— در ماه آوریل سال جاری در پایتخت روسیه چهارمین کنفرانس امنیت بین الملل برگزار می شود. چه موضوعاتی در دستور کار قرار دارند؟
وزیر دفاع فدراسیون روسیه برای چهارمین بار کنفرانس امنیت را ترتیب می دهد. موضوع اصلی کنفرانس امسال «امنیت جهانی: چشم اندازها و چالش ها» است.
آخرین تحولات دنیا نشان دادند که تهدیدهای امروز امنیت در بیشتر موارد از کیفیت جهانی برخوردارند. هیچ یک از دول امروز نسبت به نوسانات نظامی — سیاسی ایمن نیست.
در سال های اخیر ما شاهد انقلاب های رنگی، درگیری داخلی در اوکراین، فعال شدن تحرکات تروریستی و شکوفایی داعش و حتی بسیاری موارد دیگری بودیم که تمام دنیا را به وحشت انداخت.
برای مقابله با این تهدیدات باید همه کشورها و سازمان های بین الملل همیاری کنند. باید موضع یکسانی را بر مبنای درک همگانی از شرایط در حوزه امنیت اتخاذ کنند.
ما از هشتاد کشور دنیا میهمانانی را دعوت کردیم. بیش از 300 هیات حضور خود را تایید کرده اند. 15 هیات نظامی نیز به سرپرستی وزارت دفاع حاضر خواهد شد.
در نشست عمومی کنفرانس مدیران وزارت دفاع روسیه به تبیین ارزیابی خود از شرایط امنیت می پردازند.
به صورت جداگانه نیز قصد داریم نقش همکاری های نظامی بین المللی را در مبارزه با تروریسم بررسی کرده و با همکاران خارجی در خصوص چشم انداز توسعه شرایط در افغانستان و داعش گفتگو کنیم.
ما همچنین پیشنهاد می کنیم که نقش ابزارهای نظامی — سیاسی از قبیل توافقنامه ها و قراردادها را برای تامین ثبات در منطقه و جهان بررسی کنند. بحران اوکراین نشان داد که تاثیر سازو کار های حاضر در حوزه کنترل بر درگیری مسلحانه چندان زیاد نیست. به همین خاطر باید تبادل نظر کنیم تا بدانیم که چه اقدامات مثبتی برای حل بحران و کاهش درگیری ها وجود دارد.
— در ماه دسامبر سال 2014 رییس جمهور روسیه دکترین جدید نظامی فدراسیون روسیه را تصویب کرد. چه تهدیدهای نظامی امروز به سمت کشور نشانه می روند؟
دکترین نظامی که رییس جمهور تصویب کرد درخصوص تغییراتی است که در حوزه امنیت طی سال 2010 رخ داده است.
پیش بینی تحلیلگران غرب درباره اینکه دکترین جدید نظامی در مسیر تقابل بوده و حتی فهرستی از دشمنان احتمالی و تثبت اوضاع درباره حملات هسته ای پیشگیرانه رخ می دهد، صحیح نیستند.
در این سند تحلیلی از شرایط نظامی — سیاسی در دنیا و اشاره به خطرات نظامی و تهدیدها برای کشور آمده اتس.
این عوامل نشان دهنده ضرورت ایجاد تغییرات در سند است. در وهله اول این تغییرات به رقابت جهانی مربوط می شود. از یک طرف تلاش ایالات متحده برای حفظ صلح به شکلی که مشهود نیست و تلاش واشنگتن برای قدرتنمایی در امور بین الملل و اجازه ندادن به کشورها برای اجرای سناریوهایی که به نفع آمریکا نیستند را داریم. از طرف دیگر، عدم موافقت با نظم کنونی و توسعه الگوی دنیای چند قطبی وجود دارد.
درگیری های منطقه ای ضعیف نشده اند و حتی در برخی موارد هم قوت یافته اند. آخرین نمونه آن یمن است.
سیاست مداران غرب از تمام ابزارها و شیوه های موجود بهره می گیرند و از سناریوی انقلاب های رنگی استفاده کرده، ظرفیت هایی را از میان سازمان های غیر دولتی جذب می کنند تا این کشورها را زیر کنترل خود نگه دارند.
سطح تهدیدات تروریستی بالا رفته است. حوادث در خاور میانه یک نمونه روشن از خلا قدرت در میان دولی است که تشکیل می شوند. در منطقه بی ثباتی باید افغانستان را هم وارد کرد که هم اکنون با متحدین ما در سازمان معاهده امنیت جمعی مرز مشترک دارند.
