گزارش و تحلیل

دور زدن تحریم ها با سوئيفت بانکی مشترک ایران و روسیه

با آغاز مناقشات میان روسیه و اوکراین که غرب اقدام به اعمال تحریم هایی بر علیه روسیه کرد بخش زیادی از بانکهای روسیه نیز در بخش سوئیفت تحریم شدند و تبادلات مالی آنها نیز با جهان قطع شد، بنابراین بهترین زمان بود برای اینکه با ایران رابطه بانکی برقرار کند.
Sputnik
به گزارش اسپوتنیک، محسن کریمی معاون امور بین الملل بانک مرکزی درباره گشایش ال سی میان ایران و روسیه گفته است: شبکه پیام رسان دو کشور را بهم متصل کرده ایم، این یعنی بانک های دو کشور برای ارتباط با هم از کشور سوئیس بی نیاز شده اند و بانک های تجاری دو کشور می توانند با هم روابط کارگزاری را رقم بزنند. برای صادر کننده این امکان وجود دارد که فاکتور ریالی به طرف روس بدهد و از بانک های روسی در ایران پول آن را دریافت کند. همچنین الکساندرویچ اسلینیف وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: حجم قابل توجهی از تجارت ما با ارزهای ملی در حال انجام است و عملکرد بانک های مرکزی ما در حال بهبود است.
بر این اساس احمد مهاجر فعال بانکی بین المللی در گفتگو با اسپوتنیک در خصوص ابعاد و اقدامات فنی این طرح گفت، در آغاز این بحث بهتر است که ابتدا به بحث سوئیفت اشاره کنم. سوئیف بین بانکی سیستمی است مربوط به آمریکا و تنها امکانی که بانکهای جهان می توانند به واسطه آن از تبادل تجاری، پولی و مالی و هرگونه حواله ای را در غالب سوئیفت انجام بدهند. از زمانی که ایران تحریم شد یکی از تحریم های اولیه منع سوئیفت ایران بود و هیچ بانک ایرانی اعم از بانک مرکزی تا بانکهای خصوصی نمی توانند هیچ گونه ارتباطی با خارج داشته باشند. در سوئیفت بحثی وجود دارد به نام سوئیچینگ که در آن بانکها با یکدیگر از طریق یکسری کد سوئیچ می شوند و کاملا مشخص است که هر کد متعلق به کدام بانک است و از طریق سوئیچینگ یا یکسری فکس های مخصوص یکدیگر را شناسایی می کنند.
گشایش اولین LC شبکه بانکی ایران در روسیه بعد از سال‌ها توقف
وی در ادامه گفت، وقتی کشوری تحریم می شود تمام ارتباطات فنی بسته می شود و هیچ خدماتی ارائه نمی شود مثل وضعیت فعلی ایران که رسما با هیچ بانکی در جهان رابطه ندارد. بنابراین تمام امور بانکی ما به طرق مختلف در خارج از ایران مثلا به واسطه شرکتهای تراتستی انجام می شود. با آغاز مناقشات میان روسیه و اوکراین که غرب اقدام به اعمال تحریم هایی بر علیه روسیه کرد بخش زیادی از بانکهای روسیه نیز در بخش سوئیفت تحریم شدند و تبادلات مالی آنها نیز با جهان قطع شد. بنابراین بهترین زمان بود برای اینکه با ایران رابطه بانکی برقرار کند. در واقع به دلیل اینکه بانکهای روسیه و ایران هر دو تحریم هستند ما می توانیم با یکدیگر رابطه بانکی برقرار کنیم و منع قانونی هم ندارد. به این ترتیب که با حذف دلار و از طریق پولهای ملی مثل ریال و روبل با یکدیگر تبادل بانکی و مالی انجام بدهیم. البته باید بگویم که این اقدام کار بسیار سخت و پیچیده ای است. از قرار معلوم واحد بین الملل بانک مرکزی ایران این پیشنهاد را به روسیه داد و روسها نیز تقریبا این را پذیرفتند، آنها تابحال چنین کارهایی انجام ندادند و آشنایی لازم را نداشتند که خارج از قاعده جهانی کاری را انجام بدهند، مضاف بر این باید ببینیم که در عمل چه خروجی از این اقدام حاصل می شود.
این فعال بانکی خاطر نشان کرد، به هر حال که روسها این پیشنهاد را پذیرفتند و اکنون یکسال است که معاونت بین الملل بانک مرکزی و کارشناسان با روسیه در تماس هستند تا در صورت امکان از طریق سوئیچینگ بانکی یا روشهایی که مورد توافق طرفین باشد و با ارسال فکس ۲۰۲ بتوانند با یکدیگر ارتباط بانکی ایجاد کنند، این مسئله در غالب مذاکرات بین بانکهای مرکزی اتفاق افتاده است. از طرف روسیه یک بانک عامل پیش قدم شده که اکنون صلاح نیست نامی از این بانک به میان بیاید. این بانک عامل از طرف بانک مرکزی روسیه اجرای این پروژه با ایران را بر عهده گرفته است. بنابراین این طرح فعلا قرار است که بصورت آزمایشی اجرا شود.
احمد مهاجر در پایان گفت، در واقع مقدمات و مذاکرات این طرح به پایان رسیده است، از نظر فنی نیز ۹۰ درصد آن به پایان رسیده است اما مسائل فنی باید در اجرا و بصورت عملی ارزیابی شود و کم و کاستهای آن دیده شود. گمان می کنم که این طرح به احتمال بیش از هفتاد درصد اجرا خواهد شد، به شرط اینکه روسیه همکاری دقیق و درست را انجام دهد چون از طرف ایران همه الزامات کامل و آماده است. در صورت عملی شدن این طرح افراد می توانند به سادگی به بانک ملی مراجعه کنند و به عنوان مثال از روسیه حواله یا ال سی باز کنند و از آن طرف نیز روسیه می تواند عین همین کار را انجام بدهد. به هر حال تاکید می کنم که این یک اقدام بسیار سخت و پیچیده ای است که در عین حال قابل انجام است و امیدوارم که طرفین در این مراحل آزمایشی موفق باشند.
بحث و گفتگو