اسپوتنیک، فیصل بن فرحان آل سعود وزیر خارجه عربستان سعودی، اظهار داشت، که ریاض آماده نزدیک شدن با ایران است، اما اظهار داشت، که تهران "مذاکرات با ریاض را جدی نمی گیرد".
وزیر امور خارجه عربستان سعودی در مصاحبه ای با شبکه العربیه گفت: دست ما برای صلح با ایران دراز است؛ اما ایران به توافقات خود پایبند نیست.
در این رابطه خبرنگار اسپوتنیک در مصاحبه ای با محمدرضا مرادی کارشناس ارشد مطالعات خاورمیانه (به ویژه عربستان سعودی و یمن)، سوالاتی از این کارشناس مطرح کرد.
چه کسی مانع روند همگرایی بین دو کشور ایران و عربستان است؟
این گفتگویی که فیصل بن فرحان آل سعود انجام دادند هم در مورد ایران و هم در مورد انصارالله یمن بود؛ وی همچنین مدعی شد که عربستان می خواد با یمن به صلح پایدار برسد و توافق کند اما انصارالله مانع تراشی می کند.
انصارالله در حال حاضر در عمان در حال گفتگو با نیروهای ائتلاف است که نشان می دهد به دنبال حل مشکل است.
چندی پیش نیز محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، نیز اعلام کرد: اگر عربستان بخواهد ما به سرعت می توانیم در روابط خود با این کشور بازبینی کنیم، چرا که به امنیت پایدار منطقه ای با حضور کشورهای منطقه معتقدیم. اما عربستان این مسئله را نمی پذیرد، حتی آقای ظریف در اوایل عهده دار شدن وزارت خارجه اعلام کرده بودند پیامی به عربستان مبنی بر بازبینی و بهبود روابط به این کشور ارسال کرده بودند که در آن زمان سعود بن فیصل وزیر امور خارجه وقت عربستان سعودی در جواب گفته بود: ایران نباید به جهان عرب کاری داشته باشد و مداخله کند.
مشکل نوع نگاه عربستان به مسائل است، ایران در شرایط کنونی با شعار و برنامه امنیت منطقه با حضور کشورهای منطقه، یا پویش صلح هرمز به دنبال بهبود روابط است؛ واقعا ایران ثابت کرده اما کشور عربستان سنگ اندازی های مختلفی انجام داده است.
اگر می بینیم که عربستان در شرایط کنونی اندکی لحن خود را تغییر داده صرفا به دلیل تغییر رئیس کاخ سفید و خروج ترامپ است که بزرگترین حامی سیاست های منطقه ای و داخل عربستان بن سلمان بود، می بینیم که جو بایدن وعده داده در مسائل حقوق بشر و در مسائل مربوط به یمن به دنبال فشار بر عربستان سعودی است و حتی مسئله قتل خاشقچی را دوباره می خواهد به جریان بیاندازد. وی همچنین وعده بازبینی روابط با عربستان را داده است.
از سال ۲۰۱۱ به این سو، تمامی هزینه هایی که عربستان در منطقه برای دخالت در مورد سوریه، عراق، لبنان و دیگر کشورها انجام داده، با ناکامی مواجه شده و نمی تواند بدون هیچ دستاوردی صحنه را به ایران واگذار کند.
تهران از عربستان چه اقداماتی را انتظار دارد؟
ایران انتظاراتی که نه فقط از عربستان داشته بلکه از تمامی کشورهای منطقه خواسته این بوده، که در درجه اول دست از حمایت های تروریستی در منطقه بردارند، در درجه دوم در مور داخلی دیگر کشورها دخالت نکنند و مخصوصا در درجه سوم جنگ با یمن را متوقف و به پایان برسانند.
جنگ کشوری عربی با دیگر کشور عربی که یکی از فقیرترین کشورها محسوب می شود، هر چه سریعتر به پایان رسد تا موجب فقر و زجر بیشتر بر مردم یمن نگردد. اما عربستان همواره با این پیشنهاد مخالفت کرده، حتی ابتکارات صلحی که ایران ارائه داده، برنامه هایی برای صلح با یمن ارائه داده را عربستان همواره رد کرده و نپذیرفته است.
تهران حتی پذیرفته بدون توجه به پیشینه روابط عربستان و ایران، بدون هیچ گونه پیش شرطی پشت میز گفتگو بنشیند و مسائل موجد را حل کنند اما عربستان حاضر به پذیرش نیست چون در این شزایط خود را به عنوان بازنده بزرگ منطقه می بیند و هرگونه گفتگوی ریاض با تهران یک بازی باخت باخت تلقی می شود.
الزامات ایران برای مذاکرات با عربستان چیست؟
انتظاراتی که عربستان دارد بیشتر مسائل انتزاعی است، چرا که به صورت مشخص اعلام نمی کند که برای مثال ما اقدام ایران در این مسئله را نمی پذیریم و خواهان پایان آن برای گفتگو هستیم! به صورت کلی عربستان مدعی است که ایران از تروریسم حمایت می کند، ایران باید رفتار و سیاست خود را اصلاح کند.
این امری خلاف واقع است، ایران حتی به ادعای رسانه های غربی، کشوری بوده که در چند سال گذشته با تروریست های داعش و دیگر گروه های تروریستی مبارزه کرده و تا حدودی آنها را شکست داده و به عقب رانده، علاوه بر این برخی مقامات غربی از جمله هیلاری کلینتون بارها اعلام کرده که این وهابیت است که در آل سعود حکمران است منبع تروریسم در سراسر جهان بوده و باعث ترویج آن شده، دقیقا همان انتقادی که جامعه جهانی به عربستان سعودی دارد، این کشور از ایران با همین موضوع انتقاد می کند و ایران را متهم می کند.
از سویی دیگر عربستان مدعی است که ایران در امور کشورهای منطقه (عراق، سوریه، لبنان) دخالت می کند، ایران در سوریه و عراق با درخواست رسمی دولت این کشورها برای مبارزه با تروریسم وارد شد.
اگر نظام حاکم بر یک کشور نتواند درخواستی از کشور دیگر برای مبارزه با تروریسم کند پس چه حاکمیتی دارد؟ ایران هم درخواست دولت سوریه را همان گونه که روسیه پذیرفت، اجابت کرد و به کمک مردم و مبارزه با تروریسم رفت.
در عراق هم داعش به ۴۰ کیلومتری مرز با ایران رسید و ما باید مبارزه با داعش را در عراق شروع می کردیم، همواره رفتار ایران در منطقه با عربستان به دلیل داشتن حرمین شرفین نگاهی صلح جویانه بود و مسالمت آمیز برخورد کند.
اما از زمان روی کار آمدن بن سلمان ولیعهد حاضر روابط بین دو کشور بسیار متشنج شد، ایران و عربستان با وجود تمام مشکلات در عرصه منطقه ای و تقابلات ایدئولوژیک منطقه ای که با یکدیگر دارند، همواره توانستند علی رغم تمامی مشکلاتی که دارند با یکدیگر همکاری کنند، اما بن سلمان به دنبال این است که خود را به عنوان زعیم دنیای اهل سنت معرفی کند و راهش هم مقابله با ایران می بیند، در بحث قطر و یمن آل سعود با شکست مواجه شد، در مورد ایران هم جز خسارت هم چیزی به دست نیاورد.
فعلا ما نشانه هایی از تغییر نگاه عربستان نمی بینیم وگرنه ایران همواره آماده ایجاد روابط مسالمت آمیز نه فقط با عربستان بلکه با دیگر کشورهای منطقه را دارد.
