راز دوستی مینسک و تهران از نگاه سفیر ایران در بلاروس

به گزارش اسپوتنیک، ایران و بلاروس دو شریک اقتصادی قدیمی می باشند که همواره با توجه به سیاست مستقل رهبران آن در تلاش بوده اند که روابط خوب سیاسی خود را با رشد و تنوع اقتصادی همراه نمایند. این روابط خوب که در سالهای اخیر با پویایی خوبی همراه شده است و نیز نگاه ویژه رهبران دو کشور به توسعه روابط در شرایط نوین نظم جهانی، ما را بر این داشت تا آخرین تحولات روابط تهران و مینسک را از سعید یاری سفیر فوق العاده و تام الاختیار جمهوری اسلامی ایران در بلاروس جویا شویم. در ذیل متن این مصاحبه اختصاصی آمده است.

سعید یاری: در ابتدا برای هماهنگ کردن مصاحبه از شما تشکر می‌کنم. سفارت همواره همکاری سازنده‌ای با خبرگزاری اسپوتنیک داشته است. مصاحبه امروز هم در این چهارچوب قابل ارزیابی است. در مورد انقلاب اسلامی ایران باید بگویم به تعبیر میشل فوکو که یک متفکر قرن بیستم است انقلاب اسلامی ایران روح تازه ای در کالبد جهان بود که دمیده شد. یعنی روح یک جهان بی روح بود. انقلاب اسلامی ایران که در اوج جنگ سرد به پیروزی رسید حرف‌های جدیدی برای جهان مطرح کرد و با ایدئولوژی‌های مارکسیسم و کاپیتالیسم مخالفت کرد.

انقلاب اسلامی ایران بسترساز رشد و گسترش اسلام سیاسی در منطقه غرب آسیا شد. دستاوردهای انقلاب اسلامی را می‌توانیم به دو دسته دستاوردهای معنوی و مادی تقسیم کنیم؛ در بعد معنوی دستاوردهای انقلاب اسلامی برای ملت ایران استقلال، آزادی، عزت، اعتماد به نفس ملی و در یک کلمه "ما می توانیم" بود. ملت ایران اکنون متکی به خود است و روی پای خودش ایستاده و می‌توانیم را به جهان نشان داده است.

در بعد مادی می‌توانم بگویم در حوزه علم و فناوری و آموزش دانشگاهی جمهوری اسلامی ایران دستاوردهای خوبی داشته است. می‌توانم بگویم در همه رشته‌های علمی و فناوری‌های نوین جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا رتبه اول را دارد. در این زمینه به پیشرفت‌های ایران در حوزه نانو تکنولوژی، بیوتکنولوژی، بالستیک، سلول‌های بنیادی، صنعت فولاد و دیگر حوزه‌های صنعتی قابل توجه است.

ایران جزء 8 کشور دنیاست که توانسته است در داخل، چرخه سوخت هسته‌ای را ایجاد کند و در سطح جهان رتبه‌های بسیار بالایی را احراز کرده است. در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنم. مثلاً در رشته مکانیک و نانو تکنولوژی ایران رتبه چهارم جهان را دارد و در زمینه فولاد و بیوتکنولوژی جایگاه دهم جهان متعلق به ایران است.

همه این دستاوردها را در شرایطی به دست آوردیم که در چهل و چهار سال گذشته تحت تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه غرب بودیم. بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جنگی هشت ساله از طرف عراق به ایران تحمیل شد. همچنان مداخلات کشورهای غربی در مسائل داخلی ما ادامه دارد که ما شدیداً آن را محکوم می‌کنیم. تاکید می‌کنم در این شرایط، جمهوری اسلامی ایران مصمم‌تر از همیشه در عرصه جهانی به ایفای نقش خود در جهان می‌پردازد.

سعید یاری: اعتقاد دارم ظرفیت‌های همکاری دو کشور بسیار زیاد است که هنوز به فعلیت نرسیده است. به درستی اشاره کردید، در سی سال گذشته گام های بلندی برای توسعه و تعمیق همکاری با بلاروس برداشتیم، اما این تلاش‌ها کافی نیست. اطلاع دارید که سال گذشته در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن، مبادلات تجاری دو کشور را سه برابر افزایش دادیم، اما این میزان کافی نیست. فکر می‌کنم که سطح مبادلات تجاری دو کشور می‌تواند تا یک میلیارد دلار افزایش یابد. باید برنامه‌ریزی لازم را بر محور منافع مشترک گسترش دهیم.

