کانال سی ان ان آمریکا خبری منتشر کرد که گویا 5 شناور نیروی دریایی ایران سعی کردند نفتکش بریتانیا را توقیف کنند، اما با هشدار انگلیس، این کار انجام نشد، این خبر در رسانه های انگلیس نیز تأیید شده است. اما وزیر امورخارجه ایران و سپاه پاسداران ایران این قضیه را تکذیب کردند.
اسپوتنیک در این خصوص با علیرضا اکبری، کارشناس مسایل راهبردی، بنیانگذار مرکز مطالعات راهبردی و معاون سابق وزیر دفاع ایران به گفتگو نشست.
پرسش: این حادثه را چگونه می توان مورد ارزیابی قرار داد؟ آیا این یک نوع تهدید است و یا می خواهند صبر ایران را به امتحان بگذارند و یا بدنبال یک اقدام خاص دیگر هستند؟
پاسخ: راجع به خبری که سی ان ان و رسانه های اسرائیلی دادند من در وقوع بروز چنین حادثه ای خیلی تردید دارم. من نمی خواهم به استناد تکذیبی سپاه و ایران بگویم که این تکذیب می شود. بله، سپاه پاسداران و دولت ایران این خبر را تکذیب کردند و گفتند که ما چنین قصدی نداریم اما من به عنوان کارشناس، بر مبنای استدلال منطقی نتیجه می‌گیرم که این خبر مطلقا کذب و دروغ است. به این خاطر که اگر نیروی دریایی ایران قصد داشت یک نفتکش بریتانیایی متعلق به «بریتیش پترولیوم» را توقیف کند، از مبدا این امکان را داشت که این نفتکش توقیف بشود، به دلیل اینکه نفتکش در بصره بارگیری کرده است و هنگامی که نفتکش می خواست از بصره جدا بشود، نهایتا می بایست از دهانه اروند رود عبور کند و باید از نقطه «آر» در خلیج فارس عبور کند که نقطه ای است که در خلیج فارس در دهانه اروند رود و در حوزه سرزمینی و تسلط ایران قرار دارد. آن نفتکش قاعدتا از آنجا عبور کرده است و برای نیروی دریایی ایران و سپاه پاسداران، اگر می خواست آن نفتکش را توقیف کند بسیار بسیار راحتتر بود که با حجم نیرویی که داشت نفتکش را در آنجا توقیف کند. پس چرا اجازه دادند نفتکش برود به جنوب خلیج فارس و از جنوب خلیج فارس بخواهد حرکت کند به سمت تنگه هرمز و یا متوقف بشود که یک ناوجنگی بریتانیایی بیاید.
در اینجا می توانم بگویم که به دو دلیل فنی و تحلیلی این خبر غلط است، اولا اگر ایران قصد داشت در هر کجا این نفتکش را توقیف کند با سه چهار قایق گشت و کنترل نمی توان یک نفتکش را توقیف کرد. برای توقیف یک نفتکش غول‌پیکر از ناوگروه و شناورهای بزرگتر باید استفاده بشود. حال آنکه قایق های ایرانی که در مسیر تنگه هرمز گشت می‌زدند و این کشتی را در محل عبورش رصد می کردند سه چهار شناور گشت‌زنی بودند. بنابراین این اولین دلیل فنی و دلیل دوم فنی اینکه اگر ایران قصد داشت این کشتی را متوقف کند خب در نقطه «آر» متوقف می‌کرد که کشتی از نزدیکترین محدوده آبهای ایران عبور می‌کرد. در آنجا ایران ناوهای هجومی دارد که بتواند این کارها را بکند. اگر کشتی تخلفی انجام داده بود ایران آن را حتما متوقف می‌کرد.
دلایل تحلیلی این است که هم ایالات متحده و هم رژیم اسرائیل و هم بریتانیا در شرایط فعلی پاسخی ندارند برای توقیف نفتکش «گریس1». آنها برای کاهش فشار حقوقی و سیاسی و روانی و دور کردن این فشار از خود، یک سناریو ساختند، اینکه ایران خواسته در مقابل یک عمل مقابله به مثل انجام بدهد، اما موفق نشده است. این یک سناریوی ضعیف است و کسی تردیدی ندارد و آن را باور نمی‌کند. اولا بار «گریس1» مربوط به ایران است و شناورش مربوط به ایران نیست. هویت و مالکیت آن مجزا از ایران است و پرچم آن نیز مجزا از ایران است. این شناور فقط در اجاره ایران بوده است. این کشتی بیمه است و هر اتفاقی برای آن بیفتد، ایران ضرر نمی کند. اما بریتانیا در این داستان دارد اعتبار خودش را صرف هزینه مشکلات بولتون، نتانیاهو و دیگران می‌کند. به نظر من این داستان اصلا منطقی نیست که ایران می‌خواسته تلافی بکند اما موفق نشده است. همه سوابق کنترل دریایی ایران از همین امروز تا سالهای گذشته می‌گوید اگر نیروی دریایی ایران بخواهد هر کشتی، نه فقط نفتکش، بلکه کشتی‌های جنگی را بخواهد متوقف کند و آنها را مورد پرسش و پاسخ قرار بدهد و هویت آنها را بپرسد و اگر تخلفی کردند آنها را متوقف بکند، می توانسته این کار را انجام بدهد، زیرا امکان آن را داشته است. همین امروز ناوها و ناوچه‌های متعلق به «سنتکام» از آمریکا که به بحرین آمد و شد می‌کنند در هنگام عبور از این تنگه و هنگام عبور از آبهای محدوده جزایر ایرانی شناسایی می‌هند و خودشان را معرفی می‌کنند و به پرسش‌های ناوچه‌های ایرانی پاسخ می‌دهند. پس چطور اگر ایران بخواهد یک نفتکش را متوقف بکند نمی توانسته ؟ بله، براحتی می توانست. ولی این یک داستان ساختگی است. ریتانیا یک ناوچه هم به خلیج فارس اعزام کرده است، در همین لحظه هم دهها ناوچه آمریکایی و متعلق به ائتلاف ایالات متحده در منطقه در حال عبور هستند و ایران بر اساس مقررات تا زمانی که ضرری احساس نکند و تهدیدی احساس نکند، تا کنون مانع حرکت آنها نشده است و فقط کنترل و نظارت می‌کند. بنابراین من این خبر را به استناد درک خودم در عرصه عملیاتی می گویم که این خبر ساختگی است و این خبر به وجود آمده است تا بریتانیا فشار ناشی از توقیف غیرقانونی محموله «گریس1» را کاهش بدهد.
