بیست سال پیش «وایوودا» — موشک بالستیکی بین قاره ای « ار-36 ام 2» به حالت آماده باش نظامی درآمد. این موشک به لحاظ قدرت ویرانگر خود و امکانات بی نظیرعبور از هر نوع سیستم دفاع ضد موشکی به یکی از افسانه های جنگ سرد مبدل شده بود. کارشناسان در باره نقش این موشک در سیاست جهانی بازدارندگی هسته ای و اینکه چه چیزی جای آن را خواهد گرفت برای شنوندگان « صدای روسیه » تعریف می کنند.
موشک «ار — 36 ام2» در رتبه بندی ناتو از عنوان « شیطان» برخوردار شده است. مسابقه تسلیحاتی که تمام دوران مقابله سیاسی اتحاد شوروی و آمریکا را همراهی می کرد هیولا های زیادی را خلق کرد. در اعماق اقیانوس جهانی جا برای زیر دریایی های اتمی که ذخایر موشک های هسته ای را حمل می کردند تنگ شده بود. در هر دو سوی اقیانوس به معنی واقعی کلمه موشک ها رشد می کردند. بتدریج مسابقه تسلیحاتی به فضا کشانده شد.
ویکتور یسین رئیس سابق ستادکل نیروهای موشکی استراتژیکی روسیه گفت: نظریه آمریکایی « جنگ ستارگان» هر چند غیرواقعی بود ، اما جواب بحد کافی واقعی دریافت کرد. تصمیم ساخت مجتمع موشکی « وایوودا» در زمانی اتخاذ شد که ریگان رئیس جمهور آمریکا از شکلگیری طرح های دفاعی استراتژیک (باصطلاح « جنگ ستارگان») صحبت کرد. این یک مجتمع دفاعی بزرگ مقیاس با سیستم های ضربتی در فضا بود. همانا برای شکل گیری چنین سیستم دفاعی مجتمع موشکی لازم بود که بتواند بار زیاد را به فضا حمل کند.
مهمترین امتیاز « وایوودا» قدرت حمل بار آن بود. توانایی رساندن چند کلاهک به اراضی دشمن. این مجتمع شانسی برای هیچ یک از سیستم های دفاع ضد موشکی باقی نگذاشت.
مهمترین امتیاز این موشک قدرت حمل بار آن تقریباً 9 تن بود. این مقدار دو بار بیش از قدرت حمل بار مجتمع آمریکایی « ام. ایکس» بود. به این ترتیب می شد براحتی مقدار بار مفید برای دفع سیستم دفاع ضد موشکی را حمل کرد. علاوه بر آن بدنه موشک مقاوم تر شده بود که تأثیر ضربه های سیستم دفاع ضد موشکی را کاهش می داد.
اما این مجتمع یک نقطه ضعف دارد- ساکن بودن که باعث آسیب پذیری آن می شود. اما وجود چنین سلاح بازدارنده قوی دیگر ضرورتی ندارد. ولادیمیر یوسییف رئیس مرکز تحقیقات اجتماعی — سیاسی در اینباره گفت: دورانی که وجود چنین سلاح قدرتمندی لازم بود سپری شده است. حالا نیاز به موشک های جدیدی است که از وزن کمتر استارت و کلاهک های کمتر برخوردار بوده و در عین حال پاسخگوی برخوردهای جدید به کاهش تسلیحات هسته ای باشند.
در زمان حاضر مجتمع « وایوودا» بتدریج از آماده باش نظامی خارج می شود. اما روسیه از داشتن موشک های سنگین بالستیکی بین قاره ای خودداری نمی کند. به گفته ولادیمیر یوسییف در دهسال آینده مجتمع جدید « سارمات» جای «وایوودا» را خواهد گرفت.