نسبت به چشم انداز روابط دو کشور خوش بین هستم و اکنون زیرساخت‌های توسعه همکاری‌های تجاری، علمی و فناوری دو کشور کاملاً حل شده است. در آینده نزدیک ما شاهد جهش قابل توجهی در مبادلات تجاری دو کشور و ارتقای همکاری‌های دو کشور در همه جنبه‌ها خواهیم بود.

اراده مقامات عالی دو کشور بر توسعه بیشتر روابط در همه زمینه‌ها برای ارتقاء و جهش تاریخی، فراهم شده است.

سعید یاری: آخرین مرتبه، روسای جمهور دو کشور حدود 10 یا 12 سال پیش سفر دوجانبه داشته‌اند، لذا سفر عالیجناب لوکاشنکو نقطه عطفی در مناسبات دوجانبه خواهد بود. مقامات دو کشور هدف‌هایی را برای این سفر تعریف کرده‌اند امیدوارم همه این اهداف محقق شود و این سفر جهشی تاریخی در مناسبات فی مابین باشد. توسعه همکاری‌ها بر محور منافع مشترک با رویکرد همه جانبه‌گرایی و توازن در دستور کار روابط دو کشور است.

زمینه‌های زیادی برای همکاری دو کشور وجود دارد. در حوزه علم و فناوری و حوزه‌های مختلف صنعتی زمینه‌های بسیار جدیدی برای توسعه روابط دو کشور است. دو کشور در حوزه سرمایه‌گذاری مشترک و تولید مشترک برخی محصولات صنعتی می‌توانند همکاری‌های بسیار سودمندی داشته باشند. حوزه همکاری‌های کشاورزی هم از حوزه‌های خوبی است که ظرفیت بالایی برای گسترش دارد.

سعید یاری: مهم‌ترین محصولات بلاروسی برای ایران، ماشین آلات سنگین معدنی است. در مرحله بعد کلاً حوزه ماشین‌آلات سنگین مثل خودروسازی، اتوبوس، تراکتورسازی می‌تواند زمینه های همکاری مشترک وجود داشته باشد.

قراردادی با بلاروس برای تامین کود پتاس امضاء کردیم، بنابراین یکی از محصولات مهم، کود پتاس است که قرارداد آن امضاء شده است. اکنون الیاف و چوب از بلاروس به ایران صادر می‌شود در کنار آن واردات صنایع وابسته به چوب نظیر کاغذ نیز برای ما حائز اهمیت است.

نکته مهم این است که واردات و صادرات دو کشور باید به سمت تراز تجاری برود. در حال مذاکره با دوستان و شرکای بلاروسی هستیم تا بتوانیم نیازهای بلاروس از ایران تامین شود. تراز در تجارت دو کشور می‌تواند ضامن پایداری توسعه تجارت بین دو کشور باشد.

همکاری در حوزه خودروسازی در دستور کار قرار دارد و طرفین در حال مذاکره هستند. دو کشور در چهارچوب سرمایه‌گذاری و تولید مشترک برای بازارهای اورآسیا و غرب آسیا می‌توانند همکاری کنند. اکنون بازار بلاروس هم نیاز دارد که خودورهای تولیدی کشورهای دوست را در دسترس عموم مردم قرار دهد. آنچه در گذشته بوده می‌تواند تجربه‌ای برای آغاز خوب باشد.

سعید یاری: به نکته خوبی اشاره کردید. قبول دارم در سال‌های گذشته در حوزه مبادله گردشگر بین دو کشور کمتر کار شده است. فکر می‌کنم کمتر تعدادی از ایران به بلاروس و از بلاروس به ایران سفر می‌کنند. این اصلا قابل قبول نیست در حالی که ایران یک کشور چهار فصل است. در حالی که در جنوب ایران مردم می‌توانند در دریا شنا کنند در غرب ایران و در شهرستان کوهرنگ برف زیادی باریده است.

