هشتمین کنفرانس اروپایی مطالعات ایرانی که در شهر سنپترزبورگ روسیه به مدت سه روز ادامه داشت، دیروز به پایان رسید. در این نشست تعداد زیادی از پژوهشگران و استادان ایرانشناسی از سرتاسر دنیا گرد هم آمده و نتایج مطالعات خود را در غالب مقالات علمی ارائه دادند. آقای دکتر رضا ملکی- رایزن فرهنگی ایران در مسکو در گفتگویی با خبرگزاری اسپوتنیک به ارائه توضیحاتی پیرامون انجمن ایرانشناسی اروپا، عملکرد و نقش آن در بهبود شناخت جهان از فرهنگ ایرانی- اسلامی پرداخت.
انجمن ایرانشناسی اروپا یکی از مراکز مطالعاتی با قدمت دیرینه می باشد که تا به امروز 8 دوره نشست تخصصی بین المللی برگزار نموده است، نشست قبلی 4 سال قبل در شهر کراکه کشور لهستان برگزار شد که برای یک دوره 4 ساله اعضاء هیات علمی را تعیین نموده و خانم «آلموت هنتزه» به عنوان رییس بنیاد ایرانشناسی اروپا منتخب گردیدند. این انجمن با حضور شخصیتهای برجسته ای مانند پروفسور «برت فراگنر» اسلام‌شناس اتريشى که خدمات بسیاری را به ایران و جهان اسلام ارائه نموده از غنی بسیاری برخوردار است. از سیاستهای این انجمن ایجاد فضایی باز برای تمام ایران شناسان دنیا می باشد تا بتوانند از این فرصت بهره برده و مطالعات و تحقیقات خود را در این فضا ارائه نموده و یا کامل نمایند. اساس نامه انجمن اروپایی ایران شناسی فراملی و به صورت بین المللی تنظیم شده است، معمولا انجمن برای برگزاری همایش ها و کنفرانس های بین المللی خود موضوعات و محورهایی را از پیش تعیین می نمایند و کنفرانسها با موضوعات مشخص برگزار می گردد. روال کار به این ترتیب است که اعضا به صورت افتخاری به عضویت درآمده و امور این انجمن بیشتر با حق عضویتی که خود اعضا پرداخت می نماید، تامین می گردد. انجمن ایران شناسی اروپا حوزه مطالعاتی بسیار وسیعی را پوشش می دهد و از موضوعاتی از قبیل زبانشناسی و ادبیات و تاریخ گرفته تا فرهنگ و جامعه شناسی ایران را مورد تحقیق و مطالعه قرار می دهد، تنها دو مقوله سیاست و اقتصاد موضوعاتی هستند که انجمن کمتر به آن وارد می شود.
در این انجمن ایران شناسانی از روسیه و ایران هم حضور دارند که از اعضای دائمی می باشند و به عنوان نمونه می توان به آقای پاول لوریه، از انستیتوی خاورشناسی فرهنگستان علوم روسیه در سنپترزبورگ و یکی از کارشناسان ارشد بخش ایران شناسی در موزه ارمیتاژ اشاره نمود که اکنون عضو هیات مدیره انجمن ایرانشناسی اروپا هستند.
دامنه وسیعی از موضوعات شامل 10 بخش در نسشت سه روزه سنپیترزبورگ مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و حدود 300 پژوهشگر از سرتاسر دنیا گرد هم آمده اند و تحت 248 مقاله تخصصی در موضوعات مختلف زبانشناسی، باستانشناسی، جامعه شناسی، نسخ خطی و موضوعات دیگر مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. نکته قابل توجه در این نشست حضور فعال تر ایران شناسان ایرانی به ویژه نسل جوان از دانشگاهها و مراکز مطالعاتی مختلف و همچنین ایرانشناسان چینی و ژاپنی و سایر کشورهای آسیای شرقی در این دوره بود که خود گویای توجه بیشتر شرق به مباحث ایرانشناسی می باشد.
مطالعات ایران در دنیا تا به امروز با اهداف و انگیزه های مختلفی پیگیری شده، در کنار ملاحظاتی که در دنیا همواره همراه ایرانشناسی وجود داشته و گاهی با کم لطفی هایی همراه بوده، اما در کل مطالعات ایرانشناسی منجر به تحسین و ترسیم تصویر زیبا از فرهنگ و تمدن ایرانی —اسلامی در دنیا شده است. به این ترتیب بخشی از اقتدار فرهنگی ایران در خارج از کشور را مرهون تلاش های ایرانشناسانی که تصویر درست از ایران ارائه داده اند هستیم، در این میان انجمن های ایران شناسی غالبا به این شناخت بیشتر کمک خواهند نمود. اما مطالعات ایرانشناسی در دنیا هنوز به نوعی غرب محور و اروپا محور است و در نتیجه رویکرد کامل و جامعی به ایرانشناسی نمی باشد. در کنفرانس ایران شناسی اروپا که دیروز به پایان رسید پیشنهاد تشکیل انجمن ایرانشناسی اوراسیا برای تمرکز بیشتر بر فعالیت های پژوهشی در این حوزه توسط ایرانشناسان منطقه روس زبان، آسیای مرکزی، چین، اروپا و ایران و البته با همکاری ایرانشناسان اروپا مطرح گردید که چنین مراکزی می توانند رویکرد صحیح تری به مطالعات ایران داشته باشند.
