دهه ها است آمریکایی ها ومتحدینشان با استفاده از تروریسم اقتصادی و سلاح دلار دشمنان خود را زمین گیر می کنند و بعد از اینکه مطمئن شدند با این ابزار موفق شده اند کمر طرف مقابل را بشکنند و حمایت مردمی را از حکومت سلب کنند، اگر حکومت مورد هدف فرو نپاشید، اقدام به حمله نظامی به آن کشور می کنند.
در بسیاری اوقات آنها نیاز به حمله نظامی ندارند و از عوامل و مزدوران خود در آن کشور برای سرنگونی نظام حاکم بهره می برند.
نمونه های واضح این سیاست را ما در مورد شوری سابق وعراق و لیبی مشاهده کردیم.
شوروی سابق به دلیل فشارهای اقتصادی فروپاشید.
حکومت عراق از درون با خلأ حمایت مردمی مواجه شد و در نهایت نیاز شد آمریکا حمله نظامی کند تا کار را تمام کند.
در لیبی تحریم های اقتصادی موجب ایجاد شورش و آشوب در آن کشور شد و ناتو باحمایت از آشوبگران موفق شد لیبی را به این روز سیاهی که می بینیم برساند.
می توان گفت اولین کشوری که موفق شد به تنهایی در مقابل تحریم های آمریکا وغرب مقاومت کند ایران بود.
کره شمالی اگر حمایت چین نبود قطعا فروپاشیده بود.
درباره ونزولا هم شاید کار به فروپاشی می کشید و حتی آمریکایی ها خودشان را آماده کرده بودند تا فردی به نام خوان گوایدو را در این کشور به کرسی رهبری بنشانند و رسما وی را به عنوان رئیس جمهوری ونزولا پذیرفته بودند اما حمایت ایران و روسیه و کوبا و برخی کشورهای آمریکای لاتین منجر به آن شد که نقشه آمریکا شکست بخورد.
بلا فاصله پس از شروع عملیات ویژه روسیه در اوکراین غربی ها هزاران تحریم ومصادره اموال را بر علیه روسیه و اتباع روسیه انجام دادند وخوب پیش بینی می کردند با این همه تحریم های سنگین کمر روسیه را بشکنند و کاری کنند که روسیه از موضع خود عقب نشینی کند.
اما با کمال تعجب مشاهده کردند که ظرف کمتر از یک ماه حکومت روسیه موفق شد ماجرا را جمع وجور کند و نه فقط ثبات اقتصادی برای کشور ایجاد کند بلکه حتی کاری کند که قدرت روبل روسیه قویتر از زمان قبل از شروع عملیات ویژه شود وهمچنین رشد اقتصادی روسیه بسیار بیشتر از کشورهای دیگر باشد.
در واقع می توان گفت روسیه پوتین موفق شد این موفقیت را به عنوان یک خاطره و درس تاریخی ثبت کند و امروزه بسیاری به دنبال پیاده کردن الگوی روسیه برای مقابله با تحریم های آمریکا وغرب هستند.
البته روسیه قبل از شروع عملیات ویژه خود اقدام به بررسی همه جوانب ماجرا کرده بود و پیش بینی کرده بود که ممکن است غربی ها دست به چنین کاری بزنند و به همین دلیل تلاش داشت از تجربه دیگر کشورها که برای مقابله با تحریمهای غرب تلاش کرده بودند بهره ببرد.
ولی نکته قابل تامل در این ماجرا این است که اگر کشوری بخواهد از الگوی روسی برای مقابله با تحریم ها استفاده کند باید الگو را تمام و کمال اجرا کند و نمی شود که بخشی از آن الگو را پیاده کند در حالی که بخش های دیگر آن را پیاده نمی کند.
به قول معروف این یک پکیج کامل است که قابل تجزیه نمی باشد.
آقای پوتین در سخنان خود درباره روس هایی که پولهای خود را از روسیه خارج کرده بودند صحبت کرد و اظهار داشت حکومت روسیه از قبل به همه آنها اخطار داده بود پولهای خود را خارج نکنند و در داخل روسیه سرمایه گذاری کنند اما آنها گوش نکردند و حالا که غربی ها اموال آنها را مصادره کرده دولت روسیه هیچ ناراحتی ای ندارد.
