نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا ممکن است عصر 2 اوت (سه شنبه) به تایوان سفر کند. چین از جمله اقدامات متقابل نظامی را در واکنش به سفر پلوسی به تایوان برنامه ریزی می کند.
اسپوتنیک در این خصوص با سید محمد حسین ملائک، سفیر سابق ایران در چین و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی به گفتگو نشست.
اسپوتنیک: ایران این سفر را چگونه ارزیابی می کند؟
ملائک: بحران اوکراین و چگونگی تعریف توازن قوا در آن جبهه مشخص کننده جهت گیری و رفتار کشورهای بزرگ ازجمله آمریکا، انگلستان، چین، روسیه و فرانسه با یکدیگر و سایر کشورهای جهان می باشد . سفر خانم پلوسی رئیس مجلس آمریکا به شرق آسیا که چند ماه پیش هم بدلیل ابتلا ایشان به کرونا بتعویق افتاد از این مقوله خارج نیست.
سابقه می گوید که چین در مقابل هر اقدام آمریکا اعم از فروش تسلیحات و یا ملاقاتها و مراودات که جنبه رسمیت هرچند اندک به فضای سیاسی مستقل تایوان بدهد واکنش نشان داده است. این واکنشها تا کنون جنبه بیانیه و اعتراضات دیپلماتیک داشته است.
بعد از بحران اوکراین و طرح این موضوع که چین هم احتمالا همین روش را در قبال تایوان اتخاذ می کند. بحث تایوان چه از نظر سیاسی و چه نظامی اهمیت بیشتری در روابط چین و آمریکا پیدا کرد. برای آمریکا اهمیت دارد که در سطوح غیر اجرایی اما جدی به چین این پیام را بدهد که موضوع اوکراین در دریای چین قابل تکرار نیست.
برای چین هم اهمیت دارد که به طرف آمریکایی بگوید موضوع تایوان از دستورکار خارج نیست. مجموعه این سیاستها اینگونه جمع بندی میشود که در واکنش های چین جنبه نظامی و مانور در تنگه تایوان و اقدامات ایذایی نظامی پررنگ تر خواهد شد اما سفر خانم پلوسی متوقف نمی شود اگرچه سفر بی محتوا تر و شاید هم کوتاه تر نشان داده شود . البته با توجه به اخطارهای جدی چین به آمریکا اجرای سفر در مجموع نشان می دهد آمریکا هنوز قدرت اعمال نظر و سیاستهای خود را در مقابل چین دارد اما چین نیز نشان می دهد که در دور بعدی شاید توازن قوا تعریف دیگری داشته باشد.
در مجموع به نظر نمی رسد ایران در قبال این فعل و انفعالات که در چارچوب روابط چین و آمریکاست علاقمندی جز کاهش بحران را داشته باشد.
اسپوتنیک: این سفر چگونه می تواند بر تجارت پکن-تهران و وضعیت منطقه به طور کلی تأثیر بگذارد؟
ملائک: تجارت ایران و چین بطور کلی ربطی به این سفرها ندارد. چین و ایران روابط دیرینه دارند که بخاطر تحریم های اعمالی آمریکا اجبارا به اشکال و شیوه های غیر مرسوم در حال اجراست.
ایران امیدوار است که با همکاری چین و روسیه نظام عادلانه تری در دنیا برقرار باشد و ساختارهای متوازن تری برای کشورهای جهان بوجود آید و سلاح تحریم از صحنه سیاست کنار گذاشته شود.
اسپوتنیک: اگر درگیری نظامی احتمالی وجود داشته باشد، آیا ایران از چین حمایت خواهد کرد؟
ملائک: به نظر نمی رسد که بین چین و آمریکا در سفر خانم پلوسی به تایوان برخورد نظامی صورت گیرد. احتمال برخورد بین چین و تایوان البته به صورت کوچک و محدود دور از ذهن نیست.
در صورت فرضی چنین برخوردی چین نیاز مادی به حمایت ایران ندارد اما از نظر سیاسی قطعا تحلیلگران ایرانی این نظر را خواهند داشت که تحریک طرف آمریکایی باعث چنین برخوردی شده است.
شایان ذکر است که سان ژونگ پینگ، کارشناس نظامی اظهار داشت که چه پلوسی بیاید یا نه، چین باید توانایی بیرون راندن منظم دشمنان از تنگه تایوان را حفظ کند و برای درگیری های نظامی ناشی از مداخله ایالات متحده و ژاپن آماده باشد.
به نوبه خود، فو کیانشائو، کارشناس هوانوردی نظامی چینی گفت که هواپیماهای نظامی چینی قادر به گشت زنی منظم در اطراف تایوان هستند، علاوه بر این، ارتش، نیروی دریایی و نیروی هوایی نسبت به زمان بحران سال 1996 در تنگه تایوان، توانایی رهگیری و حمله بسیار بیشتری دارند.
کیو یی، یکی دیگر از تحلیلگران تایوانی، معتقد است که اگر پلوسی به تایوان برسد، به احتمال زیاد از سواحل شرقی این کار را انجام خواهد داد، زیرا حضور نظامی سرزمین اصلی چین در سواحل غربی جزیره تقویت شده است."آیا خنده دار نیست که شخصیت شماره سه سیاسی کشور شماره یک جهان مانند موش مخفی شده و درباره آن لاف می زند؟"
روابط چین و تایوان از زمان به قدرت رسیدن مااینگ جیو در سال ۲۰۰۸ بهبود یافته‌است. در سال 2009 مااینگ جیو و رهبر چین پس از 60 سال مستقیماً پیام‌هایی (در قالب وظایف حزبی و نه در نقش رهبر) مبادله کردند. یک سال بعد دو کشور یک پیمان تجاری تاریخی امضا کردند. در پی این بهبود روابط، رؤسای این کشورها در نوامبر 2015 پس از 66 سال در سنگاپور با یکدیگر ملاقات حضوری داشتند.