اتفاقی که چندین بار در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس پیش آمده و هنوز هم بیم آن وجود دارد. اما مشخص نیست که سه رهبر دیگر باقیمانده کشورهای عرب حوزه خلیج فارس هم به همین دلیل از امتثال به فرمان اوباما امتناع کردند یا به دلیل دیگری.
آیا واقعا فقط به دلیل مریضی توانایی تحمل سفر به واشنگتن را ندارند؟
یکی از دوستانی که خبرنگار عربستانی و وابسته به خاندان سعودی می باشد مطلب فوق الذکر در مورد خودداری ملک سلمان را به صورت خصوصی من گفت اما در مورد دلایل دیگر رهبران کشورهای عربی اظهار بی اطلاعی کرد.
به هر صورت گذشته از دلیل ترس از کودتای داخلی به دلیل شرایط بحرانی بوجود آمده بر اثر حمله عربستان سعودی به یمن دلایل دیگری هم بابت این رفتار کشورهای عرب حوزه خلیج فارس وجود دارد:
1 — نحوه دعوت پرزیدنت اوباما از رهبران این کشورها شکل و شمایل دعوت رسمی و محترمانه رهبر یک کشور از رهبران کشورهای دیگر نداشت حتی به شکل تقاضای یک رئیس از مرئوس یا کارمند را نیز نداشت بیشتر به احضار پادوها شبیه بود. امری که موجب تمسخر ملت های این کشورها و دیگر ملت های عرب نسبت به رهبران عرب حوزه خلیج فارس شده بود و قطعا این شرایط برای ملک سلمان که سخت در تلاش است خود را به عنوان رهبری مقتدر نشان دهد پذیرش چنین شیوه دعوتی کسر شان به حساب می آید. در مورد دیگران نیز همین امر صادق است.
2 — نام "کمپ دیوید" برای عرب ها خاطره های بدی از تسلیم شدن مصر در مقابل اسرائیل تداعی دارد و به همین دلیل حضور این رهبران در اجلاسی با همین عنوان می تواند خاطره ها را برای ملت هایشان تجدید کند. و تداعی این باشد که آنها برای پذیرش یک شکست حال چه در مقابل ایران و چه در مقابل یمن و چه در مقابل مساله دیگری آنجا حاضر شدند تا کمپ دیوید ذلت بخش دوم را رقم زدند.
3 — به دلیل جنگی که اینان بر علیه یمن راه اندازی کرده اند نیاز دارند یک ابهت داخلی از خود به نمایش بگذارند. و اینان فکر می کنند حال که ناتانیاهو پس از توهین به رئیس جمهوری آمریکا توانست بی تنبیه در برود و از خود یک شخصیت نترس و جربزه دار نشان دهد چرا اینان همین کار را نکنند و از ابهت آمریکا خرج نکنند گو اینکه خیلی کارشناسان معتقد هستند که از اسرائیلی ها در این زمینه مشورت گرفته اند.
4 — رفتار دوگانه ایالات متحده امریکا با این کشورها در مورد پرونده هسته ای و مذاکرات 1+5 با ایران اینان را بر آن داشته که به فکر یارگیری جدید باشند و در این راستا رئیس جمهوری فرانسه به آنها اطمینان داده که می توانند به جای آمریکا روی فرانسه و اوروپا حساب کنند. به همین دلیل این کشورها با امضای چندین ملیارد دلار قرارداد با فرانسه در صدد هستند به ایالات متحده دهن کجی کنند و در واقع بگویند که آنها نیز می توانند یارگیری جدید کنند.
5 — رهبران این کشورها با این رفتار خود هم به ایالات متحده هم به مردم خود می خواهند بگویند که دوران فرمان برداری از دستورات ایالات متحده سر آمده و دیگر به جایگاه وحدی از قدرت رسیده اند که میتوانند خواسته خود را بر ایالات متحده دیکته کنند و این ایالات متحده است که باید به خواسته آنها تمکین کند.
6 — ظاهرا در سفر اخیر جان کری وزیر امور خارجه ایالات متحده به عربستان آمریکایی ها برخورد تندی با سعودی ها در مورد یمن داشتند و به آنها گفته اند که از حد خود فراتر رفته اند و واکنش اخیر سازمان ملل در مورد رفتار عربستان سعودی در مورد یمن نیز با چراغ سبز آمریکا بوده که منجر به دلگیری رهبران عرب گشته.
