی ستورچاک، معاون وزیر دارایی روسیه روز دوشنبه این موضوع را اعلام کرد. وی در توضیح گفت: « یک وام کمی کمتر از مبلع فوق الذکر است و وام دیگر کمی بیشتر از مبلغ اعلام شده است». انتظار می رود که پس از دو هفته مسکو و تهران تمام اسناد مربوط به تخصیص وام صادراتی را به امضا برسانند. وام اعتباری روسیه به ایران صرف چه اهدافی خواهد شد؟ در وهله اول صرف اجرای پروژه های انرژتیک.
امید شکری کله سر ، کارشناس و تحلیلگر مستقل در مسایل نفت و گاز از ایالت ویرجنیای آمریکا در مصاحبه با مارینا الشعلان خبرنگار « سپوتنیک» در این خصوص اظهارنظر نمود.
قابلیت اطمینان روسیه به عنوان یک شریک اقتصادی در چیست؟ روسیه حتی در دشوارترین شرایط اقتصادی تعهدات خود را به انجام می رساند.
ایران و روسیه حتی در دوران تحریم روابط خوبی را داشتند و شرکت های روس تا آن جایی که توانستند برخی از پروژه ها را حتی پیش از تحریم در بخش های زیربنایی بخش انرژی ایران نقش فعال را ایفا بکنند. در دوران تحریم بین ایران و روسیه یک قرارداد به نام «تهاتر نفت» منعقد شد. ایران طبق این قرارداد می بایست روزی 500 هزار بشکه نفت را به روسیه بدهد و طرف روس در ازای این 500 هزار بشکه نفت، کلاه های مورد نیاز ایران مانند کلاه های فنی و صنعتی را تحویل بدهد. اما احتیاج به اجرای این قرارداد بعد از رفع تحریمات محو شد و قرارداد ملغی گردید.
همین وامی که اخیرا قرار شد طی دو هفته بعد از سفر رسمی هئیت دولت روسیه به ایران اعطا شود، در همین راستا می باشد. دو کشور دوست دارند روابط شان را بیشتر از پیش گسترش بدهند. صنعت انرژی ایران بعد از رفع تحریمات می تواند از سرمایه و دانش فنی شرکت های دولتی روس و همچنین شرکت های خصوصی بهره مند شود. قبلا در اخبار داشتیم که شرکتهای «لوک اویل»، «گازپروم» و «روس اتم» و بقیه شرکتهای روس در صدد بازگشت به عرصه انرژی نفت و گاز و انرژی هسته ای ایران و مایل به امضای قراردادها هستند. ایران از برگزاری مذاکرات استقبال کرد.
در مورد وام اخیر هنوز جزئیات کامل از سوی رسانه های ایران و دولت جمهوری اسلامی منتشر نشده است. ولی بر اساس اخباری که خبرگزاری «راشا تودی» منعکس کرد، قرار است که بخش دوم این وام در بخش ریلی و راه آهن هزینه شود. ایران پروژه های زیادی در بخش راه آهن دارد و می خواهد در کریدور «شمال — جنوب» نقش فعالی داشته باشد. کریدور «شمال — جنوب» به نفع ایران و روسیه است. مبلغی از این وام برای کارهای زیربنایی از قیبل خط راه آهنی که به بندر ترکمنستان وصل می شود، هزینه خواهد شد و مبلغ الباقی بیشتر برای بخش نفت و گاز اختصاص خواهد یافت.
روسیه در شرایط سخت تصمیم های جدید گرفت. حتی قبلا اعلام شد که روسیه در صدد ساخت یک پلی است که شبه جزیره کریمه که پس از برگزاری رفراندوم به فدراسیون روسیه ملحق شد، با سرزمین مادر وصل کند. اجرای این پروژه 4.5 میلیارد دلار هزینه دارد. با توجه به تحریمات اتحادیه اروپا اعمال شده علیه روسیه به نظر می رسد اجرای این پروژه سخت باشد. ولی روسیه در این شرایط سخت تصمیم گرفت و می خواهد که این تصمیمات را اجرا کند.
همکاری بین ایران و روسیه برای هر دو کشور منافع خاص دارد چرا که صنعت انرژی ایران به دنبال سرمایه و دانش فنی است و شرکت های «لوک اویل»، «گازپروم» و «روس اتم» این امکانات را دارند. انتظار می رود که این روابط بیشتر از پیش گسترش یابد چرا که اراده سیاسی از طرف هر دو کشور وجود دارد.
