به گزارش اسپوتنیک، دادگاه بین المللی لاهه در بیانیه ای اعلام کرد که ارمنستان بر اساس کنوانسیون تبعیض نژادی در دادگاه بین المللی لاهه به دلیل وضعیت قره باغ کوهستانی شکایتی را علیه جمهوری آذربایجان تسلیم کرده و از این مقام خواسته است تا اقدامات موقت علیه باکو اتخاذ کند.
دادگاه در بیانیه ای که روز جمعه منتشر شد اعلام کرد: جمهوری ارمنستان با استناد به ماده 41 اساسنامه و ماده 73 آیین نامه دادگاه، دیروز درخواستی را برای تعیین اقدامات موقت "برای حفظ و حمایت از حقوق مندرج در کنوانسیون بین المللی همه اشکال تبعیض نژادی" به این دادگاه ارائه کرد.
گزارش شده است که ارمنستان از دادگاه می خواهد تا دستور اقدامات موقت علیه آذربایجان را صادر کند.
ایروان از دادگاه می‌خواهد که باکو را ملزم کند از انجام هرگونه اقدامی که می‌تواند منجر به نقض کنوانسیون تبعیض نژادی شود و هرگونه اقدامی که می‌تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم به آواره کردن ارمنی‌های قومی باقی‌مانده از قره‌باغ کوهستانی یا جلوگیری از آن منجر شود، خودداری کند. همچنین خواهان بازگشت ایمن و سریع مردم به خانه های خود و خروج افسران نظامی و مجری قانون از اماکن غیرنظامی اشغال شده در نتیجه حمله مسلحانه در 19 سپتامبر 2023 شده است.
ارمنستان همچنین از دادگاه می‌خواهد دستور دهد که آذربایجان دسترسی بدون مانع به سازمان ملل متحد و آژانس‌های تخصصی آن را برای ارمنی‌های قره‌باغ کوهستانی تضمین کند و فعالیت‌های صلیب سرخ را در ارائه کمک‌های بشردوستانه به ارامنه قره‌باغ تسهیل کند و مانع آن نشود.
از دیگر خواسته‌های ارمنستان می‌توان به تسهیل بازگرداندن کامل خدمات عمومی از جمله گاز و برق به قره‌باغ کوهستانی، خودداری از اقدامات تنبیهی علیه نمایندگان سیاسی فعلی یا سابق یا پرسنل نظامی قره‌باغ کوهستانی و عدم تخریب بناهای تاریخی اختصاص داده شده به قربانیان نسل کشی ارامنه در سال 1915 قره‌باغ اشاره کرد.
در 19 سپتامبر، آذربایجان عملیات نظامی را در قره باغ آغاز کرد و آن را "اقدامات ضد تروریستی با ماهیت محلی" نامید. ایروان این اقدامات را تجاوز توصیف کرد و گفت که هیچ یگان ارمنی در قره باغ وجود ندارد. یک روز بعد، با میانجیگری نیروهای حافظ صلح روسیه، توافقی در مورد آتش بس حاصل شد؛ از جمله شرایط آتش بس، به ویژه خلع سلاح تشکیلات ارمنی مشخص شد.
در 21 سپتامبر، در شهر یولاخ آذربایجان، نشست نمایندگان ارامنه قره باغ با هیئت آذربایجان برگزار شد که به ادغام منطقه به جمهوری اختصاص داشت. وزارت دفاع روسیه در 22 سپتامبر اعلام کرد که تشکل های مسلح قره باغ تسلیم تسلیحات و تجهیزات نظامی تحت کنترل نیروهای حافظ صلح روسی را آغاز کردند.
حکمت حاجی اف دستیار رئیس جمهور آذربایجان در 22 سپتامبر گفت که ادغام ارامنه قره باغ در زندگی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی آذربایجان دشوار خواهد بود و باید برای این واقعیت آماده بود که برخی تصمیم به ترک آن بگیرند. الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان، در دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در 25 سپتامبر، ابراز اطمینان کرد که روند ادغام مجدد موفقیت آمیز خواهد بود.