در حالی که آقای اردوغان پیشاپیش اعلام کرده بود برای میانجی گری میان روسیه و اوکراین برای بازگشت روند صادرات غلات اوکراین به روسیه سفر می کند اما می توان تصور کرد که وی نتوانسته چیزی را ارائه دهد که موجب قانع شدن آقای پوتین گردد و روسیه تصمیم خود برای عقب نشینی از توافق غلات را تغییر دهد.
اعلام اینکه ترکیه آمادگی دارد میان روسیه و اوکراین میانجی گری کند قبلا مورد استقبال روسیه قرار گرفته بود اما بر کسی پوشیده نیست که تصمیم در اوکراین دست اوکراینی ها نیست بلکه دست آمریکا و انگلیس است و تا شرایط به این گونه است هیچ میانجی گری ای نتیجه نخواهد داشت.
اصل ماجرا هم در این است که علیرغم توافق مبنی بر اینکه کلیدور باز شده برای صادرات غلات فقط برای این هدف استفاده گردد و به جز اهداف بشر دوستانه برای کار دیگری استفاده نگردد اما اوکراینی ها به فرمان اربابان آمریکایی خود از این کلیدور برای اهداف نا مشروع نظامی بر علیه روسیه استفاده کردند و کشتی های روسیه را از طریق همین کلیدور هدف قرار می دادند.
همچنین بنا بر توافق می بایست روسیه هم از این کلیدور برای صادرات کالای خود نیز بتواند استفاده کند ولی با توجه به اینکه اوکراینی ها با هدایت افسران امنیتی ناتو و مخصوصا انگلیسی ها اقدام به حمله به کشتی های تجاری روسیه نمودند عملا توافق بی حاصل شد.
همچنین بنا بر این بود که از این کلیدور برای صادرات غلات به کشورهای فقیر استفاده گردد در حالی که تمام غلات صادر شده اوکراین به سمت کشورهای ثروتمند رفته اند و هیچ کشتی ای از این کلیدور از اوکراین به سمت کشورهای فقیر نرفته.
مضاف بر همه اینها بر خلاف توافق اوکراین و ناتو از این کلیدور برای قاچاق اسلحه بهره می بردند.
آنها تلاش کردند با فشارهای روانی و تبلیغاتی ادعا کنند که تصمیم روسیه برای خروج از این توافق موجب افزایش قیمت غلات و ضربه زدن به فقرا در جهان و مخصوصا قاره آفریقا خواهد شد ولی روسیه تدابیری اتخاذ کرده که نه فقط قیمت غلات گران نشده بلکه حتی قیمت در بازارهای جهانی پایین آمده و کشورهای فقیر هیچ مشکلی در تامین غلات خود پیدا نکرده اند.
جالب تر اینکه کشورهای آفریقایی که بهانه اروپایی ها واعضای ناتو برای ایجاد این کلیدور بودند امروزه یکی یکی تلاش دارند از زیر چتر سیطره کشورهای اروپایی خارج شوند و می بینیم که حتی در اعتراضات خود بر علیه حضور اروپایی ها پرچم های روسیه را بالا می برند تا نشان دهند که از روسیه در مقابل سلطه گری کشورهای غربی حمایت می کنند.
پیش بینی می شد که آقای اردوغان در سفر خود به روسیه تضمین هایی را از طرف ناتو به همراه داشته باشد تا شاید روسیه را به تغییر موضع ترغیب کند اما به نظر می رسد متحدین اش در ناتو وی را دست خالی به روسیه فرستاده بودند.
این مساله نشان می دهد که کشورهای عضو ناتو، مخصوصا آمریکایی ها خواهان آن نیستند که کلیدور بشر دوستانه برای کشورهای فقیر راه اندازی شود و فقط به دنبال مقاصد شوم و هیاهوی رسانه ای خود می باشند.
اما نکته جالب در اجلاس سوچی این بود که آقای اردوغان فقط به دنبال خواسته کشورهای عضو ناتو به آنجا سفر نکرده بود بلکه به دنبال آن بود که راهکاری برای حل بحران های اقتصادی کشورش هم پیدا کند و روابط اقتصادی با روسیه را تقویت کند و افزایش دهد.
در حالی که ترکیه عضو ناتو و متحد آمریکا به حساب می آید اما در سالهای اخیر با کم لطفی های زیاد آمریکا و کشورهای اروپایی عضو ناتو مواجه شده و امروزه با مشکلات عدیده اقتصادی دست و پنجه نرم می کند.
اینکه کشوری که بزرگتین متحد آمریکا در ناتو به حساب می آید حاضر باشد دلار آمریکا را کنار بگذارد و با روسیه روی تعامل با ارزهای داخلی توافق کند خود به خود یک ضربه بزرگ برای ایالات متحده آمریکا به حساب می آید.
بحث منافع اقتصادی تعامل ترکیه با روسیه را کنار بگذاریم می توان تصور کرد که این تعامل میان ترکیه و روسیه میتواند تاثیر روانی سیاسی بزرگی بر دیگر همپیمانان ایالات متحده بگذارد.
بسیاری از کشورهای عضو ناتو واتحادیه اروپا با رویکرد این تشکیلات در مقابله با روسیه موافق نیستند و حتی مخالف هم هستند اما به دلایل مختلف مجبور می باشند با تصمیمات دیگران همراه شوند.
منافع کلی اقتصادی این کشورها در این است که روابط و تعاملات خود را با روسیه حفظ کنند واینها هیچ نفعی در ماجراجویی بایدن زلنسکی ندارند البته به جز انگلیس که عضو اتحادیه اروپا هم نیست.
امروزه سر وصدای بسیاری از شهروندان کشورهای اروپایی در آمده که تا کی قرار است از این ماجراجویی ها حمایت کنند و پول مالیات دهندگان این کشورها به جای اینکه صرف بهبود معیشت و شرایط زندگی آنها شود به جیب باند های مافیایی اوکراین برود.
توافق ترکیه با روسیه در واقع می تواند به نوعی زمینه خروج دیگر اعضای ناتو واتحادیه اروپا از آن اجماع زورکی سابق باشد و ممکن است در آینده مشاهده کنیم که برخی کشورهای دیگر اروپایی کم کم به ترکیه بپویندند و به سمت بازگرداندن و یا گسترش روابط خود با روسیه بروند.
این در حالی است که امروزه ائتلاف های جهانی دیگر مانند بریکس و شانگهای در حال قدرت گرفتن می باشد و برخی دیگر متحدان ایالات متحده مانند هند و عربستان سعودی و امارات عربی متحده ومصر و... حاضر نشده اند با آمریکا در تحریم های روسیه همراهی کنند و بر عکس به سمت تقویت روابط اقتصادی خود با روسیه رفته اند.
به نظر می رسد علیرغم اینکه اجلاس سوتشی در ماجرای بازگشت به توافق غلات فعلا نتیجه ای نداشت اما احتمالا در زمینه گسترش روابط ترکیه و روسیه نتایج زیادی داشته باشد.