طی سال 2015-2014 میلادی روسیه ریاست سازمان همکاری شانگهای را عهده دار است. مسکو تصمیم گرفت توجه خود را بر مجموعه وسیعی از مسائل متمرکز سازد که توسعه سازمان تا سال 2020 میلادی موضوع مرکزی است.
سازمان همکاری شانگهای با مسأله گسترش همکاری در داخل سازمان و گذار به مرحله جدید کار با دیگر اتحادیه ها روبروست که جامعه همسود، سازمان پیمان امنیت جمعی و «آسه آن» نقش مهمی در این همکاری ایفا می کنند. توجه خاصی نیز به امنیت منطقه ای خواهد شد.
دنیس تورین، رئیس باشگاه کاری سازمان همکاری شانگهای در این خصوص گفت: روسیه مایل است جزء مربوط به تأمین امنیت در منطقه آسیای مرکزی را تحکیم بخشد که با افزایش خطرات و تهدیداتی در ارتباط است که فقط از طرف افراط گرایان اسلامی ناشی نمی شود ، هر چند این مهم در دستور روز باقی می ماند. موضع نه چندان دوستانه کشورهای غربی که با اعمال خود سعی می کنند به حرکات اعتراضی در کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای دامن بزنند یکی دیگر از خطرات است که باید به آن توجه شود. شایان ذکر است که هدف از آغاز جنبش های اعتراضی ، تعویض نخبگان سیاسی و ایجاد تفرقه و شکاف و جلوگیری از تشکیل فضای واحد اقتصادی و سیاسی در فضای اورآسیاست. از اینرو روسیه پیوسته از تحکیم آن ساختارهایی حمایت می کند که به تأمین امنیت در سازمان همکاری شانگهای می پردازند.
با صحبت در باره نقش کنونی سازمان همکاری شانگهای، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که نقش سازمان بطور جدی از زمان تأسیس آن تغییر کرده است. 14 سال پیش، یکی از اهداف این سازمان، طراحی برخورد کلی نسبت به همکاری با کشورهای غربی بود.
آندری ایوانوف کارمند ارشد علمی انستیتوی پژوهش های بین المللی دانشگاه روابط بین الملل مسکو در این خصوص گفت: به درک رهبری روسیه — اتحاد چین، روسیه و تعدادی از کشورهای آسیای مرکزی نوعی وزنه مقابل تأثیر غرب و آمریکا بود. بهرحال، اکنون به نظر من، ریاست سازمان همکاری شانگهای ، این اتحاد را به عنوان نوعی وزنه مقابل غرب بررسی نمی کند و برای تعمیق مقابله تلاش نمی ورزد. بر عکس از همه به همکاری دعوت می کند. درهای سازمان همکاری شانگهای به روی همه باز است. این سازمان گسترش خواهد یافت. به احتمال قرین به یقین، تابستان سال جاری، هند و احتمالا پاکستان به این سازمان پذیرفته خواهند شد. هدف اصلی این سازمان — تشویق هماهنگی تلاش های اقتصادی و سیاسی است تا این کشورها بتوانند در صحنه جهانی منافع خود را از یک موضع کلی و عمومی پیش ببرند.
روسیه ایجاد مکانیزم های جدید برای مبارزه با تروریسم را یکی از این اهداف می داند. ساختار ضد تروریستی آینده باید سطح امنیت کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای را بالا ببرد.
دنیس تورین در این باره گفت: منظور ایجاد مرکز مقابله با تهدیدات و چالش هایی است که امنیت کشورها را به خطر می اندازد. این مرکز بر اساس ساختارهای منطقه ای ضد تروریستی ایجاد خواهد شد و حیطه عمل آن وسیع تر از سیستم موجود منطقه ای ضد تروریستی کنونی خواهد بود. البته اگر روسیه در زمان ریاست خود بتواند به نوعی توافق با دیگر کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای دست یابد، این را می توان موفقیت بزرگی برای تمام کشورهای منطقه دانست، زیرا امنیت همیشه یکی از مهم ترین مسائل در آسیای مرکزی باقی می ماند.
مسکو پیشنهاد می کند همکاری اقتصادی در رشته های ترانسپورت، انرژی و تحقیقات فضایی گسترش یابد. قابل درک است که طرح ها برای سالهای آینده است و چند دهه صرف اجرای آنها خواهد شد. از اینرو از حالا باید کادرهای متخصص آینده تربیت شوند. همانا به این دلیل گسترش چارچوب دانشگاه های زنجیره ای سازمان همکاری شانگهای و توسعه ارتباطات انسانی و تبادل دانشجو و متخصصان جوان ضروری است.
