گزارش و تحلیل

آینده ی هسته ای ایران ، چالش مخالفین و منتقدین توافق بر سر مشکل اتمی ایران

© Photo / Ministry of Foreign Affairs (Russia)آینده ی هسته ای ایران ، چالش مخالفین و منتقدین توافق بر سر مشکل اتمی ایران
آینده ی هسته ای ایران ، چالش مخالفین و منتقدین توافق بر سر مشکل اتمی ایران - اسپوتنیک ایران
اشتراک
درک از توافق بدست آمده بین گروه 5+1 و ایران در خصوص مشکل هسته ای این کشور مبهم و دوپهلوست

 در جهان درک از توافق بدست آمده بین گروه 5+1 و ایران در خصوص مشکل هسته ای این کشور در تاریخ دوم آوریل در شهر لوزان سوئیس مبهم و دوپهلوست. غیر از مخالفین خشمگین توافق با ایران ، یعنی اسرائیل ، عربستان سعودی و جمهوری خواهان مخالف رئیس جمهور آمریکا ، بسیاری از تحلیل گران شک دارند که بر اساس توافق لوزان امکان رسیدن به  قرارداد نهایی و همه جانبه با تهران بدست آید و مشکل هسته ای ایران را از مسئله ی مبرم سیاست جهانی خارج کند. آیا این طور است؟

در واقع نظرات مربوط به توافق در لوزان متفاوت است. استدلال اصلی مخالفین این است که ایران زیرساخت های هسته ای خود را نگه می دارد و این امکان را می دهد که اگر وقتی رهبران سیاسی اجازه دهند ، تسلیحات هسته ای بسازد.

اما در صورت اجرای تمامی تقاضاهای مطرح شده در توافق لوزان توسط طرفین ما به این نتیجه می رسیم که درجه بدیهیات و امکانات ایجاد بمب هسته ای توسط ایران بسیار محدود خواهد بود.

چرا؟ کم شدن تعداد سانتریفوژ ها از 19 به شش هزار عدد و قرارداد مربوط به عدم جایگزینی باقی مانده ها و در کل دستگاه های کم تاثیر نسل اول " ایر-1"  به دستگاه های امروزی ، خروج ذخایر اصلی اورانیوم غنی شده به خارج از مرزها ،  تغییر کاربری رآکتور آب سنگین در اراک و همچنین انتقال پلوتونیوم تولید شده ی آنها از ایران، زمان لازم برای ایجاد فرضی سلاح هسته ای را به شدت افزایش می دهد. ضمنا مدت زمان این قرارداد ده ساله است. همانطور که نماینده ی وزارت امور خارجه ی آمریکا ماری هارف اعلام کرد تنها برای بازسازی 13 هزار سانتریفوژ حذف شده ایران بیش از دو سال زمان نیاز است.

زیگفرید هکر کارشناس آمریکایی مشهور در زمینه ی انرژی هسته ای  که مدت زمان طولانی سرپرست لابراتوآر هسته ای معروف لس —آلامسک بود ، جایی که اولین بمب اتمی آمریکایی ساخته شد ، ضمن پذیرفتن توافق سیاسی لوزان گفت ، مدت زمان ذکر شده در توافق چهارچوبی به جامعه ی جهانی این امکان را می دهد که در صورت لغو قرارداد توسط تهران ، گام های مرتبط را بردارد.

ایرینا فدوروا ،استاد برجسته ی دانشکده ی  شرق شناسی آکادمی علوم روسیه می گوید:

بدون شک ، افزایش شدید مدت زمان ایجاد تسلیحات هسته ای این امکان را به آژانس بین المللی انرژی اتمی می دهد که با روشی درست، جزئی ترین انحرافات از موارد مذکور در قرارداد را تشخیص دهد ، قراردادی که  امیدواریم در پایان ماه ژوئن امضاء شود. ضمنا آژانس کنترل بسیار شدیدی را بر فعالیت های هسته ای ایران طی 25 سال خواهد داشت.

به صحبت های خانم فدوروا ، اطلاعات مهم از بین رفتن موضع منتقدان را می افزاییم.

اولا، مجلس ایران دیروز  از کار هیات اعزامی کشور در مذاکرات هسته ای ایران در لوزان حمایت کرده و آنرا پذیرفت و این به معنای تبعیت ایران از اجرای دقیق تقاضاها هم در توافق سیاسی حاضر و هم قرارداد همه جانبه ی آینده است.

ثانیا این هم شاید بسیار مهم باشد ، محمد جواد ظریف ، وزیر امور خارجه ی ایران ضمن سخنرانی در مجلس تاکید نمود که پروتکل تکمیلی قرارداد مربوط به عدم گسترش تسلیحات هسته ای باید توسط مجلس تصویب شود تا اجرای آن برای کشور به وظیفه تبدیل گردد. یاد آوری می کنیم که دولت ایران در آغاز سال 2000 پروتکل تکمیلی را امضاء کرد و تا سال 2005 موارد ذکر شده در آن را اجرا نمود ، اگرچه مجلس این سند را از آن روز تصویب نکرد.  پروتکل تکمیلی به آژانس بین المللی انرژی اتمی این امکان را می دهد که کنترل مطلق بر تمامی فعالیت های هسته ای ایران داشته باشد.

سوما ، برای اجرای دقیق قرارداد پیش رو اهمیت فوق العاده ای دارد که  رهبریت ایران حمایت از سیاست های هسته ای کنونی را از جانب مردم دریافت کند. همه پرسی اجتماعی که خبرگزاری ایرنا انجام داد نشان می دهد که 96.3 درصد از ساکنین تهران از توافق بدست آمده در لوزان پشتیبانی می کنند.

همچنین خوشایند است که کارشناسان برجسته ی آمریکایی در خصوص برنامه ی هسته ای ایران از پارامترهای توافق موقت بین گروه 5+1 واسطه های بین المللی و ایران حمایت کردند. من جمله گروهی از 30 متخصص امنیت هسته ای بیانیه ای را منتشر کردند که در آن توافق لوزان را گام مهم و حیاتی نامیدند. در این بیانیه آمده است: " ما از سیاست مداران در پایتخت های مهم جهانی می خواهیم که از معاهده پشتیبانی کرده و گام های لازم را برای اجرای درست و دقیق توافق بردارند. "

زمان کمی تا پایان ماه ژوئن باقی مانده است. مهم است که طرفین تحت فشار مخالفین و منتقدان پارامترهای قرارگذاشته در سوئیس را تغییر ندهند. همه می فهمند که کار بسیار طاقت فرسا و سختی برای تدوین توافق سیاسی که در لوزان بدست آمده به شکل سند حقوقی لازم است. دشواری در این است که هر کلمه و هر ویرگول در توافق آینده به تمامی زبان های رسمی سازمان ملل متحد و مهم تر از همه به زبان فارسی  تفسیر روشن و شفافی داشته و بدون نظرات اضافی و یا پیش قضاوت باشد.

امیدوارخواهیم بود که چنین خواهد شد.   

نوار خبری
0
loader
بحث و گفتگو
Заголовок открываемого материала