به گزارش اسپوتنیک، رافائل گروسی، عصر امروز چهارشنبه در حاشیه نشست فصلی شورای حکام به خبرنگاران در وین گفت: هرچند بدلیل محدودیتهایی که ایران پس از توقف بسیاری از بندهای اتمی ذیل برجام ایجاد کرده و تدابیری را که تحت بیانیه مشترک ۴ مارس توافق شد، اجرا نمیکند، اما ما موافقتنامه جامع پادمان را به طور کامل اجرا میکنیم.
ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفتاما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، در نهایت با اتخاذ مواضع مغایر با مفاد برجام، با خروج آمریکا از آن در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ مه ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریمهای ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.
جمهوری اسلامی ایران نیز در سال ۲۰۱۸ سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران امورخارجه اعضای باقیمانده در این توافق فعال کرد. در نتیجه این نشست، طرفهای عضو برجام با صدور بیانیهای، ۱۱ تعهد را برای جبران خسارتهای اقتصادی ناشی از اقدام یکجانبه آمریکا مطرح کردند. اما اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، در نهایت در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ مه ۲۰۱۹) شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هستهای برجام صورت گرفت. اسفند سال گذشته در جریان سفر دو روزه رافائل گروسی مدیرکل آژانس به تهران، به صورت داوطلبانه با فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت بیشتر بازرسان این سازمان، در چارچوب قانون راهبردی مجلس شورای اسلامی (قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران) موافقت کرد.
در پی این توافق جلساتی در سطح کارشناسی برگزار شد و با تعاملات انجام شده از ابتدای سال جاری تاکنون، ایران و آژانس پیشرفت قابل ملاحظهای در ارتقاء همکاریهای خود طبق بیانیه مشترک اسفند ۱۴۰۱ داشتهاند. در نتیجه این روند چندین موضوع فنی بین ایران و آژانس حل وفصل شده، گفتوگوها و تعاملات ایران و آژانس افزایش یافته و گفتوگو در مورد حل و فصل موضوعات فنی دیگری در جریان است.
رافائل گروسی امروز در جمع خبرنگاران اذعان کرد که بخشهایی از بیانیه اسفند گذشته اجرا شده و در این باره توضیح داد: "ما موفق شدیم تعداد زیادی دوربین نظارتی نصب و دستگاههای اندازهگیری برخط را دوباره وصل کنیم، همچنین آنها را تنظیم و سرویس کنیم؛ اما میگوییم که روند اجرای آن تقریبا از ماه "می" متوقف شده است."
سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس نیز شهریور ماه گذشته در حاشیه نشست شورای حکام، با صدور بیانیهای مشترک ادعاهای مشابهی را تکرار و مدعی شدند که ایران به تعهدات بیانیه اسفند گذشته، پایبند نبوده است. جمهوری اسلامی ایران نیز در واکنش به این اردوکشی سیاسی، مجوز ۸ بازرس آژانس را درچارچوب حقوق حاکمیتی مصرح در ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس، لغو کرد.
مدیرکل آژانس ساعاتی پیش طی سخنانی در افتتاحیه نشست شورای حکام ادعا کرد: موضع ایران (در خصوص بازرسان) بیسابقه و مغایر با همکاریهای مورد نیاز و مورد انتظار برای تسهیل اجرای مؤثر موافقتنامه جامع پادمان و در تضاد با روح همکاری مورد توافق در بیانیه مشترک ۴ مارس است.
وی همچنین در جمع خبرنگاران مدعی شد که تصمیم ایران "ضربه جدی به توانایی آژانس برای انجام مطلوب فعالیتهای خود وارد میکند". او با این حال تصریح کرد که با محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در تماس است تا به گفته او مساله رفع شود.
این درحالیست که به گفته محمد اسلامی، مجوز ۱۲۰ بازرس آژانس برای ورود به ایران تائید شده و عناصری که با حضور آنها مخالفت شد، سالهاست که به ایران نیامدهاند. وی همچنین یادآور شد که اقدام ایران در چارچوب ماده ۹ موافقتنامه جامع پادمان بین ایران و آژانس صورت گرفت.