جاذبه‌های گردشگری ایران بی نظیر است و این جاذبه‌ها به لحاظ تاریخی و طبیعی در بلاروس شناخته شده نیست. همچنان که زیبایی‌های بلاروس در ایران شناخته شده نیست. برای توسعه گردشگری باید زیرساخت‌ها را آماده کنیم. اولین زیرساخت بحث پرواز مستقیم میان دو کشور است. در سه سال گذشته این موضوع را خیلی پی‌گیری کردیم. تاکنون یک ایرلاین ایرانی اعلام آمادگی کرده است پرواز ایران به بلاروس را راه اندازی کند. امیدوارم همزمان با سفر عالیجانب لوکاشنکو به ایران در این باره تصمیم مشخصی گرفته شود. البته مسافران مینسک به تهران اندک هستند لذا باید تلاش شود برای اینکه پرواز اختصاصی شود، مسافران بیشتری داشته باشد. برای این کار باید به سمت سازماندهی گردشگری گروهی بین دو کشور برویم.

در دسامبر سال گذشته در جریان هفتمین کمیسیون مشترک کنسولی بین دو کشور مذاکراتی میان طرفین در این ارتباط انجام شد. فکر می‌کنم حتی فراتر از گردشگری دو کشور باید به سمت لغو روادید همه جانبه حرکت کرد. سی‌امین سال برقراری روابط فرصت خوبی است ظرفیت‌ها و زیبایی‌های ایران در بلاروس و بالعکس به مردم دو کشور معرفی شود. امیدوارم شاهد افزایش ارتباطات بین مردمی میان ایران و بلاروس باشیم.

سعید یاری: بلاروس دارای جاذبه‌های گردشگری بسیار خوبی است و مکان‌های دیدنی بسیاری دارد. این جذابیت‌ها در ایران شناخته شده نیست. البته جاهای دیدنی تاریخی هم در بلاروس وجود دارد. تاکنون از جاذبه‌های گردشگری زیادی در بلاروس بازید کرده ام ولی فکر می‌کنم جاذبه های طبیعی بلاروس برای ایرانی‌ها جالب باشد. یعنی از آوریل تا پایان سپتامبر بلاروس مناظر طبیعی زیبایی دارد. بلاروس کشور جزیره‌هاست و این جزیره‌ها دیدن دارد.

جامعه ایرانیان بلاروس یکی از فرهیخته‌ترین جوامع هستند که الان بیشتر آنان در حوزه پزشکی مشغول به تحصیل هستند. یکی از ایرانی‌های مقیم در دانشگاه ب.گ.او رئیس دانشکده شیمی و حوزه علوم پایه است. ایرانی‌های متخصص پزشکی بسیار خوش نامی در بلاروس داریم.

سعید یاری: در حرفه ما این موضوع یک امر طبیعی است. ماموریت‌ها سه یا چهار ساله است و پس از پایان سه سال باید کشور را ترک کنیم و ماموریت جدیدی را آغاز کنیم. دیپلمات‌ها به این نوع زندگی عادت دارند. قدری سخت است که شما سه سال در کشوری زندگی کنید و بخواهید آنجا را ترک کنید. جز زیبایی و مهربانی در بلاروس ندیدم. مهم‌ترین ویژگی که در ذهنم خواهد ماند، مهربانی مردم بلاروس و آرامش است.

البته ماموریتم در بلاروس با پاندمی کرونا همراه بود و پس از آن هم اقداماتی نظیر مهاجرین غیرقانونی صورت گرفت که کار را سخت کرد. در 24 فوریه سال گذشته هم در منطقه جنگ شد. در مقاطع بسیار مهمی ماموریت دیپلماتیک در بلاروس بودم. ژئوپلتیک منطقه در حال تغییر است ولی در بستر این تحولات ما می‌توانیم روابط ایران و بلاروس را به بهترین وضعیت ممکن ارتقاء دهیم. با همه این محدودیت ها همکارانم در سفارت تلاش کرده اند که مودت و دوستی میان دو کشور را توسعه دهند.

یک نکته دیگری که می‌توانم در زمینه خودرو سازی اضافه کنم سفر معاون وزیر صنعت ایران به بلاروس است که قرار است با هدف انجام مذاکرات در حوزه خودروسازی انجام شود. امیدوارم پایه‌های همکاری میان دو کشور مستحکم گردد.