اعضای جدید، سازمان همکاری شانگهای را کامل تر می کند. در اجلاس ماه ژوئیه در اوفا، روند عضویت پاکستان و هند به عنوان اعضای تمام و کمال سازمان آغاز خواهد شد. بعلاوه روند عضویت ایران به این سازمان نیز بررسی خواهد شد.
ظاهر شدن اعضای جدید به نفع تمام کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای است. همانا به این دلیل کارشناسانی که رادیو « سپوتنیک» با آنها به گفتگو نشست، امید خود را نسبت به این موضوع که در «اوفا» تصمیمات جدی سیاسی به تصویب خواهند رسید تا هند و پاکستان و ایران به دریافت مقام عضو کامل سازمان همکاری شانگهای نزدیک تر شوند را پنهان نمی دارند. شایان ذکر است که اعضای کنونی سازمان همکاری شانگهای عبارتند از روسیه، چین، قزاقستان ، قرقیزستان و تاجیکستان و ازبکستان. کشورهای مغولستان، هند و ایران و پاکستان و افغانستان از مقام ناظر برخوردارند. اما در سپتامبر سال 2014 میلادی پاکستان و هند تقاضای رسمی برای ورود به سازمان را ارسال کردند و ایران نیز خواهان عضویت کامل در این سازمان است. ارمنستان و سریلانکا نیز تقاضای دریافت مقام ناظر را مطرح می کنند. چنین گام هایی نشانگر آن است که جهان در آستانه تغییرات جدی ژئوپلیتیکی است.
سرگی ساناکویف رئیس مرکز تحلیلی روسیه — چین در این خصوص گفت: اگر تمام کشورهایی که تقاضای عضویت خود را ارسال می کنند در نظر گرفته شوند — عملا بیش از نیمی از جمعیت جهان را تشکیل خواهند داد. البته صدای سازمان همکاری شانگهای هر چه رساتر و مهم تر می شود. یکی از وظایف این سازمان خروج از سیستم تک قطبی جهان بود.
در عین حال نباید فراموش کرد که سازمان همکاری شانگهای در وهله اول یک اتحادیه اقتصادی است. پذیرش اعضای جدید به صفوف آن امکان اجرای طرح های بزرگ مقیاس اقتصادی را فراهم خواهد ساخت.
میخائیل چرنوف معاون مدیر مرکز وضعیت استراتژیکی در این رابطه گفت: سازمان همکاری شانگهای — در وهله اول یک سازمان اقتصادی است که گسترش خواهد یافت. ایران مناسبات تنگاتنگی با روسیه برقرار کرده است و قراردادهای بزرگی بین آنها به امضا رسیده است. این قراردادها در رشته های نظامی ، اقتصادی و همکاری مدنی به امضا رسیده اند. موافقتنامه هایی در عرصه ارتباطات و ایجاد کریدورهای حمل و نقل از طریق اوستیای شمالی ، اوستیای جنوبی و ارمنستان وجود دارند. خط راه آهن در سواحل شرقی دریای خزر افتتاح شده است. ایران و روسیه در مرحله توسعه عرصه اقتصادی و رشد وتوسعه تمام مناسبات قرار دارند که در صد سال اخیر وجود نداشت. عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای — گام مهمی است که موجب تحکیم ائتلاف اقتصادی خواهد شد.
سازمان همکاری شانگهای در ماه ژوئن سال 2001 میلادی تأسیس شد و در جهات مختلفی گسترش یافت: امنیت، اقتصاد و فرهنگ و آموزش و پرورش. راه های منتخب کشورهای عضو سازمان با گذشت هر سال طرفداران بیشتری جلب می کند. نمی توان به شکل دیگری توجه کشورهای جدید نسبت به این سازمان را توضیح داد. تلاش هند و پاکستان برای ورود به سازمان همکاری شانگهای ممکن است به تصحیح اشتباهاتی کمک د کند که اواسط قرن گذشته بروز کردند.
الکساندر سوبیانین رئیس سرویس انجمن برنامه ریزی استراتژیک همکاری مرزی در این خصوص گفت: کارهای مقدماتی بسیار خوب دیپلمات ها، اقتصاددانان و نظامیان شرایط مناسبی برای عضویت هند و پاکستان در سازمان ایجاد کرد. این نکته بسیار مهم است. وقتی امپراطوری بریتانیا بخودی خود پس از نتایج جنگ جهانی دوم از هم پاشید، انگلیسی ها « مین های» ساعتی را برای دهه ها و یا صد سال آینده به صورت خط مرزی با پاکستان کار گذاشتند.همانا این «مین» ها مانع از همزیستی مسالمت آمیز هند و پاکستان و هند و چین و بنگلادش می شود که کشورهای مستعمره امپراطوری سابق بریتانیا بودند. اینکه پاکستان و هند اعضای تمام و کمال سازمان همکاری شانگهای خواهند شد — فوق العاده مهم است.
اما نباید فراموش کرد که راه ورود به سازمان همکاری شانگهای، کارهای طولانی مقدماتی را طلب کرد، هر چند دورنما های جدید اقتصادی را به روی آنها گشود.
سفر نخست وزیر مودی به چین و امضای قرارداد — رویداد بسیار مهمی است. شاید بتوان آن را مهمترین رویداد در مناسبات هند و چین طی 50-40 سال اخیر دانست. هند بزرگترین خریدار تسلیحات روسی است. اگر همکاری نظامی — فنی حذف شود، کمتر چیزی باقی می ماند. مناسبات ما با هند بمراتب کمتر از قزاقستان است و با چین اصلا قابل مقایسه نیست. اما حالا همکاری تمام و کمال بین روسیه وهند توسعه خواهد یافت که فقط به تحویل تسلیحات و برنامه های نظامی ختم نخواهد شد.
عضویت در سازمان همکاری شانگهای امکان شرکت فعال تر در تحکیم ثبات و امنیت در منطقه و کل جهان را برای این کشورها فراهم می سازد. در اینجا توجه اصلی به مبارزه با تروریسم ، جدایی طلبی و افراط گرایی و قاچاق موادمخدر مبذول خواهد شد.
