نماینده تجاری روسیه در ایران همچنین در مورد درجه پویایی روابط تجاری این کشورها پس از تصویب موافقتنامه موقت ایجاد منطقه تجارت آزاد در اکتبر 2019 سخن گفته و اظهار داشت که چه کالاهایی دردوره همه گیری کرونا از بیشترین تقاضا برخوردار بوده و تجار ایرانی چه کالاهایی را می خواستند از روسیه بخرند و در مورد چشم انداز افتتاح تجارتخانه های روسیه در ایران و تاسیس بانک مشترک روسیه و ایران سخن گفت.
ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا
بعد از تصویب موافقتنامه موقت ایجاد منطقه آزاد تجاری ، همکاری های تجاری بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا چگونه پیشرفت می کند؟ کدامیک از کالاهای کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) دارای بیشترین تقاضا در ایران هستند ؟ به نوبه خود ، تجار کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا از ایران چه کالاهایی را وارد کرده اند؟ روسیه در تجارت با اتحادیه اقتصادی اوراسیا چه جایگاهی را دارد؟
شما به یک موضوع بسیار مهم اشاره کردید: موافقتنامه موقت از 27 اکتبر 2019 اعتبار یافته و به عنوان ابزاری مهم برای تقویت تجارت و همکاری اقتصادی بین کشورهای عضو EAEU و ایران در نظر گرفته می شود.
در تاریخ 7 ژوئیه در اولین جلسه کمیته مشترک کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران، نتایج ماههای اول اجرای موافقتنامه موقت، مشکلات، راه های از بین بردن آنها و اقدامات مشترک احتمالی برای تقویت تجارت و همکاری اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و تصمیم گرفته شد سه کارگروه در خصوص مسائل مربوط به همکاری گمرکی، تنظیم مقررات فنی و کنترل های بهداشتی، دامپزشکی و گیاهی ایجاد شود.
علیرغم مشکلات موجود به دلیل همه گیر شدن کرونا ویروس، همکاری تجاری بین کشورهای EAEU و ایران به تدریج در حال پیشرفت است و در حال حاضر نتایج مثبتی را به همراه دارد. براساس اعلام اداره گمرک ایران، در مدت هفت ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن موافقت نامه موقت ، حجم تجارت متقابل بالغ بر 2.41 میلیارد دلار آمریکا بوده که 72 درصد این مبلغ واردات ایران از کشورهای عضو EAEU و 28 درصد این مبلغ صادرات ایران به این کشورها بوده است.
صادرات ایران به کشورهای عضو EAEU به میزان 681 میلیون دلار بوده که از این میزان 54 درصد یا 367 میلیون دلار به روسیه، وارد کننده اصلی محصولات ایرانی تحت این توافق صورت گرفته است. کالاهای صادراتی عمده ایران در این 7 ماه سیب، پسته تازه و خشک، کیوی، خیار، کشمش، کلم، گل کلم و کلم بروکلی و غیره بوده است.
روسیه همچنین بزرگترین صادرکننده به ایران است. از کل واردات ایران به میزان 1.73 میلیارد دلار ، 77٪ یا 1.34 میلیارد دلار متعلق به کشور ما است. ایران از کشور های عضو EAEU الوار، گندم، جو، دانه آفتابگردان، روغن آفتابگردان، ذرت، گوشت قرمز، محصولات خمیر و کاغذ ، ماشین آلات و تجهیزات وارد می کند.
ایران انتظار دارد رژیم تجارت ترجیحی با روسیه و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا نتایج مثبت ببار آورد و همه پیش نیازها و پیش درآمدها برای این امر وجود دارد. از جمله طبق برآوردهای حسین مدرس خیابانی، سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی، حجم تجارت ایران با کشورهای EAEU می تواند از 30 میلیارد دلار در سال فراتر رود.
ایران و روسیه
برای احیای این شاخص ها در زمینه تجارت و نرخ رشد حجم مبادله کالا چه مدت زمان لازم وقت خواهد بود؟
براساس اعلام اداره گمرک ایران ، حجم تجارت متقابل در سال 1398 (21 مارس 2019 - 20 مارس 2020) نسبت به سال قبل 32 درصد افزایش یافته و به 2.15 میلیارد دلار آمریکا رسیده است.
