اهداف و برنامه های این کنفرانس ایران شناسی چیست؟ اهمیت آن برای توسعه ی ارتباطات فرهنگی و علمی ایران — روسیه چطور است؟ شرق شناس ولادیمیر ساژین که در این کنفرانس حضور داشت می گوید:
دانشکده ی ارتباطات بین الملل ، تاریخ و شرق شناسی دانشگاه فدرال قازان سازمان دهنده اجلاس ایرانشناسی بود. ایران شناس هایی از روسیه ، ایران ، ارمنستان ، بریتانیا و همچنین نمایندگان سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو و سرکنسولگری ایران در قازان در این کنفرانس شرکت کردند.
ساژین ادامه می دهد : جلسه ی عمومی با خوش آمد گویی رامیل خایروتدینوف رئیس دانشکده آغاز شد ، وی در خصوص تاریخ و وضعیت کنونی شرق شناسی قازان ، ارتباطات فرهنگی ایران و جمهوری تاتارستان شرح داد.
لینار لاتیپوف ، مدیر روابط خارجی دانشگاه فدرال قازان ، رئیس گروه زبان های شرقی و فرهنگ دانشکده در سخنرانی خود توجه مخاطبین را به این موضوع جلب کرد که بدون مطالعه ی جنبه های گوناگون تاریخ ، اقتصاد ، سیاست و فرهنگ ایران حتی یک تحقیقات خاور شناسی امروزی انجام نمی شود.
فیروزه ملویل ، رئیس مرکز تحقیقات پارسی " شاهنامه " کالج پمبروک دانشگاه کمبریج برای این اجلاس آرزوی موفقیت کرده و در خصوص توسعه ی شرق شناسی در بریتانیا ، تاریخ و جهات اصلی فعالیت های مرکز تحقیقات " شاهنامه" شرح داد و در زمینه ی همکاری با مرکز ایران شناسی دانشکده ی ارتباطات بین الملل ، تاریخ و شرق شناسی دانشگاه فدرال قازان ابراز امیدواری نمود.
نامه ی رسمی سفیر ایران در روسیه دکتر مهدی سنایی خطاب به شرکت کنندگان در کنفرانس توسط دبیر اول سفارت ایران آقای حمید زنگنه قرائت شد. در جلسه ی عمومی کنسول اصلی جمهوری اسلامی ایران در قازان آقای رسول باقرنژاد شایان سخنرانی نمود.
دیپلمات های ایرانی با تاکید بر جایگاه و نقش دانشمندان شرق شناس تاتارستان ، سهم اعظم شرق شناسان روسی را در توسعه و تقویت ارتباطات فرهنگی دو کشور خاطر نشان نمودند.
ساژین می گوید: برنامه ی اجلاس ایران شناسی در قازان با موضوعات دربرگیرنده ی خود بارز است. دانشمندانی از ده ها شهر روسیه و خارج از کشور مقالاتی را در زمینه های گوناگون شرق شناسی ارائه دادند. شرکت کنندگان کنفرانس در چنین بخش هایی کار کردند: " دست نوشته های زبان فارسی به عنوان منابع تحقیقات میراث ملت مسلمان" ، " تاریخ بررسی زبان ها و ادبیات ملل شرق مسلمان" ، " بررسی زبان های ملت مسلمان در پرتو تاریخی تطبیقی" ، "ایران به عنوان مهره ی مهم در جهان مسلمان در سیستم ارتباطات بین المللی: سیاست داخلی و خارجی " ، " زبان شناسی و روش تدریس زبان فارسی و ادبیات".
ساژین مطمئن است که دانشگاه قازان به طور اتفاقی چنین مراسم علمی مهمی را برگزار نکرده است، این دانشگاه در سال 1804 تاسیس شده و پس از دانشگاه مسکو قدیمی ترین موسسه عالی علمی آموزشی روسیه محسوب می شود. دانشکده ی ارتباطات بین الملل واقع در ساختار دانشگاه فدرال قازان ، مراکز علمی ، فرهنگی — آموزشی مطالعه ی زبان های کشورها را متحد می سازد: ایران شناسی ، ژاپن شناسی ، کره شناسی، مطالعه یهود و مطالعه ی خاورمیانه ، مطالعات ترکیه ، فرهنگ عرب، مطالعه ی تاریخ و فرهنگ اسلام ، مطالعه ی آسیای مرکزی ، تمدن اسلامی ، گفتگوی بین المللی ، بررسی دست نوشته های شرقی ، اقتصاد و حقوق اسلامی و همچنین موسسه کنفسیوس.
در دانشکده کارهای آموزشی و علمی گسترده ای از جمله در زمینه ایران شناسی انجام می شود. بیهوده نیست که بسیاری از ایرانیان جوان دانشگاه فدرال قازان را انتخاب می کنند. در اینجا بیش از 40 دانشجو و دانشجوی دکترا از ایران درس می خوانند. ضمنا برخی از آنها با موفقیت در کنفرانس سخنرانی کرده و با آگاهی خوب خود بر موضوع ، تسلط بی عیب و نقص خود به زبان روسی را نشان دادند.
ساژین می گوید: ضمنا باید اتمسفر ویژه و مناسبی را که در آن سخنرانی ها و بحث و گفتگو ها برگزار شد ، خاطر نشان نمود. همانطور که ذکر شد نمایندگانی از ملل، مذاهب و سنین مختلف از زن و مرد در این کنفرانس شرکت داشتند. جوانان با پروفسورها مباحثه داشتند ، دختران بارها در مناقشات جوانان حضور داشتند. ساژین معتقد است که همه اینها به درک بهتر نه فقط ایران شناسان بلکه یکدیگر کمک می کند.
الکساندر پالیشوک، شرق شناس ، رئیس انجمن دوستی ایران و روسیه و یکی از شرکت کنندگان در کنفرانس می گوید:
البته ، نتایج علمی کنفرانس ، ارزیابی می شوند. مقالات جلسات به زودی منتشر خواهند شد. اما امروز مشخص و بدیهی است که نتیجه ی دیدار دانشمندان ایرانی در قازان دستاوردی کاملا علمی را تعالی می دهد. تماس های خصوصی و شخصی و گفتگوهای نمایندگان فرهنگ های مختلف ، مسیری برای توسعه ی بهتر همکاری و تقویت ارتباط دوستی روسیه و ایران است.
امیدواریم که دیدار های این چنینی دانشمندان و دانشجویان در آینده هم برگزار شوند.
