گزارش و تحلیل

انگیزه های ترامپ برای پایان جنگ اوکراین

پس از بازگشت ترامپ از دیدار با پوتین در آلاسکا، وی در واکنش به اظهارات زلنسکی مبنی بر عدم تمایل برای واگذاری بخش‌هایی از خاک اوکراین به روسیه، طی پیام‌هایی در شبکه‌های اجتماعی تأکید کرد که: "پایان جنگ اوکراین با روسیه به تصمیم زلنسکی بستگی دارد".
Sputnik
دکتر احمد رشیدی نژاد؛ پژوهشگر ژئوپلیتیک می نویسد: اما در عین حال وی مخالفت خود را با پیوستن اوکراین به ناتو اعلام و برخی سیاستمداران آمریکایی را به سنگ‌اندازی در مسیر صلح اوکراین متهم نموده است"
ترامپ همچنین با اشاره به این موضوع، گفته است: "رئیس‌جمهور اوکراین می‌تواند اگر بخواهد جنگ با روسیه را تقریباً، فوراً تمام نماید، یا به جنگ ادامه دهد". پیامی که با انداختن توپ در زمین زلنسکی، تلویحاً می‌تواند به عدم حمایت آتی آمریکا از جنگ اوکراین تعبیر شود. ترامپ همچنین با اشاره به بازگشت کریمه به روسیه یادآور شده است که "اوباما دوازده سال پیش کریمه را بدون شلیک حتی یک گلوله به روسیه داد و این دیگر قابل بازگشت نیست. بعضی چیزها هیچ‌وقت تغییر نمی‌کنند". پیام‌هایی که بیشتر اشاره به پذیرش شرایط اعلامی روسیه برای توافق احتمالی صلح و تحمیل فشار بر اوکراین، از سوی آمریکا دارد! رویکردی، که منتقدان ترامپ استدلال می‌کنند که به نفع روسیه تمام شده و نهایتاً امنیت اوکراین را به خطر خواهد انداخت.
در همین راستا، نشریه آمریکایی "آتلانتیک" ضمن ابراز نگرانی درباره نتایج نشست ترامپ و پوتین نوشته است: "ترامپ قبلاً بارها زلنسکی را سرزنش نموده است. دو بار مانع ارسال محموله‌های نظامی به اوکراین شده و تهدید کرده است که وقتی محموله‌ی فعلی تمام شود، کمک دیگری در کار نخواهد بود. ترامپ همچنین بودجه‌هایی را که پیش‌تر از رسانه‌های اپوزیسیون روس‌زبان حمایت می‌کرد، قطع یا تهدید به قطع کرده است و دولتش به ‌تدریج در حال کاهش تحریم‌ها علیه روسیه است. به نوشته این نشریه، "بسیاری از این تغییرات در روسیه به‌خوبی شناخته شده و پوتین محاسبه کرده که ترامپ دیگر هیچ کارتی برای بازی در اوکراین ندارد". از این رو برآوردها در روسیه بر این است که ترامپ برآن است، تا به جنگ اوکراین پایان دهد. تا جایی که گاه نیز می‌گوید از اینکه پوتین این‌گونه نمی‌خواهد عصبانی است! آتلانتیک با اشاره به این نکته، می‌‌نویسد: "نگران‌کننده است که ترامپ نمی‌خواهد برای آتش‌بس فشار بیاورد، بلکه سراغ مذاکرات صلح می‌رود. چرا که ایالات متحده هیچ کارتی ندارد. چون خودمان آن‌ها را بخشیده‌ایم. اگر روزی بخواهیم دوباره بازی کنیم، باید این کارت‌ها را پس بگیریم: اوکراین را مسلح کنیم، تحریم‌ها را گسترش دهیم، یورش پهپادی مرگبار را متوقف کنیم، اقتصاد روسیه را درهم بشکنیم و جنگ را ببریم، آن‌گاه صلح فرا می‌رسد". با این پیش فرض، تلاش و اصرار ترامپ برای پایان جنگ اوکراین می‌تواند محل سوال است!
در پاسخ باید گفت: در سطح داخلی، ترامپ بارها ادعا کرده است که در صورت بازگشت به قدرت، به سرعت می‌تواند از طرق دیپلماسی قوی به یک راه حل مسالمت‌آمیز برای پایان جنگ اوکراین برسد. چرا که از نظر ترامپ اولویت‌ سیاست خارجی همواره باید با تاکید بر دکترین "اول آمریکا" می‌باشد. این رویکرد به معنای کاهش درگیری‌های خارجی، تمرکز بر منافع داخلی آمریکا و کاهش هزینه‌های نظامی در خارج است. از این منظر، پایان دادن به جنگ اوکراین می‌تواند در جهت کاهش هزینه‌ها و تمرکز بر آمریکا باشد. بویژه اینکه برخی از جمهوری‌خواهان و بخشی از جامعه آمریکایی موافق جنگ نبوده و پایان دادن به این جنگ می‌تواند به افزایش محبوبیت ترامپ منجر گردد. بعبارتی پایان دادن به جنگ می‌تواند به عنوان یک پیروزی سریع دیپلماتیک برای ترامپ تلقی شده، به تقویت وجهه سیاسی او و حزبش کمک نماید.
در سطح بیرونی نیز، مضاف بر مسئله نگرانی آمریکا در رابطه با افزایش روز افزون قدرت جهانی چین و خطر احتمالی رویایی با آن در شرق آسیا، همچنین مسائل مربوط به ایران و خاورمیانه، ترامپ بارها ابراز نگرانی کرده است که ادامه جنگ ممکن است به تشدید تنش‌ها بین قدرت‌های هسته‌ای و حتی بروز جنگ جهانی سوم منجر شود. در این باره، ظاهراً او به دنبال جلوگیری از این سناریو است.
بحث و گفتگو