همه گیری کرونا و اقدامات محدود کننده متعاقب آن باعث رکود در تجارت جهانی شد و بر همکاری های دو جانبه نیز تأثیر گذاشت. نمایندگی تجاری روسیه برای به حداقل رساندن مشکلات در تجارت روسیه با ایران و اجرای به موقع پروژه های بزرگ سرمایه گذاری تلاش می کند.
وزارت صنعت و تجارت روسیه در شرایط همه گیری کرونا ، پلتفرم پشتیبانی از صادرکنندگان روسی را بر اساس ستاد عملیاتی هماهنگی کار و تدوین رویکردهای استراتژیک برای پیشبرد محصولات روسیه در بازارهای خارجی تشکیل داده است.
در شرایط همه گیری کرونا در چارچوب EAEU، علاوه بر محدودیت ها ، تخفیف ها و معافیت های موقت گمرکی نیز وضع شده که این امر به رشد تجارت دو جانبه از جمله صادرات ایران به روسیه کمک کرده است.
ما امیدواریم پویایی مثبت حجم مبادله کالا در سال دشوار فعلی حفظ شود.
قرار است پاییز امسال نشست کمیسیون دائمی همکاری های تجاری و اقتصادی روسیه و ایران در روسیه برگزار شود تا در آن اجرای پروژه های دو جانبه مورد بررسی قرار گرفته و مراحل بعدی روند تقویت همکاری دو کشور مشخص شود.
آیا مرز ایران و روسیه در طول همه گیری بسته شده بود؟ دینامیک روابط تجاری در این دوره چگونه بوده است؟
در اوایل بهار بسیاری از کشورهای همسایه مرزهای زمینی و دریایی خود با ایران بسته بودند اما روسیه به عبور دادن محموله های تجاری از هر دو طرف مرز خود با ایران ادامه داد و بدین ترتیب جریان کالا بین کشورهایمان را حفظ کرد. در نقاط گمرک زمینی روسیه در مرز با جمهوری آذربایجان که از طریق آن شرکت های حمل و نقل ایرانی بارهای ترانزیت خود را به کشورهای عضو اتحادیه اروپا ارسال می کنند، حتی افزایش فعالیت مشاهده می شود. بنابراین ، می توان انتظار داشت که پویایی مثبت در حجم مبادله کالا در مجموع ادامه یابد.
ایرانی ها در این ماه های همه گیری کرونا بیشترچه چیزهایی را خریدند و طرف روسی چه کالاهایی را صادر کرد؟
اقلام کالاهای صادراتی روسیه به ایران در مقایسه با سال گذشته دستخوش تغییرات چشمگیری نشده است.
محصولات کشاورزی و مواد اولیه و خام به طور سنتی در ایران تقاضای زیادی دارند. اینها گندم، جو، ذرت، روغن آفتابگردان، عدس، کلزا، خوراک دام و غیره است. همچنین طرف ایرانی ماشین آلات و تجهیزات، الوار، مواد شیمیایی خریداری کرده است.
پس از آن که ایران ممنوعیت واردات الکل اتیل را به منظور افزایش تولید مواد ضد عفونی کننده برای مقابله با ویروس کرونا برداشته، بازرگانان ایرانی برای کمک به تهیه الکل اتیل از روسیه شروع به مراجعه به نمایندگی بازرگانی روسیه در ایران کردند. اکنون مذاکرات با تولید کنندگان داروها و تجهیزات پزشکی در حال انجام است.
خانه های بازرگانی و تجارتخانه های ایران در شهرهای آستاراخان و ولگوگراد فدراسیون روسیه افتتاح شده است . آیا چشم انداز و احتمال افتتاح خانه های تجاری مشابه برای کارآفرینان روسی در ایران وجود دارد که در آنجا محصولات "ساخته شده در روسیه" عرضه می شود؟
خانه های بازرگانی ایران در شهرهای آستاراخان، ولگاگراد و ساراتوف با کمک نمایندگی تجاری روسیه در ایران مطابق با توافق نامه های بین منطقه ای که قبلاً به امضا رسیده، و به منظور توسعه همکاری های مرزی، برای آشنایی ساکنان مناطق روسیه با محصولات ایرانی تاسیس شده اند. به عنوان مثال، خانه بازرگانی ایران در آستاراخان کالاهایی را که تقریباً در تمام استان های این کشور تولید می شوند، عرضه می کند.
