پرسش: روسیه و صربستان شرکای استراتژیک هستند. به نظر شما صربستان می تواند بطور همزمان فرایند همگرایی اروپایی را ادامه دهد و ارتباط نزدیک با مسکو را حفظ کند، یعنی در آن واحد « با یک دست دو هندوانه» بلند کند؟
پاسخ: صربستان یک کشور مستقل است و از حق تعیین مستقلانه جهت رشد خود برخوردار است. صربستان می تواند به مذاکرات با اتحادیه اروپا در باره عضویت در این اتحادیه ادامه بدهد. اما با درنظرداشت این مهم که روسیه و صربستان از ارتباط چند قرنی برخوردارند و با توجه به سطح عالی همکاری در بسیاری از رشته ها — اقتصاد، زیربنای ترانسپورت و انرژتیک ، من اطمینان دارم که فرایند عضویت صربستان در اتحادیه اروپا مانع از توسعه مناسبات بین روسیه و صربستان نخواهد شد. زیرا این همکاری متقابلا سودمند است. انداختن همکاری سودمند و موثر بین دو کشور ما در «کوره» هدف استراتژیک عضویت در اتحادیه اروپا عاقلانه نخواهد بود. امیدوارم که توازن عاقلانه یافت شود تا به مناسبات روسیه — صربستان لطمه وارد نیاید.
پرسش: تعداد هر چه بیشتر کشورهای عضو اتحادیه اروپا نارضایتی خود نسبت به تحریم های سیاسی ضد روسی را ابراز می کنند. به نظر شما این تحریم ها بتدریج لغو خواهند شد و یا آنطور که هرازگاهی در روسیه صحبت می شود، اوکراین فقط بهانه ای برای انزوای مسکو بود و تحریم ها از حالت دائمی برخوردار خواهند شد؟
پاسخ: تاریخ، تجربه و زندگی بخودی خود گواه آن است که مکانیزم تحریم ها موثر نیست. تحریم ها هیچگونه تأثیری ندارند به ویژه اگر در رابطه با روسیه وضع شوند که صحبت از زبان تحریم، تهدید و شانتاژ با آن مجاز نیست. نتوانستند روسیه را مجبور به تغییر موضع اصولی خود در دفاع از منافع ملی و تغییر سیاست خارجی مستقل، سازند. نتوانستند اقتصاد روسیه را از هم بپاشند ، اقتصاد روسیه در حال رشد است. تحریم ها فقط باعث آن شد تا روسیه به این فکر بیفتد که بطور کاراتر به اقتصاد خود بپردازد و وابستگی خود از کشورهای غربی را کاهش بدهد و برنامه جایگزینی واردات را به اجرا بگذارد. این موضوع امکانات جدید توسعه همکاری با کشورهای دیگر منطقه را در مقابل روسیه گشود: همکاری با کشورهای عضو « بریکس» و منطقه « آسیا — اقیانوسیه». ، اقتصاد کشورهای اتحادیه اروپا از تحریم هایی که ضرر معینی به روسیه رساندند، در امان نماند. ما مجبور شدیم دست به اقدامات جوابیه در رابطه با آن کشورهایی بزنیم که به تحریم ها بر ضد روسیه پیوستند — ممنوعیت واردات محصولات کشاورزی. گردش کالای روسیه با اتحادیه اروپا به میزان 10 درصد کاهش یافت که برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا محسوس است. از اینرو تعداد هر بیشتری از کشورها خواهان لغو تحریم ها و گفتگوی سیاسی هستند. امیدوارم که عقل سلیم غلبه کند، زیر هیچ کشوری نمی تواند به ملت خود ، اقتصاد خود و رفاه شهروندان خود ضرر برساند.
به نظر من، حق با آن کارشناسانی است که معتقدند اوکراین فقط بهانه ای برای آمریکا و غرب در تلاش آنها برای تضعیف روسیه و قطع مناسبات بین ملت های برادر بود. چنین تاکتیکی ناپایدار است. به نظر من « کشور را اشتباه گرفتند». از اینرو مشروط کردن لغو تحریم ها با این موضوع که روسیه باید موظف شود مفاد توافق مینسک را به اجرا بگذارد ، ناعادلانه است. بدین ترتیب آنها روسیه را در بحران شدید سیاسی در داخل اوکراین مقصر می دانند. ما یکی از طرف های درگیر نیستیم. در بخشی از مناطق که اکثر ساکنان اوکراین در آنجا زندگی می کنند مخالف کودتای دولتی و تغییر خشونت آمیز قدرت بودند. بخشی از مناطق مخالف سیاستی است که گروهبندی های رادیکال ملی گرا در تلاش برای تشکیل نوعی « تک ملتی» در کشور کثیرالمله دیکته کرده و صحبت به زبان مادری و تکامل فرهنگ مادری را ممنوع اعلام می کنند.
یگانه راه خروج از درگیری سیاسی داخلی اوکراین که روسیه از همان ابتدا بر کاربرد آن اصرار ورزید — راه دیپلماتیک و مسالمت آمیز مذاکرات می باشد که یکی از شرایط توافق مینسک است. روسای جمهوری های دونتسک و لوگانسک برای مذاکرات ابراز آمادگی می کنند و برای ادامه موجودیت خود در ترکیب اوکراین تحت شرایطی که حقوق و امکانات و خودگردانی به آنها واگذار شود آماده هستند. این یک روند عادی در جهان معاصر است. با وجود این، مقامات کی یف به شکل دیگری عمل می کنند.
پرسش: روسیه در زمان خود طرح امنیت غیر قابل تقسیم را مطرح کرد که پذیرفته نشد. آیا رویدادها و بحران های جهان نشانگر اهمیت این ایده است؟
پاسخ: هم اکنون مناسبات بین المللی دوره گذار سخت و دشواری را از سر می گذراند. ایجاد جهان چند قطبی بطور دردناکی جریان دارد. زیرا در جهان به غیر از آمریکا و کشورهای غربی ، مراکز جدی تأثیرگذاری سیاسی و اقتصادی شکل گرفته اند. کشورها نمی خواهند به آنها دیکته شود در رشد و توسعه خود دست به چه انتخابی بزنند و یا در کدام ردیف « تئاتر جهانی» قرار بگیرند، در ردیف های جلو و یا ردیف های آخر.
از این رو پیشنهاد روسیه در باره ایجاد سیستم واحد و غیر قابل تقسیم و یکسان امنیت برای همه که منافع ملی کشورها را در نظر بگیرد و نه سیستم های خصمانه و بلوک ها، در زمان حاضر اهمیت واقعی دارد. اگر پیشنهاد روسیه بموقع به تصویب رسیده بود، بمباران یوگسلاوی رخ نمی داد و حمله به عراق انجام نمی شد و انقلاب های رنگین و عربی بروز نمی کرد که جهان را دچار چنین گردباد شدیدی کرده است و آسیب زیادی به امنیت جهانی و آن کشورهایی رساند که در باره اشان صحبت کردم. بدین ترتیب، روسیه در آینده نیز خواهان سیستم واحد و غیر قابل تقسیم امنیت و ایجاد اروپای بزرگ بدون خطوط جداکننده است. این یگانه راه حفظ صلح و ثبات در جهان است.