به گزارش اسپوتنیک- مسعود براتی کارشناس ارشد مسائل بين الملل و معاون سابق سازمان سرمایه‌گذاری ایران ضمن اشاره به امکان پذیر بود جایگزینی سازوکاری به جای FATF در گفت‌وگو با اسپوتنیک گفت: دلیل امکان پذیر بودن ایجاد این سازوکار جایگزین را می‌توان در ماهیت کارکردی نهاد FATF جستجو کرد. این نهاد با اجماع نظر کشورهای توسعه یافته G7 در ۱۹۸۹ تشکيل شد و هدف اولیه آن مبارزه با پولشویی بود، سپس هدف مبارزه با تامین مالی تروريسم و بعدتر نیز مبارزه با تامین مالی اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی به عنوان اهداف جدیدتر به این نهاد اضافه شد.
اما اتفاقی که طی سال‌های اخیر خصوصا در قرن جدید يعنی بعد از سال ۲۰۰۱ شاهد آن هستیم، این موضوع مهم است که کشورهای غربی با محوريت آمریکا از نهاد FATF به عنوان ابزار فشار بر کشورهای مستقل استفاده می‌کنند، یا به عبارت دیگر ما شاهد پديده سلاح سازی از سوی این نهاد طی سال‌های اخیر هستیم. بر اين اساس، به طور مشخص کشور جمهوری‌اسلامی ایران و در دو سال اخیر روسيه به واسطه مواجهه دولت آمریکا با این کشورها و نهاد FATF با ابزارها و محدودیت‌های خودش با این کشورها روبه‌رو شده است. در حالیکه از منظر استانداردهاي عملیاتی مبارزه با پولشویی هر دو کشور ايران و روسيه دارای استانداردهای بالایی هستند و در مقايسه با سایر کشورها رتبه بهتری در اختیار دارند. اما به واسطه رویکرد سیاسی و ابزاری حاکم باعث شده تا روابط این دو کشور با نهاد FATF در وضعيت مناسبی نباشد.
به همین دليل اکنون در میان بازيگران مستقل که بخش مهمی از اعضای بریکس هم از همین بازیگران هستند دغدغه‌های وجود دارد مبنی بر اینکه چگونه هم بتوانند استانداردهای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی با تروريسم را داشته باشند و هم در زمین بازی که دولت آمریکا و متحدینش علیه رقبای خود در حال پياده سازی هستند قرار نگیرند.
این دغدغه که به طور خلاصه دغدغه سیاسی شدن FATF است با این گزینه که جایگزینی شبيه بهFATF در یک گروه نو ظهوری مثل بریکس ایجاد شود، پاسخ داده می‌شود. به همین دلیل به عقیده من گزینه جایگزینی کاملا قابل پياده سازی است و اعضا هم از آن استقبال خواهند کرد، البته پياده سازی این کار نیازمند طراحی دقیق و گذر زمان است.
اگر این جایگزین اجرا شود، طبیعتا برای اعضای بریکس و همچنین سایر کشورهایی که حاضر هستند به این سازوکار بپيوندد می‌تواند موانعی که در حال حاضر وجود دارد را رفع نماید. یکی از اصولی که نظام بانکی که در کشورهای مختلف دارند رعایت استانداردهای سلامت است، استانداردهایی که اجازه می‌دهد از رفتارهای پر ريسک حذر نمایند. وقتی این استانداردها توسط یک نهاد دیگری اجرا شود و مورد استفاده کشورها قرار بگیرد موانعی که اکنون پیش روی کشورهای مستقل برای تعامل با یکدیگر وجود دارد، به دلیل اینکه از استانداردهای FATF استفاده می‌کنند کاهش پیدا خواهد کرد و این یک اتفاق مهم است. نکته قابل توجه این است که کشورهای غربی با محوريت آمریکا به صورت فزاینده در حال استفاده از سلاح‌های مالی و اقتصادی هستند و کشورهای مستقل که می‌خواهند فعالیت بین‌المللی نیز داشته باشند برای مقابله با این سلاح مالی دست به ابتکار عمل‌هایی می‌زنند. متاسفانه نهاد FATF به جای حفظ رویکرد فنی خود با همراهی کشورهای غربی و متحدین آنها این اجازه را از کشورهای مستقل می‌گیرد، بنابراین اتفاق خیلی خوبی خواهد بود که کشورهایی که در بلوک غرب قرا نمی‌گیرند سازوکارهای مستقل و استانداردهای مستقل خود را داشته باشند.