ایران ممکن است سه هواپیما از این مدل را دریافت نماید. معاهده ی کنونی را چطور می توان ارزیابی کرد؟ شرق شناس و تحلیل گر سیاسی ولادیمیر ساژین می گوید:
هنوز جوهر قلم روی سند توافق تاریخی بین ایران و میانجیان بین المللی (روسیه ، چین ، آمریکا، فرانسه ، آلمان ، بریتانیا و اتحادیه اروپا) خشک نشده است که سیل تجار روسی به سمت ایران جاری می شود. اگرچه باید خاطر نشان نمود که مذاکرات بازرگانان روسیه و ایران در جهات مختلف همکاری هیچ گاه قطع نشده و در سال اخیر پیشرفت قابل توجهی داشته است.
ساژین ادامه می دهد و این کاملا درست است. ایران ، منطقه جذاب برای کسب و کار است از جمله در زمینه حمل و نقل هوایی میهنی. حجم سرمایه گذاری در بازار هوایی ایران تا 20 میلیارد دلار ارزیابی می شود. بیهوده نیست که تولید کنندگان بزرگ هواپیما یعنی شرکت های بوئینگ و ایرباس ورود به بازار ایران را مد نظر دارند. برای آنکه کارهای شرکت های سازنده ی هواپیما پایان ندارد.
بر اساس اطلاعات کارشناسان ، حمل و نقل هوایی میهنی ایران به 400 هواپیما نیازمند است. ناوگان هوایی کشور به سرعت در حال کاهش است. این از عواقب کهنگی فن آوری های هوایی و عدم امکان به روز کردن آنها به خاطر تحریم های اقتصادی است که علیه جمهوری اسلامی ایران به خاطر سیاست هسته ای آن اجرامی شود.
آشکار است که در حمل و نقل داخلی تا به امروز " هواپیماهای کمیاب " پرواز میکنند. به طور مثال اولین ایرباس A300 و همچنین بوئینگ 747 —200 که در اواسط سال های 1970 یعنی 40 سال پیش به ایران فرستاده شدند. سن متوسط هواپیماها بیست و هفت سال است. برای مقایسه ، سن متوسط هواپیماهای یکی از بزرگترین شرکت های حمل و نقل خلیج فارس یعنی Emirates ، 6.3 سال است.
بدون شک ، این تنها مسئله ی اقتصادی است اما در وهله ی اول مسئله امنیت قرار دارد. متاسفانه ایران در زمره ی کشورهاییست که سوانح هوایی به طور مرتب در آن اتفاق می افتند.
اکنون پس از تصویب توافق و لغو آینده ی تحریم ها ، اوضاع در حمل و نقل هوایی میهنی جمهوری اسلامی ایران ممکن است تغییر کند. ناوگان کشور به روز می شود و به تدریج هواپیماهای قدیمی از فرودگاه ها به موزه تغییر مکان میدهند.
ولادیمیر گوتنف، نماینده ی مجلس روسیه می گوید: من شک ندارم که ایران اکنون ناوگان هوایی خود را متنوع خواهد کرد. و رقیب اقتصادی و سیاسی بزرگ بوئینگ آمریکایی و ایرباس اروپایی (علی رغم وجود Embraer برزیلی و Bombardier کانادایی) هواپیمای روسی ماست. فکر می کنم که فعلا Sukhoi Super Jet 100 و МС-21 را می توانیم پیشنهاد دهیم. در مرحله ی اول ما می توانیم تا پنج سوخوی سوپرجت 100 و در آینده 10 فروند را پیشنهاد کنیم. "
سوخوی سوپر جت 100 توسط شرکت " هواپیماهای میهنی سوخوی" تولید می شود، سهامداران آن شرکت های سوخوی و شرکت ایتالیایی Alenia Aermacchi هستند. شرکت در سال 2000 برای ساخت نمونه های جدید فن آوری های هوایی میهنی تاسیس شد. اولین هواپیما در سال 2011 به سفارش دهنده تحویل داده شد.
بزرگترین شرکت بهره برداری از این هواپیماها در روسیه شرکت روسی " ایرفلوت" است. همچنین این هواپیماها به مکزیک ، لائوس و اندونزی فرستاده می شوند. شرکت مصری Egypt Air قصد دارد تا 24 هواپیمای سوخوی سوپرجت —100 را بخرد ، در خصوص معامله تا آخر سال اعلام خواهد شد. ممکن است، چین هم از سوخوی سوپرجت —100 استفاده کند. بر اساس نتایج سال 2014 کل سفارشات سوخوی سوپرجت —100 به 5.5 درصد رسیده و از 192 هواپیما تشکیل شده است. بهای هر هواپیما 36 میلیون دلار است.
شکی نیست که ارتباط تنگاتنگ اقتصادی روسیه و ایران و از جمله در زمینه حمل و نقل هوایی میهنی ، فاکتور مهم تقویب ارتباطات دوجانبه دو کشور باشد که پایه ای برای تضمین امنیت و ثبات در منطقه خواهد بود.
