به گزارش اسپوتنیک، امیرسرتیپ محمد رضا آشتیانی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و ادموندو نوویلو آگیلار، همتای بولیوی خود، روز یکشنبه، 25 تیرماه، توافق نامه ای را در زمینه گسترش همکاری ها در حوزه های امنیتی و دفاعی امضا کردند. وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران در این دیدار آمادگی ایران را برای تامین نیازهای بولیوی در تامین تجهیزات دفاعی و فناوری های پیشرفته برای کمک به این کشور در مقابله با تهدیدات اعلام کرد.
آشتیانی در این دیدار ضمن تبریک روز استقلال بولیوی که بعد از16 سال مبارزات استقلال طلبانه بدست آمده است، گفت: آمریکای لاتین و به ویژه کشورهای انقلابی و مستقل آن، در سیاست خارجی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران اهمیت ویژه ای دارد که روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای دوست و همسو در آمریکای لاتین از جمله بولیوی نمونه‌ای از روابط میان کشورهای مستقل است.
اسپوتنیک به صورت اجمالی، آغاز و انگیزه پیدایش روابط ایران و بولیوی و همچنین توسعه روابط و همکاری های بین دو کشور را بررسی می کند.
پس از روی کار آمدن اوو مورالس در سال 2006 به عنوان هشتمین رئیس‌جمهور بولیوی که تمایلات ضد امپریالیستی داشت و جهت‌گیری جدید در تاریخ سیاست خارجی بولیوی را نشان داده بود، روابط ایران و بولیوی از سال 2007 آغاز شد.
همچنین پس از ملی کردن صنعت نفت بولیوی و قطع ارتباط با آمریکا بود که اوو مورالس لزوم برقراری ارتباط با کشوری فرامنطقه‌ای را احساس کرد و ایران همان حامی و مدافع بولیوی در مقابل آمریکا شد. از طرف دیگر در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد روابط ایران با کشورهای اروپایی به سردی گرایید اما در عوض روابط مستحکم‌تری با کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین برقرار شد.
ایالات متحده آمریکا برای انقطاع روابط دو کشور همواره مبادرت به فشارهای دیپلماتیک به بولیوی نموده است که تاکنون این اقدامات بی تاثیر بوده است.
در دوران دولت نهم جمهوری اسلامی ایران و دهم چندین توافق‌نامه همکاری به امضا رسید که به موجب آنها ایران به سرمایه‌گذاری در بولیوی و اعطای چندین وام چند صد میلیون دلاری مبادرت ورزید.
پس از تیره شدن روابط بولیوی و ایالات متحده آمریکا به علت اختلافاتی پیش آمده در همکاری در صنعت نفت بولیوی، بولیوی ایران را جایگزین آمریکا در توسعه میدان‌های نفتی این کشور قرار داد که در نهایت در پی توافقات بعمل آمده شرکت نفت ایران و بولیوی در آذر 1388 تاسیس شد. همچنین ایران وامی به ارزش 250 میلیون دلار به طور مشترک با ونزوئلا برای ساخت کارخانه سیمان به بولیوی ارائه کرد.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در دیدار با لوئیس آرسه، همتای بولیوی خود در 29 شهریور 1401 که در هتل محل اقامت رئیس‌جمهورایران در نیویورک برگزار شد، روابط ایران و بولیوی را دوستانه و رو به گسترش خواند و گفت: روابط دو کشور روابط سیاسی معمولی نیست و باید روز به روز توسعه یابد.
در طی دیدار اخیر وزرای دفاع دو کشور، امیرسرتیپ محمد رضا آشتیانی به بیانات رهبر ایران در دیدار با رئیس جمهور سابق بولیوی اشاره داشت که ایران از هر کس که مقابل زورگویی ایستادگی کند، حمایت می‌کند و ما باید با تقویت اراده‌ها و افزایش همکاری‌ها، در مقابل این سیاست سلطه جویانه ایستادگی کنیم و لذا ظرفیت متعدد روابط بین دو کشور می‌تواند در خدمت منافع ملت‌ها و ایستادگی در مقابل زورگویان قرار بگیرد.
امیر آشتیانی با بیان اینکه شاهد شکست سیاست‌های دوران یکجانبه گرایی هستیم، تصریح کرد: جهان، در حال گذار به نظام بین المللی جدیدی است که در آن مجموعه‌ای از کشورهای مستقل با همکاری یکدیگر به دنبال مشارکت بیشتر در عرصه منطقه‌ای و جهانی هستند و در این میان ایران و بولیوی به عنوان دو کشور مستقل و انقلابی می‌توانند در دو جغرافیای متفاوت به ایفای نقش بپردازند، لذا استحکام روابط ایران و بولیوی یک الزام راهبردی است.