آقای پوتین به نکته بسیار مهمی اشاره کرد و آن این بود که اینها وقتی پولهای خود را به خارج کشور می برند موجبات رشد کشور مقصد می شوند و شرایطی به وجود می آید که بچه هایشان هم به آنطرف آب می روند و تفریح شان هم آن طرف می باشد و کشور مادر هیچ سودی از این اموال نمی برد پس نباید توقع داشته باشند دولت دنبال احقاق حقوق آنها برود.
یکی از نکاتی که امروزه بسیار در همین کشور ما مطرح می باشد این است که بسیاری برای اینکه بروند خارج تفریح کنند و یا اینکه بچه هایشان را برای تحصیل بفرستند خارج و یا اینکه بروند آنطرف آب زندگی مورد علاقه شان را داشته باشند ارزهایی را که دولت با مشقت فراوان به کشور آورده به روش های مختلف از کشور خارج می کنند و می بینیم برخی دولت را ملزم می دانند که این ارزها را برای آنها تامین کند، چرا باید دولت ارز مورد نیاز اینها را تامین کند تا بروند خوش گذرانی و مردم داخل کشور سختی و بدبختی بکشند، برخی اموال و املاکی درون ایران دارند، می فروشند و یا اینکه اجاره می دهند می روند آنور آب با آن پولها خوش میگذرانند، تازه حکومت را هم فحش می دهند.
همین تامین ارز برای این افراد می دانید چه قدر برای دولت هزینه دارد؟
چند روز پیش یکی از دوستان که در کار تور است می گفت در ترکیه زلزله آمده و چند ده هزار نفر کشته شده اند و صدها هزار نفر آواره و همه مردم دنیا تورهای خود به ترکیه را کنسل کرده اند اما ایرانی ها هجوم آورده اند که عید بروند ترکیه خوش گذرانی.
البته آقای پوتین نکته ای را مطرح کرد و آن این بود که دولت روسیه تلاش دارد و تلاش خواهد کرد که گردشگری داخلی را تشویق کند و شرایطی ایجاد کند تا مردم روسیه برای گشت و گذار به خارج نروند.
بسیار معروف است که روسها جزو مردمانی هستند که بسیار به سفر علاقه دارند و بسیاری از تورهای جهانی توسط روسها مدام رزرو است.
ما هم در ایران باید شرایطی ایجاد کنیم که مردم ما به جای اینکه به خارج کشور بروند برای گردشگری به گردشگری داخلی بپردازند.
در روسیه همچنین دولت نیامد ارز را چند نرخی کند بلکه اجازه داد قیمت بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شود و با عرضه سنگین ارز در بازار کاری کرد که قیمت ارز پایین بیاید.
برای اینکه در این کار موفق شود بانک مرکزی روسیه کنترل همه ارزهای صادراتی کشور را در کنار ذخایر ارزی در اختیار گرفت تا برخی صادر کننده ها نتوانند با سوء استفاده از ما به التفاوت ارز سود ببرند و همچنین با مشتی آهنین فضای داخلی را کنترل کرد به گونه ای که هیچ کس جرئت نکند خارج از سیستم قانونی به دلالی و خرید و فروش ارز بپردازد.
البته روسیه این کار را نکرد، چون نیاز نداشت چنین کاری کند، ولی برخی روایت می کنند صدام حسین زمانی که برخی شروع کردند در عراق در بازار ارز وکالا دلالی کنند دستور داد همه آنهایی که دلالی ارز ویا کالا می کردند را در همان جایی که دستگیر می کنند از تیر های چراغ برق آویزان کنند.
نمی دانم چه قدر ماجرا صحت دارد اما همین اقدام صدام حسین منجر به آن شد که ارزش دینار عراق علیرغم دوازده سال محاصره اقتصادی حفظ گردد ودلال بازی ها جمع شود.
کنترل بازار ارز و گرانی کالا بدون کنترل رانت خواران و دلالان ومفسدین اقتصادی امکان پذیر نمی باشد و هر سیاستی که حکومت بخواهد برای کنترل بازارها اعمال کند با سودجویی اینها مواجه می شود، امروزه دلال ها و اختلاسگران و رانتخواران چون می دانند حکم های سنگینی در انتظارشان نیست از هیچ خلافی دریغ نمی کنند چون در نهایت می دانند سود سرشار در کارشان هست.
ولی اگر بدانند با خودشان وخانواده هایشان سخت برخورد می شود آنوقت دیگر کسی جرئت نمی کند با ارزاق مردم بازی کند.
