به گزارش اسپوتنیک- نخستوزیر اسلواکی که همواره مخالف حمایتهای غرب از اوکراین بوده است، روز گذشته پس از یک نشست دولتی هدف اصابت گلوله قرار گرفت و به بیمارستان منتقل شد. ضارب پس از شلیک چند گلوله با انگیزه سیاسی در نهایت توسط پلیس بازداشت شد. طبق گزارشها فیتسو از ناحیه شکم و سینه هدف اصابت گلوله قرار گرفته و اکنون پس از انجام عمل جراحی از خطر مرگ نجات یافته است.
رابرت فیستو و گرایش سیاسی آن؟
روبرت فیتسو متولر سال ۱۹۶۴ و سیاستمدار اهل اسلواکی که از سال 2006 تا 2010 و بار دیگر از سال 2012 تا 2018 به عنوان نخست وزیر اسلواکی خدمت کرد. او بنیانگذار و رئیس حزب "مسیر - سوسیال دموکراسی" است و به خاطر دیدگاه های سیاسی پوپولیستی و چپ میانه اش شهرت دارد. وی دارای دکترای حقوق و متخصص گرایش حقوق جزا است و سال ها در دانشگاه های اسلواکی و خارج از کشور به تدریس حقوق پرداخته است.
فیتسو حدفاصل سالهای 1987 تا 1990 عضو حزب کمونیست چکسلواکی بود و پس از انقلاب مخملی به حزب چپ دموکراتیک که جانشین حزب کمونیست اسلواکی پیوست اما در نوامبر 1999، در نتیجه انشعاب در حزب چپ دموکراتیک، حزب چپ میانه و پوپولیستی ملی "مسیر - سوسیال دموکراسی" را ایجاد و رهبری کرد. او در مارس 2018 در ارتباط با قتل دو روزنامه نگار که در حال تحقیق در مورد کلاهبرداری مالیاتی و ارتباط میان گروه جنایتکار ایتالیایی "ندرانگتا" و تشکیلات سیاسی اسلواکی بودند، استعفا داد. قتلی که در پی آن هزاران نفر از شهروندان در اعتراض به آن به خیابان های شهرهای اسلواکی آمدند. وی پس از پیروزی حزب خود "مسیر - سوسیال دموکراسی"در انتخابات پارلمانی 2023، یک ائتلاف دولتی تشکیل داد و به جای "لووفیت اودور" به عنوان نخست وزیر جایگزین شد.
آنچه او را یکبار دیگر به قدرت رساند شعارهایش علیه رساندن کمک نظامی به اوکراین بود.رابرت فیتسو، طی سخنانی در دومین سالگرد عملیات نظامی ویژه روسیه بر علیه اوکراین، گفت که مقصر شروع جنگ در دونباس "نئونازیهای افراطی اوکراین" هستند و رئیس جمهور روسیه چاره دیگری جز آغاز عملیات نظامی نداشت. با گسترش ناتو به سمت شرق فیتسو معتقد است: "که ولادیمیر پوتین برای توقف این روند، به ناچار یک جنگ تمام عیار را آغاز کرد."
چرا فیتسو مخالفانی دارد؟
برای اینکه رابرت فیتسو به عنوان نخست وزیر اسلواکی در تشکیلات سیاسی مخالفانی داشته باشد دلایل متعددی وجود دارد. مخالفان سیاسی فیتسو با سیاست ها و ایدئولوژی او، به ویژه در مورد مسائلی مانند مهاجرت پذیری، اصلاحات اقتصادی، ادغام اتحادیه اروپا و همچنین مخالفت با حمایت مالی و نظامی اوکراین مخالف دارند. زمانیکه حزب چپگرای رابرت فیتسو در انتخابات پارلمانی اسلواکی برنده شد، خبرگزاری رویترز و رسانههای جریان اصلی در غرب، در توصیف رابرت فیتسو او را "پوپولیست، حامی روسیه و مخالف مواضع آمریکا و غرب در جنگ اوکراین" توصیف کردند.
از سویی گفته می شود دولت فیتسو با رسوایی های فساد متعددی مواجه است که به انتقاد احزاب مخالف و گروه های جامعه مدنی منجر شده و حتی وی متهم به تمرکز قدرت و محدود کردن آزادی مطبوعات است، تا جائیکه اکنون انگشت اتهام به سوی جامعه رسانه در اسلواکی گرفته شده و سیاستمداران اسلواکی رسانه ها را متهم به سوءقصد به نخست وزیر می دانند. خبرنگاران نیز نگران هستند که تیراندازی به فیتسو به عنوان یک "ابزار سیاسی" برای سرکوب بیشتر مطبوعات مستقل مورد استفاده قرار گیرد.