با توجه به این امر که هر دو کشور دارای دشمنان مشترک هستند، امیرسرتیپ محمد رضا آشتیانی اعلام آمادگی کرد که جمهوری اسلامی ایران حاضر به تأمین نیازمندی‌های دفاعی و فناوری پیشرفته جهت مقابله با تهدیدات بولیوی می باشد و تقویت مناسبات دفاعی دوجانبه، موجب افزایش قدرت بازدارندگی دولت بولیوی می‌شود.
ایران و بولیوی در طی این ۱۴ سال گذشته در حوزه های اقتصادی، اجتماعی و رفاه ملی به موفقیت‌هایی دست یافته اند و همچنین در زمینه مبارزه با قاچاق مواد مخدر، امنیت، حوزه‌های علمی و دفاعی با یکدیگرآماده همکاری هستند.
روابط راهبردی ایران و آمریکای لاتین
با توجه به این امر که ایران با کشورهای آمریکای لاتین نه تنها منافع مشترک دارد بلکه در رویارویی با نظام سلطه آمریکا با آنها دارای سیاست مشترکی است. سه کشور کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه در کنار بولیوی و تعداد فزاینده‌ای از کشورهای دیگر در منطقه آمریکای لاتین امروزه دیگر بر اساس اراده مستقل ملت‌های خویش تصمیم می‌گیرند و این خود یک تحول تاریخی است.
کشورهای آمریکای لاتین قصد دارند تا بر غارت منابع طبیعی، استثمار نیروی کار و سرکوب جنبش‌های رهائی‌بخش و بر ده‌ها کودتای نظامی و شکنجه و قتل نیروهای آزادی‌خواه توسط آمریکا و متحدین اروپاییش در آن منطقه پایان دهند.
بدین ترتیب روابط گسترده ایران با کشورهای آمریکای لاتین در چارچوب تحولات تاریخ‌ساز جاری جهانی انجام می شود، تحولات بی‌سابقه‌ای که حاکی از شکل‌گیری نظم نوین بین‌المللی است.
در شرایطی که دولت آمریکا سعی در انزوا و تحریم هر چه بیشتر ایران دارد، تقویت مناسبات ایران با کشورهای آمریکای لاتین جایگاه سیاسی ایران را تقویت می‌کند و اینگونه روابط فرصت مناسبی را برای کاهش تأثیرات مخرب تحریم‌ها فراهم می‌کند.
از سوی دیگر حضور نفتکش‌های ایرانی برای کمک به توسعه اقتصادی کشورهای آمریکای لاتین، راهی برای استقلال در روابط دیپلماتیک و اولویت دادن به منافع مردم و نه امپراتوری تهدیدکننده آمریکا و غرب است.
آمریکا، علاوه بر ترویج تحریم‌ها و محاصره اقتصادی علیه کشورهای مستقل از جمله: کوبا و ونزوئلا رویه دویست ساله محاصره دریایی را نیز دارد که امنیت کشتیرانی دریایی تجاری و محموله‌ها را تهدید می‌کند که با حضورناوهای ایرانی در حیاط خلوت آمریکا عرصه بر تهدیدات آمریکا تنگ می شود.
تحریم های ظالمانه آمریکا درد مشترک ایران و ونزوئلا است و همین موضوع باعث شده که با وجود مسافت 12 هزار کیلومتری، کاخ سفید نتواند مانع از گسترش روابط دو کشور شود.
ایران در راستای حمایت از "نیکلاس مادورو" رئیس جمهوری ونزوئلا، تعداد قابل توجهی از کشتی های خود را به سمت بنادر و سواحل این کشور گسیل کرده است. این اقدام حاوی این پیام است که تهران توانایی استقرار تجهیزات نظامی خود را در فاصله بسیار نزدیک به خاک ایالات متحده دارد.
روابط ایران و آمریکای لاتین، به ویژه با کشورهای پیشرو، مانند برزیل و مکزیک یا کشورهای تحت تحریم، مانند ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه، مجموعه‌ای از ابتکارات اساسی را تشکیل می‌دهد. ایران روابط اقتصادی و مشارکت استراتژیک خود را به سمت روابط چندقطبی سوق می دهد.
درمجموع، تهران به دنبال افزایش شمار دوستان بین المللی خود برای مقابله با تحریم‌های جامعه غرب و خصوصاً آمریکا است و روابط دو جانبه ایران با کشورهای آمریکای لاتین از جمله بولیوی، ونزوئلا بی‌تردید مسیر را برای مقابله با تأثیر تحریم‌های بین‌المللی و تنوع بخشیدن به ابزارهای ایران باز می‌کند.
این را هم باید در نظر داشت که اهمیت کشوری مانند نیکاراگوئه در حیاط خلوت آمریکا برای تهران از نظر راهبردی در جهت افزایش قدرت نرم جهانی ایران و افول هژمونی آمریکا می‌تواند بیش از مزایای اقتصادی آن باشد.