بحران در اوکراین منجر به بن بست در روابط با کشورهای اروپایی شده است. همه دستاوردهای موجود با آتلانتیک شمالی به شکست منتهی شدند. به جای توسعه همکاری ها و اعتماد به ناتو، از مقابله و درگیری استفاده کردند. امروز ما شاهد تقویت فعالیت های توجیه ناپذیر ناتو در نزدیکی مرزهای روسیه هستیم. ضمن اینکه نیروهای مسلح روسیه را در تمام مشکلات متهم می کنند.
در سند جدید پایبندی روسیه به استفاده از روشهای نظامی تنها در جهت حفظ منافع سیاسی خود و متحدینش اشاره شده است.
— پس از تشکیل داعش در خاک عراق و سوریه، این گروه شکل جدیدی به خود گرفتند. نظر شما نسبت به این خطر در منطقه برای روسیه چیست؟ آیا می توانیم به نوعی با این تهدید مقابله کنیم؟
تشکیل دولت مجازی داعش در بخشی از سوریه و عراق نیازمند بررسی جدید مساله تروریسم به طور کل دارد. امروز این سازمان تروریستی چندین میلیون نفر و یک سوم خاک عراق و یک چهارم سوریه را تحت کنترل دارد. منابع مالی بیشماری در اختیار دارد که از راه فروش قاچاقی نفت و تجارت آدم و اشیای تاریخی گرانقیمت کسب می کند. منبع کم اهمیت تر آنها صندوق دینی رادیکال برخی کشورهاست.
تمام اینها کمک می کند که نه تنها منطقه تحت اشغال خود را حفظ کنند که حتی ان را گسترش دهند. امروز ما شاهد همین تحرکات در لیبی و مالی هستیم. اطلاعاتی راجع به تشکیل گروهک داعش در افغانستان به دستمان رسیده است.
حوادث فرانسه و دانمارک و اینکه شبه نظامیان از سوریه به آنجا بازگشته و مهارت هایشان را در زادگاه تاریخی اشان به کار می گیرند، تایید کننده ایده ما درباره عدم تقسیم تروریست به «خوب» و «بد» است. استفاده از تروریست ها برای حل مسایل منطقه ای خطرناک است زیرا به راحتی می توانند از کنترل خارج شوند. زیرا اصل داعش را شبه نظامیانی تشکیل می دهند که ابتدا آماده بودند تا با دولت قانونی سوریه مبارزه کنند.
نباید اجازه بدهیم که حتی پیروزی جزیی افراطی ها به شکل تشکیل خلافت های کوچک در عراق و سوریه درآید. این پیروزها جانشین القاعده می شوند.
از بین بردن تروریسم فقط با همت جمعی ممکن است. ما برای تعامل با شرکای اروپایی در صورت رعات کامل موازین آماده هستیم. بمباران منطقه یک کشور بدون اجازه آن به شکلی که در سوریه رخ داد، قابل قبول نیست. بعید است که این کار نتیجه مطلوبی داشته باشد.
— امروز جغرافیای روابط نظامی که روسیه پیش می برد، تا چه اندازه دستخوش تغییر شده است؟
با وجود اهمیت خط مشی اروپا، ما همیشه با توسعه مناسبات با سازمان های نظامی در تمام منطقه موافق بوده ایم. توافق دوجانبه نظامی برای همکاری با 78 کشور امضا شده است.
اولویت با افزایش تعاملات با شرکا در سازمان معاهده امنیت است. ما می خواهیم که نیروهای نظامی آنها به صورت موثر و با سلاح های جدید باشند که بتوانیم در موقع مناسب واکنش نشان دهیم.
ما متحدینی از قدیم در مناطق مختلف دنیا داریم. وزیر دفاع اخیر از امریکای لاتین دیدار کرده و مساله همکاری های نظامی تکنولوژِ را به بحث گذاشت و همچنین مساله کمک رسانی به دول منطقه. تا پیش از آن نیز به منطقه آسیا — اقیانوسیه، خاور میانه و آسیای جنوبی رفته بود.
یکی از آخرین دیدارهای او با وزیر دفاع مصر بود. نشست اول کمیسیون بین دولتی در امور همکاری های نظامی — تکنولوژی با این کشور پشت سر گذاشته شده است. وزرا مساله همکاری مصر در حل مساله مهم امنیت و از جمله مبارزه با تروریسم را مطرح و گفتگو کردند.