بعلاوه، دولت فیتسو به دلیل مدیریت اقتصاد از جمله سطوح بالای بدهی عمومی و رشد اقتصادی کند مورد انتقاد قرار گرفته و در نهایت موضع محافظه کارانه وی در مورد مسائل اجتماعی، مانند حقوق دگرباشان جنسی و سقط جنین، به مخالفت احزاب و فعالان لیبرال تر کمک کرده است.
روابط فیتسو با غرب و روسیه چگونه است؟
در واقع می توان گفت که فیتسو، نخست وزیر اسلواکی روابط پیچیده ای با غرب و روسیه دارد که بیشتر تمایل به حفظ توازن در آن به چشم می خورد. بعبارتی از یک سو، او سیاست روابط نزدیکتر با روسیه، به ویژه در بخش انرژی را دنبال میکند و از ساخت خط لوله گاز نورد استریم ۲ که گاز طبیعی روسیه را از طریق اسلواکی به اروپا می رساند، حمایت کرد. همچنین با تحریمهای اتحادیه اروپا علیه روسیه پس از الحاق کریمه در سال 2014 مخالفت کرد و استدلال کرد که این تحریمها به تجارت اسلواکی آسیب میزند.
با این حال، فیتسوهمچنین موضع عموماً طرفدار غرب، به ویژه از نظر عضویت اسلواکی در اتحادیه اروپا و ناتو را حفظ کرد. او از ادغام اسلواکی در نهادهای غربی حمایت می کرد و به طور کلی به عنوان یک رهبر عملگرا که به دنبال ایجاد تعادل در روابط اسلواکی با غرب و روسیه بود، دیده می شد.
بعبارتی، روابط فیتسو با غرب و روسیه با یک اقدام موازنه ظریف مشخص می شد، زیرا او در تلاش بود تا ضمن پیشبرد منافع ملی اسلواکی، روابط خوبی با هر دو طرف حفظ کند. او از مخالفان سرسخت ساخت استقرار موشک های ضد بالستیک و سیستم های راداری جدید ایالات متحده در پایگاه های نظامی در جمهوری چک و لهستان همسایه بود. اما در سال ۲۰۱۳ با اوباما دیدار کرد و دو کشور از شراکت استراتژیک با یکدیگر سخن گفتند. دولت اسلواکی از ابتدای جنگ اوکراین، ضمن پیوستن به تحریمها علیه روسیه، حمایتهای تسلیحاتی از اوکراین را در دستور کار قرار داده بود، اما با روی کار آمدن فیتسو این اقدام را زیر پا گذاشت و همان چیزی که غربی ها نگران آن بودند به وقوع پیوست.
شلیک به نخست وزیر چه پیامی به همراه داشت؟
پیش از هر چیزی این ترور به نوعی سیگنالی از وضعیت شدید اسلواکی و قطبی شدن در میان جامعه سیاسی این کشور است.تیراندازی به فیتسو یادآور خطراتی است که مخالفان در اسلواکی با آن روبرو هستند و نیاز به افزایش هوشیاری و حفاظت در برابر آن است و سخن گفتن علیه دولت یا به چالش کشیدن وضعیت موجود می تواند با خطرات جدی از جمله آسیب فیزیکی همراه باشد. این حادثه اهمیت دفاع از دموکراسی و حقوق بشر را برجسته می کند و نشان میدهد که مخالفان غربی در اسلواکی به تلاشهای خود برای پاسخگو کردن افراد در راس قدرت و همچنین به اتخاذ تدابیری برای تضمین امنیت و جایگاه خود ادامه دهند. تیراندازی به فیتسو یادآور خطراتی است که چهرههای مخالف در این کشور با آن مواجه هستند.
روابط نزدیک فیتسو با پوتین باعث ایجاد نگرانی در میان متحدان غربی اسلواکی، به ویژه اتحادیه اروپا و ناتو، در مورد همسویی اسلواکی با روسیه شده است. این امر منجر به تنش بین اسلواکی و سایر کشورهای غربی شده است، زیرا آنها روسیه را یک رقیب استراتژیک و تهدید بالقوه می دانند وعلاوه بر این، دوستی فیتسو با پوتین را دال بر عدم تعهد اسلواکی به ارزشهای دموکراتیک و حقوق قلمداد می کنند.