گزارش و تحلیل

آمریکا خود را فرعون تصور می کرد؛ ولی توازن قدرت در جهان در حال تغییر است

با پیشرفت چین، بیداری هند و بازگشت روسیه، راهنماهای جدیدی در جهان ظاهر شدند.
Sputnik
اسپوتنیک، النهار لبنان: هنگامی که مردم متوجه شدند که جنگ های بزرگ و کوچک، "گرم" و "سرد"، بشریت را در آستانه نابودی قرار می دهد، سازمان های بین المللی ایجاد شدند که هدف اصلی آنها حفاظت از ارزش های انسانی و اصول اخلاقی است. آنها برای اطمینان از عدم تکرار جنگ های جهانی و حل و فصل درگیری ها از طریق مکانیسم های صلح آمیز طراحی شده اند.
با این حال، نخبگان حاکم برجهان به آنچه جرج اورول در رمان معروف خود "قلعه حیوانات" درباره آن نوشته است ("همه حیوانات باهم برابرند، اما بعضی برابرترند")، دست یافته اند. درنتیجه شورای امنیت سازمان ملل متحد به یک "قوه قضاییه"، سازمان ملل متحد به مسخره و دادگاه های بین المللی به یک نوع "استاندارد" تبدیل شده است. و ایالات متحده آمریکا، وارث استعمار و امپریالیسم "سفید" شد. این کشور وقتی که تنها قطب جهان شد، مطابق "اصل فرعون" ("جز آنچه صلاح ديدم، راهى ديگر براى شما نمى‏بينم و شما را جز براه رشد و كمال هدايت نميكنم " - قرآن، سوره 40، آیه 29)، خود را فرمانروای جهان و آخرین راهنمای بشر معرفی کرد.
خوشبختانه برای جهان، قطب جدیدی در شرق شکل گرفته است. قدرت، پول، سلاح و فناوری، دیگر در انحصار آمریکا و متحدانش نیست. با ظهور چین، بیداری هند و بازگشت روسیه، راهنماهای جدید در دسترس قرار گرفته اند. کشورهای جوان وارد بلوک‌های اقتصادی بی‌طرف شده‌اند و با کشورهای دیگر همکاری می‌کنند و بر منافع خود تکیه می‌کنند. یک رهبر آفریقایی گفت: "چینی ها برای ما فرودگاه می سازند و آمریکایی ها سخنرانی می کنند". غرب در تلاش است تا "دین جدید" را به فرهنگ ها و ادیان دیگر تحمیل کند. اما تلاش های آن برای بازگرداندن قدرت و به چالش کشیدن مخالفانش موفقیت آمیز نیست. با نگاهی به رسوایی ها، ناکامی ها و زوال اخلاق سیاسی"دنیای آزاد"، روشن می شود که آن بدون رهبر مانده است.
پوتین: آرمان های آزادی و حاکمیت، اصول مهمی برای شکل گیری جهان چند قطبی است
در مارس 2023، جده میزباناجلاس سران شورای همکاری خلیج فارس در باره امنیت و توسعه بود. در آنجا به این سوال که "جایگاه اعراب در صحنه جدید کجاست؟" پاسخ صریح داده شد. و این پاسخ بی طرفی مثبت، منفعت متقابل و تامین منافع ملی است. کشورهای عربی حتی در دوران رهایی از استعمار، یعنی پس از ایجاد اتحادیه کشورهای عربی و جنبش غیرمتعهدها نیز این موضع را اشغال کردند. البته کشورهایی هستند که علیرغم فروپاشی هژمونی آمریکا و نظام بین‌الملل سنتی، با ظهور بلوک‌ها و سازمان‌های جدید و امیدبخشی مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و آسه‌آن، به خط واشنگتن پایبند هستند.
با این حال، ممکن است این امر نیز تغییر کند. اقدامات قطب ها و ائتلاف های جدید در زمینه های سیاسی، اقتصادی و امنیتی موجب تحول خواهد شد. عربستان سعودی در تلاش است تا صلح و امنیت را به منطقه بازگرداند. وقایع زیر گواه بر این امر است: آشتی عربستان با ایران، توافقات راهبردی با ترکیه، بازگشت سوریه به اتحادیه عرب، راه اندازی مسیر صلح در یمن، سرمایه گذاری های مستقل و خصوصی در کشورهای حوزه خلیج فارس و خاورمیانه، ابتکارات زیست محیطی، از جمله "خاورمیانه سبز". کشورهای حوزه خلیج فارس با حفظ مشارکت استراتژیک با آمریکا و غرب، روابط تجاری و اقتصادی با چین و همکاری نفت و گازی با روسیه دارند.
البته آینده به عوامل زیادی بستگی دارد. برخی از آنها در حال حاضر آشکار هستند (به عنوان مثال، نفوذ فزاینده چین در منطقه عربی)، در حالی که برخی دیگر به سختی می توان پیش بینی کرد (نتیجه درگیری در اوکراین، تغییرات در سیاست آمریکا و وضعیت اقتصادی اروپا). اما در هر صورت امید است تعهد به بی طرفی مثبت، احترام به حقوق حاکمیت و منافع ملی، توسعه همکاری ها، پیشرفت در عرصه توسعه و امنیت به منصه ظهور برسد.
بحث و گفتگو