در چین یکی از بزرگترین مشکلات که جلوی رشد این کشور با می گرفت فساد افسار گسیخته در حکومت بود.
تنها راهی که به ذهن حاکمان رسید این بود که مجازات افراد را بر اساس مرتبه شغلی شان تعیین کند، یعنی اگر فردی مثلا مستخدمی اقدام به رشوه گرفتن و یا اختلاس می کرد ممکن بود زندان شود اما اگر وزیری و یا مدیر کلی چنین کاری می کرد با حکم اعدام مواجه می شد.
همچنین در چین اگر مسئولی دست به اختلاس و یا رانتخواری بزند فقط خودش مجازات نمی شود بلکه کل ایل و طایفه اش مجازات می شوند، چون سیستم حزب کمونیست بر مبنای آن است که شما فردی از جامعه هستید و جامعه مهم تر از رابطه خانوادگی است و اگر می بینید یکی از وابستگان تان که کارمند دولت است بیش از حد معقول هزینه می کند باید سریع گزارش کنید تا شریک جرم او نباشید.
به هر حال آقای پوتین تشریح کرد که چگونه روسیه با حمایت از حقوق مردم خود کاری کرد تا مردم نه فقط ناراضی نباشند بلکه بیش از قبل از حکومت حمایت کنند و این مساله فقط و فقط با تامین معیشت مردم امکان پذیر بود.
بر کسی پوشیده نیست آمریکایی ها سالها است که پروژه ای را دنبال می کنند وآن وادار کردن اروپایی ها به خرید انرژی گران آمریکا و کنار گذاشتن انرژی ارزان روسیه است.
یکی از اهداف تحریک اوکراین برای ایجاد شرایطی که روسیه مجبور شود دست به عملیات ویژه بزند این بود که اروپایی ها مجبور شوند خرید انرژی از روسیه را کاهش دهند یا متوقف کنند و آمریکایی ها بتوانند انرژی گران قیمت خود را به آنها بفروشند.
آمریکایی ها حتی پا فراتر گذاشتند و خط ارتباطی نورداستریم را نیز تخریب کردند.
نتیجه این جریان این بود که کشورهای اروپایی هر آنچه در خزانه هایشان داشتند را هزینه کنند تا ما به التفاوت قیمت را برای مردم جبران کنند و روسیه هم به سمت افزایش فروش نفت پالایش شده برود، امری که موجب افزایش درآمد روسیه به جای کاهش آن شد.
نکته قابل تامل در سخنان آقای پوتین در این بود که وی تاکید داشت درون روسیه فضای زیادی برای سرمایه گذاری و کسب و کار است و برای تشویق این کسب و کار دولت از سال جدید مالیات تولید کننده های داخلی را کاهش خواهد داد.
البته مهم ترین مساله در این ماجرا، یعنی تقویت کسب و کارهای داخلی، ایجاد ثبات اقتصادی درون کشور است بگونه ای که صاحبان کسب و کار مطمئن باشند برنامه ریزی هایشان تحت تاثیر جذر و مد های اقتصادی قرار نمی گیرد و آقای پوتین زمانی این صحبت را مطرح می کند که موفق شده کشور را به نوعی ثبات اقتصادی و حتی رشد اقتصادی قابل قبولی برساند.
دولت روسیه نیاز به آن داشت که جلوی فرار سرمایه ها چه سرمایه های مالی چه مغزهای روسی را بگیرد و گویند عدو شود سبب خیر، عملا با سیاست هایی که دولت های دشمن با ملت روسیه اعمال کردند وحدت ملی در میان مردمان روسیه ایجاد شد ودولت روسیه هم با سیاست های اجتماعی و اقتصادی خود کاری کرد که مردم روسیه نه فقط از روسیه به کشورهای دیگر مهاجرت نکنند بلکه حتی آنهایی که خارج روسیه هستند به روسیه برگردند.
در پایان باید گفت تجربه روسیه در مقابله با تحریم ها تجربه ای بسیار موفق می باشد که نتیجه آن هم قابل ملاحظه است و قطعا کشورهای غربی تصور نمی کردند روسیه بتواند به این شکل با تحریمهای آنها مقابله کند وبد نیست با حوصله به صحبت های آقای پوتین در زمینه سیاستهای اقتصادی ای که حکومت روسیه اتخاذ کرده و اتخاذ خواهد کرد گوش دهیم تا ببینیم که روسیه چگونه با تحریم های غرب مقابله کرده.