فرمانده نیروی انتظامی ایران اعلام نمودند که سلطان سکه در ایران دستگیر شده است. فردی 58 ساله که تاثیر بسیاری بر نوسانات سکه و ارز در ایران داشته است. گویا خرید و فروش عمده سکه از سوی این افراد خاص در ایران با برنامه ریزی عربستان صورت گرفته است، زیرا این کشور می خواهد ایران را خالی از نقدینگی و منابع ارزی نماید. سردار حسین رحیمی فرمانده انتظامی تهران بزرگ در جمع خبرنگاران در این خصوص گفت: فردی که معروف به سلطان سکه بود و سال 96 حدود 2 تن سکه را از سطح بازار جمع کرده بود، دستگیر شد. این فرد 58 ساله به افراد و نوچه‌های خود دستور داده بود در بازار تهران به راه افتاده و بدون توجه به قیمت روز سکه، تمام سکه‌های موجود را بخرند تا در روزهای آینده خودش تعیین‌کننده نرخ سکه باشد.
جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد در مجلس گفت: در 2 ماه گذشته سه میلیون و 500 هزار سکه از کشور جمع آوری شده و به سلیمانیه عراق ارسال شد. سعودیها برای جنگ اقتصادی علیه ایران در سلیمانیه عراق قرارگاه زدند، افزود: سعودیها 13 نفر را مامور کردند که در بازار تهران هر چه سکه و دلار آوردند، خریداری کنید. آنها هر چه سکه و دلار در بازار تهران بوده را حتی 20 درصد بالاتر از قیمت هم خریداری کردند.
در این راستا، هوشیار رستمی، کارشناس مستقل ایرانی در رشته اقتصاد مدیر آموزش و پژوهش در موسسه مطالعات و تحقیقات اقتصادی فایناپس کانادا(شعبه ایران) در خصوص دستگیری سلطان سکه در ایران در مصاحبه با اسپوتنیک به گفتگو نشست.
- سلطان سکه چگونه در ایران پیدا شد؟ چطور این امکان وجود دارد که فردی به تنهایی بتواند این میزان سکه در ایران خریداری نماید؟ سپاه ایران چگونه موفق به دستگیری این فرد شده است؟ آیا هر فردی در ایران به هر میزان که بخواهد می تواند سکه بخرد؟ آیا خارجیان نیز می توانند اقدام به خریدن سکه در ایران نمایند؟
ما بحثی به نام پیش فروش سکه داشتیم که پس از بحران افزایش شدید قیمت سکه مطرح گردید. بانک مرکزی به طرز بسیار ناشیانه ای این ایده را مطرح نمود که ما طرح پیش فروش سکه را ارائه دهیم و به این روش تب بازار را کاهش دهیم. فارغ از اینکه تقاضایی که در خصوص خرید سکه به وجود آمده است، در اثر افزایش شدید نقدینگی در کشور در چند سال گذشته رخ داده است. این نقدینگی بخشی از آن حدود 10 درصد سرگردان است و از یک بازار به بازار دیگری مدام سیال و جریان است. این نقدینگی را نمی توان با پیش فروش سکه و یا هر ابزار دیگری کنترل نمود. این اتفاق بسیار دردناکی برای اقتصاد ایران است. به همین دلیل طرح پیش فروش سکه را مطرح نمودند که کار درستی نبود، در آن طرح هیچ محدودیتی نبود، فردی توانسته است یک سکه و فرد دیگری 1000 سکه خریداری نماید. اساسا از آنجا که ما هیچ محدودیتی نگذاشته ایم، کسی نمی تواند بر علیه دیگری ادعا نماید که چرا این تعداد سکه خریده ای. تنها کاری که می توان کرد این است که این پول را از کجا آورده اید. اتفاقا این نقدینگی است که شما این سکه را فروخته اید و این پول در جریان نباشد و به سمت بازارهای دیگر نرود، فردی که حدود 50 تا 60 میلیارد سکه خریده است، این پول کاملا بلوکه شده است و در اختیار دولت است. به نظر من خوب دولت این مورد به ذهنش رسیده بود، اینکه چرا این اتفاق افتاده است من هیچ ایده خردمندانه ای پشت آن نمی بینم. این کاملا نادرست است. ما نمی توانیم به این فرد گیر بدهیم که چرا این مقدار سکه خریده ای، چرا چونکه محدودیتی نبود. ما تنها می توانیم این مورد را مطرح نماییم که پول خرید این مقدار سکه را از کجا آورده ای. زیرا سکه ای بوده است که بانک مرکزی فروخته است و فرد بدون محدودیتی آن را خریده است. چه ایرادی داره است، در واقع این طرح یک کار نادرستی بوده است. در واقع دولتی که خودش به قوانین خودش احترام نمی گذارد، این بحث را مطرح می نماید که به من اعتماد نمایید. من یک موضوع و سیاستی را مطرح می کنم و خودم زیر آن می زنم. اینکه سپاه این فرد را پیدا نموده است، احتمالا به دستور دولت بوده است. باید دولت به سمت جبران برود.
