هر دو آنها نتیجه گیری از سال سپری شده انجام داده و چشم اندازهای توسعه ی کشور خود را خاطر نشان کردند. اما ایده های اصلی سیاسی — اقتصادی دو رهبر برجسته ی ایرانی متناقض بود. دلیل آن چه بود؟ ولادیمیر ساژین در این باره می گوید:
تحلیل گران و محققین سیاسی به این مسئله توجه نشان دادند که دیدگاه های مندرج در پیام های رهبر معظم آیت الله خامنه ای و رئیس جمهور روحانی ، در واقع در ریشه متفاوت است. این مسئله در وهله ی اول ، ارتباط بعد تحریم های ایران با غرب است. ضمنا هم در طرح سیاسی و هم اقتصادی.
ساژین ادامه میدهد: رهبر معظم آیت الله خامنه ای در پیام نوروزی خود ، سال پیش رو را سال " اقتصاد مقاومتی " نامید. به عقیده ی وی ، اقتصاد ایران باید بر پایه ی خودکفایی باشد ضمن آنکه جمهوری اسلامی ایران باید اقداماتی انجام دهد تا وابستگی خود را از فاکتورهای خارجی و در وهله ی اول از اقتصاد آمریکا کم کند.
آیت الله خامنه ای در روزهای عید سخنرانی های تبریک خود را برای محافل مختلف ارائه کرد ضمن آنکه به شدت غرب و پیش از همه آمریکا را نقد نمود. وی در زمان سخنرانی تلویزیونی بیان داشت که آمریکایی ها سعی دارند حاکمیت خود را بر ایران از سر گرفته و تحریم های اقتصادی را تنها روی کاغذ منسوخ کرده اند. به عقیده ی آیت الله خامنه ای اقتصاد ایران از دیدار هیات های تجاری خارجی هیچ سودی نبرده است.
ساژین می گوید: رئیس جمهور روحانی به نوبه خود به همکاری سودمند با سایر کشورهای جهان و از جمله با کشورهای غربی معتقد است. وی در پیام نوروزی خود گفت: ملت ایران بعد از پذیرش برجام به نتیجه ی دلخواه رسید یعنی زنجیرهای تحریم گسسته شد… تحریم ها در زمینه امور بانکی ، عملیات های مالی- ارزی، و در زمینه ی نفت و پتروشیمی ، بیمه و حمل ونقل ، همه ی تحریم های هسته ای برداشته شد و شرابط خوبی برای فعالیت اقتصادی ملت ما فراهم گردید. " " روحانی تاکید کرد: من مطمئنم که اتحاد نیروهای داخل کشور و ارتباط متقابل مشخص با جهان با عث توسعه و شکوفایی اقتصاد ما خواهد شد. "
ساژین معتقد است: قابل ذکر است که حسن روحانی جستجوی مسیر ازسرگیری و توسعه ارتباطات ایران و غرب را ده روز پس از آن آغاز کرد که تحریم های اقتصادی در نتیجه ی اجرای توافق هسته ای ایران با قدرت های جهانی ، برداشته شد. رئیس جمهور ایران به ایتالیا و فرانسه سفر کرد جایی که قراردادهای تجاری امضاء شدند. وی به همتاهای غربی خود توضیح داد: " ایران نه تنها می خواهد که تجارت کند بلکه سرمایه گذاری و فن آوری را نیز خواهان است. "
پس دلیل چنین اختلاف نظرهایی در مواضع اصولی دو فرد شماره یک و شماره دو در سیاست ایران چیست؟
یادآوری می کنیم که حسن روحانی سیاست مداری بود که رهبر معظم به او دستور داد به لغو تحریم ها دست یابد. رئیس جمهور روحانی این برنامه را اجرا کرد. اما به خوبی متوجه شد که لغو تحریم ها تنها تغییر رنگ چراغ راهنما از قرمز به سبز نیست. بعدا ماشین اقتصاد ایران به کجا خواهد رفت ، اقتصادی که همانند هوا برای هر جانداری ،به سرمایه گذاری های زیاد و فن آوری های برجسته نیاز دارد؟ مسیر پیشنهادی آیت الله خامنه ای یعنی "اقتصاد مقاومتی" ، راه دیروز ، راه خود ایزولگی و محدودیت است. این مسیر با تحریم ها همراه بوده و در آینده به بن بست می رسد.
روش جدیدی لازم است که روحانی هم در خصوص آن می گوید. اما ایران ، دولت ایدئولوژیکی است جایی که جزم گرایی نقش سیاسی ایفا می کنند. بنابراین اصول گرایان افراطی با رئیس جمهور روحانی در تقابلند و برای باز کردن ایران آنقدر که برای زمینه اقتصادی و تجاری لازم است ، آماده نیستند.
انتخابات اخیر ایران ، درواقع رفراندومی در حمایت از سیاست رئیس جمهور روحانی بود. محافظه کاران متحمل شکست شدند و بخش اعظمی از جایگاه ها را به رقبای اصلاح طلب خود واگذار کردند.
آیت الله خامنه ای سعی دارد از وزن برگزیده ی بلوک اصلاح طلبان جلوگیری کند. هدف رهبر معظم این است که بر جایگاه روی مخالفین مساوی یعنی اصولگرایان و اصلاح طلبان بماند. اما هیچ کس شک و تردید ندارد که روحانی پس از لغو تحریم ها بسیار مشهور شده است و آیت الله خامنه ای ضمن حمایت از اصول گرایان سعی دارد که تعادل برقرار کند. سیاست اقتصادی رئیس جمهور و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یعنی محور تبلیغاتی ونظامی رژیم که در سال های تحریم از لحاظ فاکتورهای اقتصادی قوی تر شده به شدت در تناقضند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به طور مستقیم با غیر مستقیم شاخه های اصلی اقتصاد را کنترل می کند و در سال های تحریم سیستم دور زدن تحریم ها را رشد داده و در نتیجه ی آن سرمایه های زیادی بدست آورد. و البته سیاست جدید را درک نمی کند.
بدون شک ، رهبر معظم آیت الله خامنه ای و رئیس جمهور روحانی ، متضاد و مخالف سیاسی نیستند. آنها یک هدف را دنبال می کنند ، تقویت قدرت ایران یعنی سیاسی ، اقتصادی و نظامی. اما آنها مسیر های متفاوتی را برای دستیابی به این اهداف می بینند. و بیانیه های آنها برای محافل گوناگون به روش های متفاوتی در ایران درک و فهم می شود.
ساژین خاتمه می دهد: شکی نیست که تب و تاب مبارزه ی سیاسی درون ایران حتی پس از انتخابات ملی در مجلس و شورای خبرگان کاهش نمی یابد. و بر اساس همه ی بدیهیات ، این روند برای مدت زمان طولانی حفظ خواهد شد.
آیا دیدگاه های آیت الله خامنه ای و روحانی متفاوت است؟
18:43 22.03.2016 (بروز رسانی شده: 16:27 08.02.2022)
© AP Photo / Presidency Officeآیا دیدگاه های آیت الله خامنه ای و روحانی متفاوت است؟
© AP Photo / Presidency Office
اشتراک
رهبر معظم انقلاب آیت الله علی خامنه ای و رئیس جمهور ایران حسن روحانی به مناسبت نوروز سال 1395 پیام تبریک ارسال کردند.