گزارش و تحلیل

روسیه می تواند صدای رسایی برای مردم فلسطین باشد؟

سفر ولادیمیر پوتین به عربستان سعودی و امارات متحده عربی، یک روز قبل از میزبانی از رئیس‌جمهور ایران در مسکو بر اهمیت مذاکرات روز پنجشنبه سران دو کشور ایران و روسیه افزوده بود؛ آنهم در شرایطی که عربستان سعودی نیز مانند ایران و روسیه خواهان توقف فوری کشتار مردم در فلسطین توسط اسرائیل است.
Sputnik
به گزارش اسپوتنیک، ابراهیم رئیسی قبل از سفر به مسکو و در فرودگاه مهرآباد نیز درباره دستور کار مذاکرات از موضوع فلسطین و توقف فوری بمباران غزه یاد کرده بود، سخنانش در کرملین با سخنان پوتین مبنی بر اینکه با همتای ایرانی خود درباره مسائل منطقه از جمله فلسطین و جنگ غزه گفت‌وگو خواهد کرد، همراه شد. ایران و روسیه پیش از این نیز در پیوند با موضوع فلسطین، اقدامات مشترکی را در مجامع دیپلماتیک و و مذاکرات مجزا دنبال کرده بودند. از نگاه تهران و مسکو، نقش آمریکا به عنوان بانی و حمایت کننده از ماشین نسل کشی اسرائیل در نوار غزه بسیار برجسته است و از این رو، دو کشور تلاش‌هایی را در مجامع دیپلماتیک مانند سازمان ملل متحد و شورای امنیت این سازمان برای توقف خشونت و اقدامات غیرقابل توجیه اسرائیل داشته‌اند.
علاوه بر آن، مسکو چندی پیش همزمان میزبان معاون وزیر امور خارجه ایران و نمایندگان مقاومت اسلامی فلسطین حماس بود که خود نشانی از تلاش‌های مشترک با تهران در موضوع فلسطین داشت. دو روز پس از آنکه امیرعبداللهیان در اجلاس همسایگان خزری در مسکو، سخنان مشروحی درباره لزوم اقدام در واکنش به جنایات رژیم اسرائیل داشت و پیشنهادهای همچون تحریم اسرائیل را مطرح کرد، رئیس‌جمهوری ایران نیز در مسکو، موضوع فلسطین را به عنوان یکی از دغدغه‌های کشورمان در کنار مذاکرات برای توسعه مناسبات دوجانبه یادآور شد.
پوتین: کمک به مردم غزه وظیفه مقدس ماست
بر این أساس، از حسن بهشتی پور تحلیل گر مسائل بین الملل، تلاش های ایران و روسیه به منظور برقراری آتش بس میان اسرائیل و حماس و اقبال آنها در حل مسائل مربوط به فلسطین را مورد سوال قرار دادیم. وی به خبرگزاری اسپوتنیک گفت، اینطور که آقای رئیسی اعلام کردند اولویت در این سفر بحث فلسطین و کمک به پایان دادن جنگ در غزه هست، البته واقعیت این است که روسیه در جایگاهی نیست که بتواند نظر نتانیاهو را برای توقف جنایتی که در حال انجام هست در غزه تغییر بدهد و یا آن را متقاعد کند. بد این اساس، خیلی بعید است که بین ایران و روسیه در موضوع غزه همکاری موثری شکل بگیرد، چون اساسا دیدگاه‌های ایران نسبت به آینده فلسطین با دیدگاه روسیه در مورد آینده فلسطین کاملا تفاوت دارد. روسیه قائل بر شکل گیری دو دولت است، یعنی دولت فلسطین با پایتختی قدس شرقی و دولت اسرائیل با پایتختی قدس غربی است، در حالیکه ایران دنبال تشکیل کشور واحد فلسطین از طریق یک هم‌پرسی است که روسیه موافق آن نیست.
بهشتی پور در ادامه افزود، اما اینکه دو طرف بتوانند به یک راهکاری برای توقف جنگ در غزه برسند از احتمال بیشتری برخوردار است. منتها مشکل اساسی در این است که روسیه نفوذ چندانی بر روی عملکرد دولت نتانیاهو ندارد و حتی روسیه با اسرائیل روی موضوع مناقشات اوکراین نیز اختلاف جدی دارد. در حال حاضر حداقل کاری که می‌توان کرد اقدام به منظور برقراری آتش بس و توقف جنگ در غزه است که با توجه به تفاوت مواضع ایران روسیه عملا چکار می‌خواهند انجام دهند جای بحث و تامل دارد.
دومین سفر رسمی ابراهیم رئیسی به مسکو در شرایطی انجام شد که آمارها گویای بهبود وضعیت صادرات ایران در مبادلات تجاری با روسیه است.
سفیر ایران در مسکو: ارتباطات نزدیکی بین ایران و روسیه برای توقف کشتار مردم مظلوم غزه وجود دارد
در ادامه گفتگو بهشتی پور در خصوص تعاملات اقتصادی ایران و روسیه گفت، تا سه سال پیش سقف تبادلات مالی بین دو کشور به دو میلیارد دلار هم نمی‌رسید که این خیلی عدد پایینی بشمار می آید، در واقع روسها یا تمایلی نداشت که همکاری اقتصادی خود با ایران را افزایش بدهد و یا اینکه نمی‌توانست به واسطه تحریم های غرب علیه ایران در تعامل مناسبی با این کشور باشند. اما به تدریج این عدد و ارقام افزایش پیدا کرد، تا اینکه روسیه به دلیل درگیری نظامی با اوکراین دچار تحریم‌های بین‌المللی شد، بنابراین، بعد از اینکه خودش تحریم شد درصد خیلی زیادی تمایل همکاری با ایران در آن تقویت شد. به هر حال، ایران همچنان تمایل دارد که همکاری خود را افزایش بدهد، ولی مقاومت‌های در هر دو کشور وجود دارد.
حسن بهشتی پور در پایان گفت، لازم است بدانیم که هم در روسیه مقاومت‌هایی در توسعه روابط با ایران به خصوص در بخش اقتصادی وجود دارد و در ایران هم مقاومت‌هایی هست، اما آنچه مسلم است دولت‌های دو کشور بصورت جدی دنبال گسترش روابط اقتصادی خود هستند، اما به هر حال بسیار به کندی پیش میرود. حداقل انتظار می‌رفت بحث کریدور شمال - جنوب به سرعت پیش برود اما شاهد تحرک چندانی نیستیم و دلایل متعددی دارد. یکی از دلایل این است که در بخش های غیر دولتی در روسیه تمایل چندانی برای همکاری با ایران وجود ندارد، در ایران نیز همینطور است و بخش های خصوصی مایل به همکاری با روس‌ها نیستند. منتها تلاش می‌کنند با ایجاد مزیت‌هایی از طريق همکاری با کشورهای اوراسیا و تخفیف های گمرکی و برداشتن تعرفه های گمرکی در این زمینه ها روابط را مقداری گسترش بدهند، ولی هنوز هم نسبت به آنچه که باید باشد کند پیش می‌رود.روسیه
بحث و گفتگو