آکادمی سوئد نام برنده جایزه نوبل در رشته ادبیات سال 2015 میلادی را اعلام کرد.
مدال نوبل و جایزه نقدی — 8 میلیون کرون (حدود 950 هزار دلار) به سوتلانا آلکسیویچ از بلاروسی، نویسنده اثر مستند تحقیقی در باره جنگ ها تعلق گرفت.
سارا دانیئوس دبیر جدید دائمی آکادمی در باره انتخاب آکادمیسین ها توضیح داد: سوتلانا آلکسیویچ از طرف کمیته نوبل به خاطر « اثر پلی فونیک خود — یادبود رنج و شجاعت در زمان ما» انتخاب شده است.
سوتلانا آلکسیویچ در سال 1948 بدنیا آمد. وی ژورنالیست است و سالهای زیادی در روزنامه ها و مجلات بلاروسی شوروی سوسیالیستی کار کرده است.
در سال 1985 کتاب او به نام « جنگ فاقد چهره زنانه است» منتشر شد. در این کتاب، گفته ها و حکایات زنانی که جنگ جهانی دوم را پشت سر گذاشتند گرد آورده شد.
این کتاب جایزه « کمسومول لنین» و عضویت در اتحادیه نویسندگان اتحاد شوروی را برای وی به ارمغان آورد. آلکسیویچ در دهه های 1990-1980 یک اثر تحقیقی مستند به نام « پسران روی»ای (سال 1989)، « دعای چرنوبیل» (1997) را نوشت. نویسنده اوایل دهه 2000 کشور بلاروسی را ترک و در اروپای غربی ساکن شد.
سوتلانا آلکسیویچ در سال 2013 نامزد دریافت جایزه نوبل در رشته ادبیات شد. در آن زمان کتاب جدید او به نام « دوران دست دوم» منتشر شد و جای سوم در فهرست رتبه بندی ناشران را به خود اختصاص داد. الیس مونرو از کانادا جایزه سال 2013 را دریافت کرد. در سال 2014 نام وی دوباره جزو سه نفر اول بود اما پاتریک مودیانی از فرانسه جایزه نوبل در رشته ادبیات را دریافت کرد.
دمیتری بیکوف نویسنده روسیه در مصاحبه با سایت « گازتا. رو» گفت: « سوتلانا آلکسیویچ بهترین شاگرد آلِسی آداموویچ ناشر معروف بلاروسی است.
آداموویچ معتقد بود که نگارش شرح تراژدی قرن 20 به زبان نثر ادبی به معنای توهین به احساسات مردم است. وقتی صحبت از فجایع، جنگ و تراژدی شخصی می شود — سبک باشکوه نگارش جایی ندارد. این نظر آداموویچ بود که پیداست سوتلانا آلکسیویچ نیز همینطور فکر می کند.
به عقیده بیکوف، اعطای جایزه نوبل به آلکسیویچ به معنای آن است که کمیته نوبل در وهله اول به اهمیت اجتماعی متون توجه نشان داده است و بعد کیفیت هنری آن.
« آلکسیویچ بدون شک به زبان نشر مسلط است اما جستجوی طبع زیبا در آثار او یک کار عجیب خواهد بود. نکته دیگری که به آن توجه کردم فن جدید روایت است که کمیته نوبل با این تصمیم خود استقبال ازاین نوع فن نگارش را پذیراست. به نظر آکادمیسین های سوئد سوژه داستانسرایی دیگر باعث تعجب نمی شود. فنون جدید و ابزار جدید ادبی لازم است. سوتلانا آلکسیویچ تجسم گر این نوآوری هاست».
بیکوف متذکر شد که آلکسیویچ پنجمین نویسنده شوروی است که جایزه نوبل را دریافت کرده است. وی گفت: « البته بلاروسی یک کشور مستقل است اما آلکسیویچ به عنوان نویسنده در سالهای شوروی شکل گرفت و معروف شد. از اینرو او را می توانیم هموطن بنامیم».
بوریس پاسترناک، میخائیل شولوخوف، الکساندر سولژنیتسن و یوسف برودسکی نویسندگان روس نیز جایزه نوبل در رشته ادبیات را دریافت کرده اند.
