در این اجلاس یکی از اصلی ترین موضوعات برای گفتگوی شیخ نشینان عرب، برنامه هسته ای ایران بود. تصویر معمول خاورمیانه در جلوی چشم همه رو به زوال است و اتحادیه های جدید و دشمنی های جدید در این منطقه شکل می گیرد.
در این شرایط کشورهای منطقه و کشورهایی که توجهشان به خاورمیان هاست سعی دارند شرایط را ارزیابی کرده و با چالش های جدیدی و هرج و مرج سیاسی تطبیق دهند. این اهداف در اجلاس شیوخ عرب در ریاض نیز دنبال شد.
تنش زاترین عامل همچون همیشه ایالات متحده امریکا است. رییس جمهور باراک اوباما سعی دارد را شریک خود سازد یا اگر میسر نشود دست کم از موضع دشمن جدی پایین تر بیاورد. واشنگتن با تهران مذاکرات مستقیم انجام داده و سعی دارد به این واسطه مساله هسته ای ایران را حل و فصل کرده و اهداف بعدی خود را محقق سازد. حساب ها برای بازگشت سریع به بازار ایران و توافقات احتمالی سیاسی با تهران در بحث عراق و سوریه و افغانستان و دیگر مسایل مهم منطقه از جمله این اهداف هستند.
دفتر ریاست جمهوری اوباما هم با دراز کردن دستش به سوی تهران باعث نگرانی تل آویو، ریاض و دیگر کشورها شده است. مساله اینجا حتی در بحث نظریه بمب اتمی شیعه نیست، بلکه در برداشتن تحریم ها از ایران به واسطه توافقات هسته ای گروه پنج به علاوه یک با ایران است که اواخر ماه ژوئن به احتمال قوی انجام می گیرد.
لغو تحریم ها بی شک در حوزه سیاسی و اقتصادی ایران را تقویت می کند. این چشم انداز باعث نگرانی ازسوی رقبای ایران شده و پس از برداشته شدن تحریم ها جمهوری اسلامی ایران می تواند حامیان خود و دشمنان آنها را در منطقه حمایت کند. سید هادی افقهی سیاست شناس و کارشناس ایرانی در امور خاورمیانه و کارمند سابق سفارت ایران در لبنان ضمن گفتگو با رادیو اسپوتنیک با اشاره به این موضوع می گوید:
با این حال، همانطور که اجلاس اخیر نشان می دهد، شیوخ عرب نمی خواهند که درگیری با ایران شدیدتر شود. زیرا امکانات نظامی و اقتصادی آنها نامحدود نیست. با وخیم تر شدن اوضاع در منطقه ذخایر ارزی عربستان سعودی نیز به طور بی سابقه ای کاهش پیدا می کند. تنها در ماه فوریه و مارس این ذخایر تا 36 میلیارد دلار افت کرده است. همین مساله می تواند منجر به برهم خوردن ثبات در سیاست داخلی شود».
