همه می دانند که ائتلاف بین المللی به رهبری امریکا برای مبارزه با داعش در زمان فعالیت یک سال و نیم خود در مبارزه با این گروهک تروریستی و منهدم ساختن پایگاه های تروریست ها و یا جلوگیری از گسترش تهدید در منطقه به نتایج عینی و ملموسی دست پیدا نکرد. حملات هوایی به مواضع شبه نظامیان در سوریه و عراق بدون نظم و بی هدف در بیابان ها صورت گرفته اند. حتی این عملیات بیشتر به نظر تظاهر به عملیات بود و در اصل تمایلی به نابود کردن گروهک تروریستی وجود نداشت.
روسیه با مشاهده تهدیدات بالقوه و پیوستن افراد به شبه نظامیان و حضور تروریست ها در قلمروی خود نتوانست ساکت بنشیند و نظاره گر حوادث باشد. برای فدراسیون روسیه در وهله اول امنیت و دفاع از منافع ملی قرار دارد.
ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه در همین رابطه به سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه دستور تشکیل جلسه با موضوعات «حمایت از صلح و امنیت بین الملل و حل وفصل درگیری ها در خاور میانه و آفریقای شمالی، مبارزه با تهدیدات تروریستی در منطقه» را داد. روز 30 سپتامبر 2015 بعد از سخنرانی رییس جمهور ولادیمیر پوتین در مقر سازمان ملل، شورای فدراسیون اجازه شروع عملیات نظامی روسیه در سوریه به منظور حمایت از نیروهای ارتش سوریه در مبارزه با داعش را صادر کرد.
رییس جمهور روسیه به نوبه خود برنامه های حل و فصل بحران سوریه و مبارزه با تهدیدات تروریسم در منطقه را مطرح ساخت. برنامه ولادیمیر پوتین شامل مواردی از قبیل تشکیل جبهه وسیع ضد تروریستی برای مقابله با داعش با مرکزیت فرماندهی ارتش عراق و سوریه و همچنین کردها می شد. به نظر می رسد که بشار اسد بر سر قدرت باقی می ماند و با همکاری های بین المللی ائتلاف جدید دولت ها تشکیل می شود.
بسیاری از کشورها با پیشنهاد ولادیمیر پوتین موافقت کردند. نمایندگان حزب «اتحادیه اجتماعی مسیحیان» از آلمان خواستار همکاری های جدی تر غرب با روسیه هستند. مجله دِر اشپیگل به نقل از رهبر این حزب می گوید که بدون مشارکت و همکاری رییس جمهور ولادیمیر پوتین تحت کنترل گرفتن شرایط در سوریه و حل و فصل اختلافات غیر ممکن است. انگلا مرکل صدراعظم آلمان نیز بر همین عقیده است.
ایران با اثبات عنوان رهبری خود در منطقه، در مرکز تهدیدات تروریستی قرار گرفته و به عنوان متحد سیاسی قابل اعتماد و قوی روسیه ظاهر شد. مواضع روسیه و ایران در حل وفصل بحران سوریه از طریق گفتمان سیاسی و بویژه تشکیل یک جبهه متحد قوی برای مبارزه با تهدیدات داعش کاملا با هم هماهنگ هستند.
عماد ابشناس سردبیر روزنامه «ایران پرس» و کارشناس دایم اسپوتنیک در این رابطه می گوید که امروز راه های حل بحران سوریه گزینه ای غیر از برنامه ولادیمیر پوتین و ایران وجود ندارد. وی در ادامه توضیح می دهد:
پس از آغاز عملیات هوایی موفقیت آمیز روسیه در قلمروی سوریه و منهدم کردن مواضع تروریست های داعش، 4 کشور روسیه، عراق، سوریه و ایران اقدام به تشکیل مرکز اطلاعاتی برای هماهنگ ساختن مبارزات با سازمان تروریستی داعش با مرکزیت بغداد کردند.
به گزارش منبع نظامی دیپلماتیک اسپوتنیک فارسی، در ستاد اطلاعاتی چهار کشور نمایندگان هر چهار کشور حضور داشتند. مدیریت این مرکز به صورت گردشی هر سه ماه یک بار تغییر می کند. وظیفه اصلی این ستاد جمع آوری اطلاعات، جمع بندی و تحلیل آنها در خصوص وضعیت منطقه خاورمیانه در برنامه مبارزه با داعش و توزیع وظایف و انتقال سریع آنها به مراکز عملیاتی هر چهار کشور است.
