اسپوتنیک - مجلس نمایندگان آمریکا روز پنج شنبه با ۲۲۸ رأی موافق (از جمله چهار جمهوری‌خواه) در برابر ۱۷۵ رأی مخالف لایحه‌ای را به تصویب رساند که دونالد ترامپ، رئیس جمهور این کشور را از بکارگیری بودجه‌های فدرال برای اقدام نظامی غیرمجاز (فاقد مجوز کنگره) علیه ایران بازمی‌دارد.
مجلس نمایندگان آمریکا همچنین لایحه "مجوز استفاده از نیروی نظامی به موجب قانون ای.یو.ام.اف " را به رأی گذاشت که این لایحه با ۲۳۶ رای موافق (از جمله ۱۱ جمهوری‌خواه) و ۱۶۶ رای مخالف به تصویب رسید. این قانون در سال ۲۰۰۲ تصویب شد و به رئیس جمهوری آمریکا اختیارهای مشخصی در استفاده از نیروی نظامی در جریان جنگ عراق داده شد. قانون ای.یو.ام.اف هرچند درخصوص جنگ عراق تصویب شده است، اما دولت ترامپ، در ژانویه ۲۰۲۰، عملیات ترور قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران، را به استناد اختیارات آمده در این قانون توجیه کرد.
کاخ سفید پیش از این اعلام کرده است که دونالد ترامپ قصد دارد این لوایح را وتو کند. کاخ سفید در این دو بیانیه اعلام کرده که تهدید ایران همچنان به قوت خود باقی است و اختیارات ترامپ برای مقابله "با ایران و گروه‌های نیابتی‌اش" نباید کاهش یابد. کاخ سفید همچنین مدعی است لغو مجوز جنگی برای مقابله با تهدیدات در عراق نیز امنیت ملی آمریکا را به خطر می‌اندازد "چراکه نیروهای حامی ایران در این کشور فعالیت دارند."
اسپوتنیک در این راستا با عبد المجید زواری، مدیر اندیشکده روابط بین الملل در تهران همکلام شده است که شرح این گفت‌و‌گو در ذیل تقدیمتان می‌شود.
اسپوتنیک - علت مطرح شدن این لوایح در این برهه زمانی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ترامپ شرایط بسیار دشواری را می گذارند چرا که بر خلاف ادعاهای پرطمتراق خود تاکنون نتوانسته هیچ موفقیتی در عرصه سیاست خارجی داشته باشد و از هر طریقی می خواهد دستاوردی برای خود محیا کند. در خصوص ایران فشار حداکثری ترامپ تاکنون نه تنها ایران را وادار به مذاکره نکرده بلکه ناخواسته آمریکا را تا مرز تقابل مستقیم با ایران پیش برد. اقدامی که با توجه به پیامدهای گسترده آن برای منطقه و جهان، نه تنها آمریکا بلکه هیچ یک از کنشگران منطقه و فرامنطقه‌ای هم خواهان آن نیستند. این موضوع به ویژه پس از ترور سردار سلیمانی و پاسخ قاطعانه ایران در حمله به عین الاسد به عنوان اولین حمله مستقیم به اهداف آمریکایی توسط دولتی مشخص و هشدار نسبت به هدف قرار دادن اهداف آمریکا در منطقه نمود بیشتری پیدا کرد. در روزهای بعد هم سقوط چندین هواپیما و هلیکوپتر آمریکایی در منطقه نشان داد که هزینه های مالی و انسانی آمریکا در منطقه در حال افزایش است و این یعنی چنانچه اقدام مناسبی صورت نگیرد، آمریکا در نبردی نامتقارن خسارات سنگینی را متحمل خواهد شد که هیمنه و اقتدار این ابرقدرت را بیش از پیش در سطح جهان خدشه دار خواهد کرد. از این رو طرح اخیر مجلس نمایندگان آمریکا در محدود کردن اختیارات نظامی ترامپ را می توان به نوعی مقدمه‌ای برای خروج و عقب نشینی آبرومندانه از منطقه ارزیابی کرد. چرا که ساختار سیاسی حاکم بر آمریکا آنچنان پیچیده است که باور اینکه تصمیمات و راهبردهای کلانی همچون حمله به کشوری همچون ایران صرفا بر اساس تصمیم یک نفر به عنوان رئیس جمهور را دشوار می‌کند.
طرح این موضوع در این مقطع زمانی، بدین معنی است که هیات حاکم بر آمریکا با آگاهی از پیامدهای افزایش تقابل با ایران، به دنبال راهی برای برون رفت از وضعیت فعلی و کاهش سطح تنش و مدیریت بحران در عرصه تحولات منطقه غرب آسیاست. موضوعی که حتی طرح آن به منزله دستاوردی ارزشمند برای ایران و جبهه مقاومت در مقابله با زیاده های آمریکا و دیگر متحدان آن در منطقه است.
اسپوتنیک - آیا ایران تاثیری در به تصویب رسیدن این لوایح داشته است؟
اگرچه لابی ایران هم به صورت خیلی محدود و نامنسجم برای ارتبط با نمایندگان کنگره فعال است، اما به نظر می رسد مهمترین ابزار ایران در تضعیف موقعیت ترامپ و دولت آمریکا، همین اقدام قاطعانه و ایستادگی در برابر یکجانبه گرایی های آمریکاست که می تواند با دشوار کردن و بالابرددن هزینه های آمریکا، نهایتاً عناصر تصمیم ساز در هیات حاکم آمریکا را برای محدود کردن حضور آمریکا در منطقه تحت فشار قرار دهد.
اسپوتنیک – در صورت وتوی احتمالی دونالد ترامپ، این لوایح چه سرنوشتی پیدا خواهند نمود؟
در مقطع کنونی ترامپ به دلیل ناکامی و رسوایی در پرونده های متعدد داخلی و خارجی موقعیت بسیار متزلزلی را حتی در میان هم حزبی های خود تجربه می کند. بنابراین در صورت وتوی این طرح توسط ترامپ اگرچه دستیابی به آرای دو سوم نمایندگان کنگره دور از ذهن به نظر می رسد، اما این اقدام ترامپ می تواند موقعیت وی را بیش از پیش متزلزل کند و نهایتا حزب جمهوری خواه را به این جمع بندی برساند که بجای فردی پرحاشیه همچون ترامپ، گزینه بهتری را برای انتخابات آتی ریاست جمهوری معرفی کند.