قبل از طرح پیش فروش سکه، هر ایرانی اجازه خرید هر مقدار سکه در صرافی ها را داشته است. یک فرد خارجی در صورت خرید از صرافی با مشکلی مواجه نمی گردید، اما اگر یک فرد خارجی بخواهد از طریق پیش فروش بانک مرکزی سکه بخرد، این طرح غیر ممکن بود زیرا نیاز به کد ملی و حساب بانکی بود، که خارجیان در ایران نمی توانند به عنوان یک شخص حقیقی حساب باز کند.
دکتر امیر حسین نوربخش، دبیر کمپین بین المللی جهان علیه خشونت و افراط گری، در خصوص مسئله خرید و فروش سکه به حجم بسیار بالا توسط برخی افراد پرداخته است. به عقیده ایشان دولت باید با ادامه مبارزه علیه رانت خواری و اختلاس در کشور، اعتماد مردم را بار دیگر به کشور بازگرداند.
- سپاه ایران چگونه توانسته است سلطان سکه را دستگیر نماید؟ چطور ممکن است که یک فرد عادی در ایران به این میزان سکه بخرد و از ایران خارج نماید؟
به هر حال زمانی که نوسانات اقتصادی در کشور ایجاد می شود، افراد سودجو و گروه های سودجو می خواهند به اشکال مختلف از این موقعیت استفاده نمایند. این افراد و گروه ها توسط گروه های مخصوص مثل ستاد مبازره با قاچاق کالا و ارز که زیر مجموعه نهاد ریاست جمهور است یا بخش های اقتصادی سازمان ها اطلاعاتی کشور از جمله نیروی انتظامی یافت می شوند. این در واقع یک تروریسم اقتصادی است که بر علیه ایران راه افتاده است. بعد از بدعهدی که ترامپ انجام داد و از برجام بیرون امد، پیش بینی آنها این بود که وضعیت اقتصادی ایران را مختل نماید و بر دولت ایران فشار بیاورند، الگویی که در ذهن آنها است در واقع شوروی سازی کردن ایران است. آنها می خواهند همان فشاری را که بر شوروی وارد می نمودند بر ایران وارد کنند و اتاق جنگ اقتصادی بر علیه ایران فعال نمایند. در واقع با محوریت آمریکا، اسرائیل و برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس سعی در این کار دارند، تمام تلاش آنها این است که یک سری افراد سودجو را تحریک کنند و با این فشارها و توطئه ها، دولت ایران را در اسپاسم اقتصادی قرار دهند تا بعد بتوانند، امتیازاتی از این کشور بگیرند. سلطان سکه یکی از این موارد و توطئه ها است. به هر حال نمونه اش را قبلا در ایران داشتیم، پرونده آقای بابک زنجانی در زمان تحریم ها و قبل از برجام هم بوجود آمد. در آن پرونده بحث فروش نفت مطرح بود. اکنون دلار و سکه این موضوع مطرح شده است.
