در تاریخ 20 اکتیر، لیز تراس دیروز استعفا داد. او تنها 44 روز به عنوان نخست وزیر بریتانیا خدمت کرد. نخست وزیری او کوتاه ترین دوره در تاریخ این کشور بود.
در این راستا، خبرگزاری اسپوتنیک با آقای قای مجتبی جلال زاده، کارشناس ارشد در مسایل بین الملل، سیاست آمریکا و تعامل با ایران، پژوهشگر در پژوهشکده علوم اجتماعی و انقلاب دانشگاه آزاد اسلامی تهران به گفتگو نشست.
موضوع استعفای لیزا تراس به عنوان نخست وزیر بریتانیا به صورت یک سیرک نمایشی مورد تمسخر قرار می گیرد، آیا این استعفا حاکی از بحران در مقامات بالا و کابینه وزرای این کشور دارد؟ این بحران چیست؟
استعفای نخست وزیر بریتانیا در شرایط و بافت موقعیتی و زمانی حال حاضر اروپا، قابل تامل است، نخست وزیری که با توجه به جنیست خود به عنوان بانوی سیاستمدار بریتانیایی یادآور حضور مارگارت تاچر در جنگ جهانی و اوضاع بلبشوی چند دهه اروپا بود، شاید همه این عوامل انتظارها را از تراس بیشتر می کرد.
واقعیت این است که سران کشورهای اروپایی واکنش های متفاوتی به استعفای خانم تراس داشتند. روس ها واکنش مثبتی به استعفای تراس نداشت و ماریا زاخارووا اعلام نمود که بی سوادی فاجعه بار وی در یادها خواهد ماند. اما در مقابل کشورهای اروپایی بیشتر بر ابراز امیدواری بر پیشرفت اینده اروپا بوده است. از سوی دیگر با توجه به روابط ویژه بریتانیا و آمریکا، بایدن نیز موضع گیری داشته و اون هم مانند سران خوش بین اروپا روزهای بهتری برای بریتانیا پس از رفتن خانم نخست وزیر آرزو کرده است.
واقعیت امر نشان می دهد که کشورهای اروپایی با توجه به جنگ اوکراین و حاشیه های بوجود آمده که بزرگترین آن بحران انرژی و پیامدهای اقتصادی زیادی برای اروپا ایجاد کرده است، بریتانیا هم از این تکانه های انرژی برخوردار بوده است اگر چه تاثیرات کمتری از کشورهایی چون فرانسه و آلمان داشته است. بریتانیا از اتحادیه اروپا جده شده است و پیوند و شبکه کمتری با این اتحادیه دارد اما از نظر جغرافیایی هنوز وابستگی هایی دارد، باید بپذیریم که جنگ اوکراین و حمایت کشورهای اروپایی از اوکراین در مقابل روسیه و در ادامه انجام تحریم علیه روسیه موجب شد روسیه باعث اقدامات تلافی جویانه کند که باعث تکانه های شدید در اقتصاد و اجتماع شد.
زمانی که تراس به نخست وزیری برگزیده شد قول های اقتصادی من جمله مالیات و بهبود شرایط معیشیتی مردم بود که در چارچوب برنامه بلند مدت حزب محافظه کار در اختیار او قرار داده بود، اما رفته رفته وقتی بحران اروپا تعمیم پیدا کرد و تراس با واقعیت روبه رو شد، شرایط لازم را برای اجرای برنامه اقتصادی نمی دید و ناتوان شده بود و تنها 44 روز عمر کابینه وی باقی مانده شد، گرچه سعی در فرافکنی داشت و می خواست یکی از اعضای کابینه خود را مقصر این ماجرا بداند، اما رفته رفته شاهد این اختلافات و ناتوانی های بریتانیا بودیم که این مشکلات عمیق تر از یک فرد، وزارتخانه است. در نتیجه موجب شد تا لیز تراس کنار رود و درباره آینده انتخابات بحث زیاد است، از سوی بوریس جانسون بار دیگر میخواهد شانس خود را امتحان کند و در این میان رقیب پیشین تراس نیز حضور دارد.
از سوی دیگر، دیگر کارشناس ایرانی دکتر فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا ، عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان و دانشکده حقوق و علوم سیاسی (وابسته) دانشگاه تهران در گفتگو با اسپوتنیک به این سوال پاسخ می دهد:
موضوع استعفای لیزا تراس به عنوان نخست وزیر بریتانیا در طی 44 روز، آیا این استعفا حاکی از بحران در مقامات بالا و کابینه وزرای این کشور دارد؟ این بحران چیست؟
مشکلاتی که در ساختار سیاسی انگلیس وجود دارد و نابسامانی ها منحصر به خانم تراس نیست، ما این وضعیت را در دوران بوریس جانسون دیدیم که استعفا کرد، حتی زمان وی این درگیری در میان حزب محافظه کار و درگیری در احزاب سیاسی مختلف بریتانیا وجود داشت، درگیری های سیاسی در همه سیستم ها و حکومتی است، اما اینکه در کمتر از چند ماه دو نخست وزیر کابینه برکنار شوند نشان از بحران سیاسی است. این بر می گردد به مشکلات اقتصادی در کنار مشکلات سیاسی است، یک دلیل استعفای تراس این است که پروژه های اقتصادی او با شکست مواجه شد، حتی هم حزبی های وی اشاره کردند که آشفتگی در حوزه اقتصادی ایجاد کرده است. انگلیس دوران افول خود را می گذراند، زمانی وضعیت مالی انگلیس خود بود، از این جهت نابسامانی های مدیریتی را رد می کردند، زیرا منابع مالی زیاد بود.
اما اکنون با توجه به سیاست های غلط مقامات انگلیس، اشتباهات فاحش در سیاست خارجی انگلیس من جمله تشویف جنگ اوکراین با روسیه بود که اکنون با اینکه طرف روسی علاقه مند به مذاکرات است، دولت اوکراین با توجه به فشار انگلیس و اوکراین حاضر به مذاکره نیست و این شرایط نتیجه فشار به رای دهندگان انگلیس و افزایش مشکلات اقتصادی در این کشور را ندارند. سیاستمداران انگلیس توان تشخیص سیاست صحیح برای دفاع از مردم خود را ندارند و درگیر رقابت های بی حاصل داخل و خارج هستند و این هزینه را مردم انگلیس می دهند، پادشاه جدید نیز مشکل دیگر این کشور است. به نظر می رسد که انگلیس باید یک بازبینی جدیدی در سیاست داخلی و خارجی خود داشته باشد.