در سوریه، روز ششم ماه مه در محله مسکونی « خان طومان» در 10 کیلومتری شهر « حلب» واحد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و گروهک مسلحانه وابسته به آن که از پاییز سال 2012 میلادی به طرفداری از رژیم بشار اسد در عملیات جنگی شرکت دارد متحمل تلفات سنگینی شد.
ولادیمیر ساژین شرق شناس روسیه در این خصوص اظهار نظر کرده گفت: ایران کشته شدن 17 «مشاور نظامی» را مورد تأیید قرار داد که دو ژنرال در بین آنها بودند. 8 ایرانی اسیر شدند و سه نفر از آنها اعدام شد. 12 جسد ایرانی های کشته شده به دست شبه نظامیان ائتلاف جهادیست های « جیش الفتح» افتاد. رویهمرفته بیش از 80 نفر از نظامیان ایرانی کشته و 21 نفر زخمی شدند.
در ماه های اخیر تلفات نظامیان ایرانی در سوریه بیشتر شده است.
ولادیمیر ساژین در ادامه گفت: « اوایل ماه مه، ایران 11 ژنرال و دهها افسر ارشد را از دست داد. مطابق با اطلاعات رسمی، تقریبا 700 نظامی ایران از آغاز جنگ در سوریه کشته شده اند. به گفته یکی از افسران سپاه پاسداران، تلفات بیشتر است و حدود 1200 نظامی ایرانی کشته شده اند. به ویژه که نیروهای ویژه « قدس» اطلاعات در باره تلفات در بین نظامیان را منتشر نمی کند. بر طبق اطلاعات انستیتوی بین المللی پژوهش های استراتژیک بریتانیا بیش از 2000 نظامی « قدس» در سوریه انجام وظیفه می کنند. بعلاوه بسیاری از نظامیان سپاه پاسداران داوطلبانه به سوریه رفته اند که طبیعتا در فهرست آمار شامل نمی شوند.
رویدادهای اخیر که تلفات زیادی در بین نظامیان ایرانی را به همراه داشت، موجب واکنش منفی در ایران شد. رسانه های ایرانی آن را یک فاجعه نامیدند.
اما وقایع حومه شهر «خان طومان» به عنوان یک واقعه تصادفی تفسیر می شود که توسط ماشین تبلیغاتی دشمن، بزرگ جلوه داده می شود. ژنرال حسین سلامی معاون فرمانده سپاه اعلام نمود که عملیات در حومه «خان طومان» فاقد اهمیت استراتژیک است و اینکه « محور مقاومت» پیشرفت جنگ را کنترل می کند.
تبلیغات ایران با دور زدن حوادث «خان طومان» دو موضوع را در مرکز توجه قرار می دهد: نقض آتش بس و حمایت خارجی. رسانه های ایرانی ایده ای را رواج می دهند که مطابق آن نیروهای تحت حمایت آمریکا، اسرائیل، عربستان سعودی و ترکیه شرایط آتش بس را نقض می کنند. اما در اینباره سکوت اختیار می کنند که « جبهه النصرا» نیروی اصلی که به ایرانی ها در حومه « خان طومان» حمله کرد و از سوی جامعه جهانی یک سازمان تروریستی اعلام شده است در فهرست سازمان ها و گروهک های حامی آتش بس شامل نشده بود.
رسانه های ایران در تلاش برای یافتن مقصر در حوادث حومه «خان طومان» به روسیه اشاره می کنند. روزنامه « تابناک» به صاحب امتیازی محسن رضایی فرمانده سابق سپاه پاسداران که هیچگونه احساسی نسبت به روسیه ندارد به « بی تفاوتی» روس ها اشاره کرده است که از نیروی هوایی برای حمایت از نظامیان ایرانی در حومه « خان طومان» استفاده نکردند و ترجیح دادند خود را با کنسرت سمفونی در پالمیرا سرگرم کنند. این روزنامه از « ساده لوحی» روس ها انتقاد می کند که به مذاکرات با اپوزیسیون باور دارند و فکر می کنند این مذاکرات به ادامه حکومت اسد مساعدت خواهد کرد. روزنامه از روس ها به این دلیل انتقاد می کند که در زمان عملیات جنگی ماه گذشته بر علیه « جبهه النصرا» نیروی هوایی روسیه از نظامیان ایران حمایت نکرد.
با وجود انتقادات در رسانه های ایرانی در رابطه با نقش روسیه در « فاجعه حومه «خان طومان» ، مقامات رسمی ایران علنا از روسیه انتقاد نمی کنند. زیرا مسکو و تهران در سوریه در یک سنگر قرار دارند.
شکست نظامیان ایران در سوریه در حومه شهر «خان طومان» واکنش شدید در ایران و سراسر جهان را دامن زد. در ایران تحت تأثیر رسانه ها روحیات کلا ضد روسی بود و فدراسیون روسیه را متهم به « بی تفاوتی » و خودداری از حمایت هوایی از نظامیان ایرانی در حال جنگ در شهر سوری « خان طومان» کردند.
اما در ایران «فراموش کردند» توجه خود را بر دلایل اصلی این شکست متمرکز سازند و آن اینکه با وجود آمادگی ایدئولوژیکی عالی ، نظامیان سپاه پاسداران و « قدس» برای اجرای عملیات ویژه در نظر گرفته شده اند و فاقد تجربه عملیات جنگی در شرایط نبرد مسلحانه هستند. آنها از تسلیحات سنگین و تجربه استفاده از اینگونه سلاح ها برخوردار نیستند. نظامیان ایرانی در سوریه هیچگونه هواپیمایی — پهپادهای ضربتی و یا اطلاعاتی — ندارند. تا کنون اسکادریل هوایی ایران که استقرار آن در پایگاه های نظامی سوریه در سال 2015 اعلام شده بود، هنوز به مرحله اجرا درنیامده است.
ولادیمیر ساژین در پایان گفت: نیروی هوا — فضای روسیه با وجود کاهش تعداد هواپیماها در سوریه به انجام وظیفه موثر و شدید خود در مبارزه با گروهبندی های تروریستی ادامه می دهد. طی چند روز اخیر 30 ضربه به اهداف تروریست ها در « خان طومان» وارد شده است.
هم اکنون هماهنگی عملیات تمام نیروهای ضد تروریستی در سوریه و تعامل آگاهانه آنها می تواند ضامن موفقیت در مبارزه با تروریست های داعش و عوامل آنها باشد.
ممکن است عقاید نویسندگان مقالات با نظر هیئت تحریره مطابقت نداشته باشد.