رانندگان روسیه کمتر از رانندگان اروپایی پول صرف بنزین می کنند. قیمت متوسط بنزین « آ.ای-96» در روسیه در ماه ژوئن — 35,34 روبل بود و سوخت دیزیل — 34,52 روبل.
رانندگان آلمان بر طبق داده های پورتال autotraveler.ru که بر قیمت بنزین در اروپا نظارت می کند، در ازای نوع فوق الذکر بنزین 2,6 بار بیشتر می پردازند و در ازای سوخت دیزل 2,1 بار بیشتر. حتی ساکنان کی یف اوکراین در ازای هر نوع سوخت یکبار و نیم بیشتر از روسیه خرج بنزین می کنند.
با وجود این قیمت خرده فروشی بنزین در روسیه بتدریج افزایش می یابد. در ماه ژوئن به میزان نه دهم درصد افزایش یافت. در عین حال، قیمت یک لیتر بنزین تولیدکننده که از طریق دلال ها بنزین را به پمپ بنزین می رسانند 11,6 بار سریعتر افزایش یافته است.
علت چیست؟ چرا چنین عدم تعادلی در این بازار مشاهده می شود؟ کارشناسان « راسیسکایا گازتا» این را تأخیر در واکنش بازار خرده فروشی درافزایش قیمت ها می دانند. از اینرو از آخرین هفته ماه اوت تا آخر سپتامبر رانندگان با افزایش محسوس قیمت بنزین روبرو خواهند شد. اما تحلیلگران نمی توانند در این زمنیه دست به پیش بینی بزنند. فرایند رساندن بنزین از تولید کننده تامصرف کننده طولانی است. به گفتی یوگنی آرکوش، رئیس اتحادیه سوخت روسیه این فرایند چیزی حدود یک ماه طول می کشد. در اتحادیه صنعت نفت و گاز روسیه این مدت طولانی تر است ، 4-3 ماه است. از اینرو بنزینی که وارد باک ماشین می شود نه دیشب، بلکه حداقل دو ماه قبل تولید شده است.
بعلاوه بندرت بنزین از کارخانه مستقیما به پمپ بنزین می رسد. عمدتا اول آن را پایگاه نفتی می رسانند بعد به پایگاهی کوچکتر و سپس به پمپ بنزین. مطابق با قوانین بازاری هر چه دلالان و واسطه ها بیشتر باشند، قیمت بنزین بیشتر می شود. نهایتا مصرف کننده است که قیمت در ازای هر حمل و نقل و نگهداری بنزین را باید بپردازد. همانا به این دلیل فرق بین قیمت بنزین تولید کننده و بنزینی که وارد باک ماشین می شود تا این حد زیاد است: 1,7-2,2.
رستم تانکایف کارشناس ارشد اتحادیه صنعت نفت و گاز در توضیح گفت: هر چند عجیب به نظر می رسد ، اما سود صاحبان پمپ بنزین کمتر از حلقه های دیگر این زنجیر است. مطابق با ارزیابی « راسیسکایا گازتا» اضافه قیمت آنها از 2 تا 4 درصد است. علت این نیست که آنها آدم های مهربانی هستند و به صاحبان خودرو لطف می کنند ، بلکه « موسیقی» توسط تولیدکنندگان بنزین نواخته می شود.»
بازار چند سال است که در چنین وضعیت عدم توازنی بسر می برد. یوگنی آرکوش گفت: می توان در بازار خرده فروشی قیمت ها را در سطح عمده فروشی بالا برد. زیرا بازار نمی تواند در انتظار افزایش زیاد قیمت بنزین باشد. اما به عقیده رستم تانکایف، بالاخره مصرف کننده با این اختلاف قیمت مواجه خواهد شد و افزایش قیمت ها در سپتامبر محسوس خواهد بود. برای بررسی ناگزیر بودن این تغییر، باید به قیمت بنزین به دلار و یورو توجه کرد».
بازار خارجی — رقیب مستقیم بازار داخلی است. اگر در بازار خارجی قیمت بنزین بالاست، پس در روسیه نیز قیمت باید افزایش یابد. در روسیه هزینه گمرکی بر صادرات پایین است از اینرو هیچ گونه وسیله ای برای تصحیح قیمت های روبلی و دلاری وجود ندارد، البته به غیر از صادرکردن بیشتر سوخت به خارج». به عنوان مثال، قیمت بنزین « آ.ای — 95» در آلمان، شریک اصلی اروپایی روسیه، 92.9 روبل بود. این قیمت برای صادرکنندگان سودآوراست، زیرا درآمد آنها به دلار است.
روسیه به عنوان اقدامات تأمین ثبات در بازار، صادرات بنزین را کاهش می دهد که در هفته جاری نیز همین اتفاق افتاد. بر اساس داده های « آمار روسیه» طی شش ماه اول سال جاری صادرات سوخت خودرو به میزان 3,9 درصد کاهش یافت و سوخت دیزل — 16,6 درصد. این ارقام را بازگشت بنزین بلاروسی به روسیه « تصحیح» می کند که عرضه را افزایش داده و قیمت در بازار خرده فروشی را ثابت می کند.
بهرحال، هیچ کس در انتظار رقم سه عددی روی تابلوی قیمت بنزین در پمپ بنزین ها نیست. خبر خوبی هم از بانک جهانی دریافت شد که ارزش متوسط هر بشکه نفت را از 53 تا 57 دلار بالا برد. بدین ترتیب طی شش ماه اول سال جاری، قیمت « طلای سیاه» 17 درصد افزایش یافت.
برای خودروداران این خبر خوبی است. این امر نقش زیادی برای بازار بطور کل بازی خواهد کرد. اگر این پیش بینی جامه عمل بپوشاند، این امر به معنای افزایش آتی قیمت نفت خواهد بود که افزایش درآمد بودجه فدرال را به همراه خواهد داشت و گردوغبار صادرکنندگان بنزین را متعادل خواهد کرد. صادرات کمتر — قیمت ها با ثبات تر.
