گزارش و تحلیل

چه کسانی می توانند کاندید انتخابات ریاست جمهوری ایران باشند؟

طبق اصل ۱۱۵ قانون اساسی ایران رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی، ایرانی الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبّر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور باشد.
Sputnik
به گزارش اسپوتنیک- ثبت‌نام کاندیداهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران از ۸ صبح امروز - پنجشنبه ۳۰ ماه میآغاز شد و تا ساعت ۱۸ ادامه خواهد یافت. کاندیداها به مدت پنج روز فرصت دارند با حضور در ستاد انتخابات این کشور در این انتخابات ثبت‌نام کنند. ستاد انتخابات ایران از متقاضیان ثبت نام کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری خواسته است اگر حائز شرایط قانونی هستند، در این مدت برای ثبت‌نام به وزارت کشور مراجعه کنند.
شرایط قانونی برای متقاضیان شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ایران چیست؟
سمیرا اسماعیلی پژوهشگر مسائل حقوقی در گفتگو با اسپوتنیک گفت، متقاضیان ثبت نام کاندیداتوری طبق قوانین ایران باید حداقل ۴۰ سال تمام و حداکثر سن ۷۵ سال تمام شمسی سن داشته باشند و در هنگام ثبت نام سلامت و توانایی لازم جهت ایفای مسئولیت های مربوط به ریاست جمهوری را داشته باشند. همچنین داشتن مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی ارشد یا معادل آن که مورد تایید وزارت علوم یا وزارت بهداشت و یا مرکز مدیریت حوزه های علمیه باشد ضروری است. از سویی، لازم است، برنامه ها و خط مشی های اجرایی خود در چارچوب قانون اساسی و سیاست های کلی نظام و نیز معرفی مشاوران جهت تشریح برنامه ها و توان مدیریتی را ارائه نمایند.
فردی که متقاضی ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری است نباید سابقه محکومیت کیفری، محکومیت قطعی کیفری به جرایم اقتصادی از جمله کلاهبرداری، رشاء و ارتشاء، اختلاس، تبانی در معاملات دولتی، پولشویی، اخلال در نظام اقتصادی کشور و عدم محکومیت به اقدام علیه نظام جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. بعلاوه، فقدان سوابق سوء امنیتی، عدم وابستگی به رژیم قبل انقلاب و وابسته نبودن به گروه های غیر قانونی از جمله شروط صروری متقاضیان کاندیداتوری ریاست جمهوری است. از دیگر شروط موجود برای فرد متقاضی داشتن سابقه تصدی حداقل چهار سال کار اجرایی در مناصب مهم کشور ایران است.
چه کسانی نمی توانند به عنوان کاندید در انتخابات ریاست جمهوری ایران شرکت کنند؟
اسماعیلی در پاسخ به این سوال گفت، طبق اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی ایران رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که ایرانی الاصل ، تابع ایران ، مدیر و مدبّر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی ، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشوراست انتخاب گردد. در اینجا اگر معنی کلمه "رجال" را به عنوان جمع رجل به معنی مرد بدانیم، در اینصورت یعنی زنان نمی توانند منصب رئیس جمهوری ایران را در اختیار داشته باشند. اما اگر کلمه رجال را در اصطلاح شخصیتها، نخبگان و بزرگان تفسیر نماییم در اینصورت زنان نیز می توانند رئیس جمهور کشور شوند.
آغاز ثبت نام نامزد‌های انتخابات قریب الوقوع ریاست جمهوری در ایران
همچنین، طبق اصل ۱۲قانون اساسی ایران مذهب رسمی در این کشور مذهب شیعه جعفری اثنی عشری است. بنابراین مسلمانان غیر شیعه و همچنین پیروان اقلیتهای مذهبی نمی توانند رئیس جمهور این کشور شوند.
بنابراین اگرچه برای ثبت نام در نامزدی انتخابات ریاست جمهوری هیچ محدودیتی نیست و اگر افراد برابر قانون شرایطی که به آن اشاره نمودیم را در اختیار داشته باشد می تواند به عنوان کاندید انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کند، اما طبیعتا در ارزیابی شورای نگهبان رد صلاحیت می شود و عملا نمی تواند وارد مرحله رقابت اصلی قرار بگیرد. به عنوان مثال در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ مجموع داوطلبان سیزدهمین دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری ۵۹۲ نفر بودندکه از این شمار ۴۰نفر زن و ۵۵۲ نفر مرد بوده و ۴۶ نفر از آنها افراد سرشناس ایران بودند.
بحث و گفتگو