7 — به گفته برخی منابع مطلع حدود یک هفته پیش وقتی یک خلبان ایرانی تلاش داشت هواپیمای حامل کمک های انسان دوستانه ایران را به یمن برساند و علیرغم تهدید خلبانان هواپیمای سعودی وی به راه خود ادامه داد. خلبان نظامی طی تماس با فرماندهی برای کسب تکلیف زدن یا نزدن هواپیما تماس می گیرد و فرماندهی سعودی دستور زدن هواپیما را صادر می کند. ناگهان آمریکایی ها وارد خط تماس شدند وبه خلبان دستور دادند فقط باند فرودگاه صنعا را بزند و به هیچ وجه به هواپیمای باری آسیب نزدند. خلبان از دستور آمریکایی ها اطاعت کرده بود امری که سعودی ها را خیلی ناراحت کرده بود چرا که چند صد ملیارد دلار هزینه خرید تجهیزات و آموزش نیروهایی کرده اند که گوش به فرمان آنها نیستند.
8 — در نهایت نمی توان انکار کرد که استثنائاتی مثل سلطان قابوس عمان هم وجود دارد. اما اگر فقط یکی از این رهبران به دلایل شرایط جسمانی از سفر به واشنگتن خودداری می کرد این رفتار منطقی به نظر می آمد ولی وقتی چهار نفر از شش رهبر خودداری کنند آنوقت این رفتار معنی دار می باشد.
سالها حکومت بی چون و چرا و ثروت های باد آورده شخصیت رهبران کشورهای عرب حوزه خلیج فارس را به افرادی خود شیفته و خود محور تبدیل کرده و برخی از آنها کم کم از یاد برده اند جایگاهی را که در اختیار دارند به لطف ایالات متحده می باشد نه به دلیل محبوبیت داخلی و مردمی و فراموش کرده اند که چند لحظه چشم پوشی آمریکا از این الطاف به معنای آخر خط خواهد بود و حتی ممکن است مثل شاه ایران ویزای درمانی برای وجود به آمریکا هم برای آنها صادر نگردد و در آرزوی زیارت واشنگتن از دنیا بروند. این رهبران نباید فراموش کنند که هیچ وقت نمی توانند جایگاه اسرائیل در ایالات متحده را پیدا کنند و اگر نتانیاهو توانست به واشنگتن برود و به رئیس جمهور آمریکا دهن کجی کند دلیل نمی شود که اینان هم می توانند همان کار را انجام دهند. پشتوانه نتانیاهو لابی های قدرتمند یهودی درون ایالات متحده می باشد که رئیس جمهوری آمریکا به نمی تواند از پس آنها بر آید اما پشتوانه رهبران کشورهای عرب حوزه خلیج فارس ملیاردها دلار ثروت های آنها است که با یک فرمان ریاست جمهوری آمریکا به دلایل مختلف که فعلا ایالات متحده از آنها چشم پوشی کرده مثل عدم رعایت حقوق بشر و یا کشتار مردم بی گناه یمن و یا حمایت از تروریسم و یا صدها مورد دیگر قابل بلوکه کردن است. یعنی ساده بگویم با یک امضای جناب آقای اوباما همه رهبران کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و خاندانشان به خاک سیاه می نشینند و حتی توان پرداخت هزینه خورد و خوراک خود را نخواهند داشت.
در مورد کشورهای اوروپای غربی علی الخصوص فرانسه نیز باید گفت که حساب باز کردن روی آنها هم اشتباه بزرگی به حساب می آید چرا که این کشورها حتی منافع ملت خود را در قبال دستورات آمریکا مد نظر قرار نمی دهند چه رسد به منافع اعراب و نمونه این رفتار را در مورد موضوع اوکراین با روسیه شاهد بودیم و هستیم. و چرب زبانی های آقای اولاند برای خالی کردن جیب عرب ها لحظه نیاز فراموش خواهند شد.
ایالات متحده هم خیلی وقت است که از ادامه روند حکومت های عرب حوزه خلیج فارس دلسرد شده و به این نتیجه رسیده که ثبات و امنیت منطقه خاور میانه و جهان به دلیل وجود این حکومت ها به خطر افتاده اما تا زمان به توافق رسیدن با ایران می خواهد از آنان به عنوان ابزار در مذاکرات استفاده کند و پس از آن با یک روند که به منافع اقتصادی آمریکا آسیب نزند تغییرات در این کشورها را شروع کند. خودشان هم در جریان هستند و کل ماجراجویی هایی که در منطقه خاورمیانه شاهد آن هستیم هم نهایت تلاش مذبوحانه آنان برای برهم زدن توافق و ادامه موجودیت به حساب می آید.
اینان در دیدار با آقای اوباما فرصتی برای جلب نظر ایالات متحده جهت ادامه کار به شکل جدید داشتند ولی ظاهرا دیگر کار از کار گذشته و قطعا ایالات متحده این رفتارها را بی پاسخ نخواهد گذاشت در واقع اگر ایالات متحده این کار آنها را بی پاسخ بگذارد دیگر ابهتی در جهان برایش باقی نمی ماند.
به هر حال اگر زور رئیس جمهوری آمریکا به نتانیاهو نرسید حد اقل به عرب ها که می رسد.
بقلم عماد آبشناس