بسیاری از کارشناسان بر اهمیت این اتحادیه استراتژیک برای مبارزه با تروریسم در منطقه تاکید کرده و از آن تحت عنوان ائتلاف چهار کشور نام می برند. این کارشناسان معتقدند که با وجود این ائتلاف، مبارزه با داعش به سطح جدیدی وارد می شود و به شکلی موثرتر از ائتلاف بین المللی به رهبری امریکا عمل خواهد کرد.
حسین شیخ الاسلام مشاور رییس مجلس ایران در امور بین الملل در گفتگو با خبرنگار رادیو اسپوتنیک به تبیین موضع مقامات جمهوری اسلامی ایران در این مساله می پردازد. وی می گوید:
بشار اسد رییس جمهور سوریه نسبت به موثر بودن این اتحادیه جدید استراتژیک ابراز امیدواری کرد. وی می گوید که ائتلاف روسیه، ایران، سوریه و عراق باید بر تروریسم پیروز شود، در غیر این صورت تمام منطقه خاورمیانه نابود خواهد شد. اسد همچنین گفت که رهبر سوریه به امریکا و سیاست این کشور و متحدینش در منطقه خاورمیانه اعتماد ندارد.
مصیب نعیمی سیاست پرداز و مدیر کل روزنامه عرب زبان «الوفاق» چاپ ایران می گوید که عملیات هوایی روسیه و کار مرکز هماهنگی ها در بغداد می توانند سهم ارزنده ای در نابودی تروریسم در سوریه داشته باشند. وی در ادامه توضیح می دهد:
«همکاری نزدیک روسیه و ایران در مبارزه با تروریسم به مرکز اطلاعاتی محدود نمی شود. نیروهای مسلح دو کشور چند عملیات مشترک ضدتروریستی در خاک سوریه برگزار کرده اند. یکی از این عملیات اهمیت ویژه ای داشته است.
روز 24 نوامبر 2015 جنگنده های ترک هواپیمای سوخو 24 روسیه را در حریم هوایی سوریه مورد هدف قرار دادند. یک خلبان این هواپیما به دست شبه نظامیان ارتش آزادی سوریه و ترکمن ها متشکل از ترکمن های سوری مورد حمایت از طرف ترکیه کشته شد. سرنوشت خلبان دیگر نیز معلوم نیست.
به گفته اسپوتنیک فارسی به نقل از منابع خبری قابل اعتماد، نیروهای زمینی ایران به کمک نظامیان روس آمده اند.
قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس با برنامه ریزی عملیات آزاد سازی سریع خلبان روس، بلافاصله با همکاران روس خود تماس گرفته و خبر داد که یک گروهان ویژه تشکیل شده و آماده عملیات آزاد سازی است. قاسم سلیمانی فرماندهی عملیات زمینی را به عهده خود گرفته و نیروهای هوایی روسیه با جنگنده ها و ماهواره های خود آنها را از هوا پوشش دادند. سلیمانی به طرف روس تضمین داد که با این تاکتیک خلبان روس نجات خواهد یافت. همه چیز طبق برنامه پیش رفت. بخش اعظم تروریست های در منطقه تحت عملیات، کشته شدند.
جبهه روسیه و ایران در مبارزه با داعش با همکرای عراق و سوریه دستاوردهای دیگری نیز به دنبال داشته است. به کمک اقدامات عملیاتی و هماهنگی کارهای مشترک در چارچوب مرکز اطلاعاتی 4 کشور پیروزی های زیادی در مبارزه با نیروهای داعش داشتند. در ماه دسامبر 2015 شهر الرمادی در عراق آزاد شد. این شهر بزرگ یکی از پایگاه های اصلی شبه نظامیان داعش بود. به همین خاطر می توان امید داشت که روسیه با همکاری نزدیک با ایران و با کمک متحدین خود سوریه و عراق در مبارزه با تروریست ها و آزاد سازی خاک این کشور از چنگال شبه نظامیان می تواند به موفقیت های بزرگی دست یافته و ثبات و امنیت را در خاور میانه برقرار سازد.