— ایران چه برنامه ای برای ثبات سکه و ارز دارد؟
به هر حال یک سری سیاست های تنظیمی دولت دارد از جمله تعرفه گذاری و مجوز دهی. به هر حال یک بخش از این بحران باید با استفاده از مذاکره با صرافی ها، صنف های سکه و طلا به نتیجه برسد، اصناف باید همکاری های بهتری انجام دهند، تا ضمن اینکه نیاز مردم به ارز، سکه و اقلام ضروری را تامین نمایند. مراقب باشند تا قیمت ها بالا نرود. اما می دانیم که اقتصاد به صورت دستوری نمی تواند انجام شود، اگر فقط دولت بخواهد دستور بدهد و مردم همکاری نمایند. بنابراین نیاز است که یک سوسیالیست بازار در ایران انجام شود. یعنی خود بازار و مردم به کمک دولت بیایند، ما نمونه این مورد را در کره جنوبی و مالزی داشتیم. خیلی سالهای پیش مردم به دولت خود کمک کردند و طلاها و ارز خود را در اختیار دولت های خود قرار دادند، مردم اعتماد باید بکنند، تا جلوی آسیب دیدن بیشتر اقتصاد را بگیرند. الان در جامعه ایران متاسفانه اعتماد عمومی آسیب دیده است، علت آن پرونده و موسسات مالی اعتباری که مشکلاتی را ایجاد نمودند. اما دولت با رای بسیار بالای مردم و مجلس بر روی کار آمد، نظامی ایران نظام جمهوری است و این جمهوری برآمده از یک انقلاب است. اگر مردم به دولت کمک نمایند، با سیاست های دولت می توان این مشکل را حل نمود. اما اگر دولت تنها بماند واقعا مشکل می شود. وظیفه دولت با مفاسد اقتصادی، رانت خواری و اختلاس ها یا پارتی بازی مبارزه کند، در آن صورت اعتماد مردم باز می گردد، مردم ما مردم بزرگواری هستند، در صورت همکاری مردم، دولت توان مهار این آشفتگی ها را دارد.
اتفاقی که افتاده است، و فشار های اقتصادی که آمریکا بر ایران وارد می کند. دنیا را به سوی دنیای دو قطبی پیش می برد. ایران با امضای توافق برجام و حتی امتیازاتی که به غرب داد، با این حال غرب بد عهدی کرد. با این کار تاثیر گذاری آمریکا بر کشورهای دیگر از بین می رود. آمریکا تنها قدرت برتر جهان نیست، روسیه، هند و چین، برزیل و اتحادیه اروپا نیز دارای قدرت هستند. در واقع این سیاست های یک طرفه آمریکا اعتماد به این کشور را از بین می برد. در واقع ایجاد جنگ اقتصادی و فشار بر کشور دیگر برای از بین بردن دولت، یک سیاست خوبی نیست. اینکه آمریکا بخواهد تلاش خود را برای از بین بردن کشور دیگری انجام دهد. در واقع هر گونه ناامنی در ایران کل منطقه را به بی امنی می کشاند.
احمد خادم الملله، معاون سابق وزیر صنایع و کارشناس اقتصادی و مدیر مسئول نشریه دنیای اقتصاد دیگر کارشناس مسائل اقتصادی در ایران، اعلام نموده است که دولت به زودی، مشکل نقدینگی و بحران سکه و ارز را در کشور حل خواهد نمود.
-دولت چه تدابیری برای ثبات سکه و ارز در ایران دارد؟ سکه چه تاثیری بر بازار ارز بر ایران دارد؟
دولت برنامه ریزی خوبی برای مدیریت بازار سکه و ارز نموده است. الآن ما نوسانات سه ماه قبل را نداریم. اکنون دولت خوشبختانه کاملا" بازارهای پایه را تحت کنترل دارد و مشکلات قبل نیست. همه این مسائل به نقدینگی در کشور بستگی دارد. تمامی اینها یک بازار روانی ایجاد کرده است، دولت اکنون نقدینگی را دارد تامین می کند و این نقدینگی بر بازارهای خودرو، مسکن، سکه و ارز را تحت تاثیر قرار می دهد. اکنون دولت نقدینگی را تامین می نماید و بازارهای پایه به یک اعتدال رسیده است، اما اینکه بازار ارز ثابت می شود یا نه، این موضوع به میزان عرضه و تقاضا بستگی دارد. اما این بحران مدیریت شده و تحت کنترل است.
با توجه به این مسائل، هم اکنون در ایران طرح پیشفروش سکه متوقف شده است، و دولت به دنبال راه حل دو نرخی نمودن ارز می باشد.