تجارت بین منطقه ای، همکاری های اقتصادی و فرهنگی بین کشورهای ما به طور جدی در حال توسعه است. از جمله در سال 2019 میلادی، 16 هیئت از مناطق گوناگون فدراسیون روسیه از جمهوری اسلامی ایران بازدید کردند.
ما احتمال افتتاح خانه های تجاری و تجارتخانه های روسیه در ایران در صورت علاقمندی مناطق و یا اتاق تجارت و صنعت روسیه را منتفی نمی دانیم.
برند Made in Russia بخشی از برنامه مرکز صادرات روسیه (REC) برای پشتیبانی از مارک ها و کالاهای مشهور روسی در خارج از کشور ما است. یک دفتر REC در ایران وجود دارد که به همراه نمایندگی تجاری به طور فعال از صادرکنندگان روسی حمایت می کنند.
درشرایط همه گیری کرونا ، ایجاد نمایش های آنلاین مدرن که منعکس کننده پتانسیل صادراتی و سرمایه گذاری مناطق و شرکت های روسی باشند ، اهمیت پیدا می کند که این کارها می توانند در جریان رویدادهای مشترک تجاری روسیه و ایران در قالب کنفرانس های ویدئویی و همچنین در نمایشگاه های صنعت بین المللی ارائه شوند.
آیا افتتاح یک سوپر مارکت روسی در ایران امکان پذیر است؟
هیچ چیز غیرممکن وجود ندارد ، اما مهم این است که مصلحت اقتصادی و امکان بازپرداخت پروژه مربوطه در نظرگرفته شود . تاکنون نمایندگان شرکت ها و شبکه های روسی علاقه ای به این حوزه نشان نداده اند. اگر پیشنهادی از طرف یک بازرگانی برای افتتاح یک سوپرمارکت روسی یا بخش عرضه کالاهای روسی در مراکز خرید ایران دریافت شود، آنرا بررسی خواهیم کرد.
تولیدکنندگان محصولات کشاورزی ایران علاقه زیادی به همکاری با زنجیره های خرده فروشی روسیه نشان می دهند.
نمایندگی تجاری روسیه در ایران به شرکتهای بازرگانی روسی در مشارکت با بازرگانان ایرانی از جمله در زمینه تجارت الکترونیکی کمک می کند.
برای شروع توصیه می شود شرکت های روسی برای آشنایی با شرکا و رقبا بالقوه، ارزیابی کیفیت و قیمت بخش محصولات تولید شده محلی از نمایشگاه های بین المللی مواد غذایی و کشاورزی در ایران بازدید کنند. پس از آن ، راهکار لازم برای حل مسائل مربوطه و انتخاب برنامه تجاری استراتژیک مشخص خواهد شد.
در زمان شوروی، بانک اتحاد جماهیر شوروی و ایران فعالیت می کرد. با توجه به رو آوردن روسیه و ایران به استفاده از پول ملی در معاملات با دور زدن دلار ، احتمال افتتاح یک بانک روسی-ایرانی در تهران ، احتمالاً حتی در چارچوب یک منطقه تجارت آزاد چیست؟
موضوعات تعامل بین دو کشور در حوزه بین بانکی بطور منظم در چارچوب کارگروه همکاری های مالی و بانکی کمیسیون دائمی همکاری های تجاری و اقتصادی روسیه و ایران مورد بحث قرار می گیرد.
در حال حاضر تعدادی از بانکهای روسی و ایرانی اقدامات بانکی لازم را از جمله برای تسویه حساب های متقابل به صورت روبل و ریالی انجام می دهند . برای ایجاد بانک جدید، وجود مصلحت اقتصادی و پایگاه آماده ضرورت دارد. در حال حاضر ، موضوع گشایش بانک روسیه و ایران در تهران هنوز در دستور کار قرار نگرفته است.
