گزارش و تحلیل

ارز واحد از دیگر ابتکارات شانگهای برای مقابله با دلار

سازمان همکاری های شانگهای سازمانی اوراسیایی و میان ‌دولتی است که برای همکاری‌های چندجانبهٔ امنیتی، اقتصادی و سیاسی تشکیل شده‌است، بیست و ششم شهریور ماه جمهوری اسلامی ایران به عضویت دائم سازمان همکاری شانگهای درآمد.
Sputnik
عضویتی که بسیاری معتقدند باعث شده این بار دولت جمهوری اسلامی ایران تمام تخم مرغ های خود را به جای سبد برجام در سبد شانگهای چیده باشد.
آقای دکتر مهدی صفری معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در این زمینه در مصاحبه اختصاصی به خبرنگار اسپوتنیک در تهران گفت:
سفر جناب آقای رئیسی رئیس جمهور محترم به ازبکستان شامل حداقل سه بخش بود.
اولین بخش این سفر انجام یک دیدار رسمی از کشور ازبکستان بنا به دعوت جناب میر ضیایف رئیس جمهور آن کشور بود که در این بخش روسای جمهور دو کشور مذاکرات مبسوطی داشته و در زمینه های سیاسی و اقتصادی، منطقه‌ ای و بین‌المللی رایزنی و تبادل نظر کردند در پایان این مذاکرات تعداد ۱۷ سند همکاری و یک بیانیه مشترک میان وزارتخانه‌ ها و دستگاه‌ های ذیربط دو کشور به امضا رسید، عمده موضوعات این اسناد در زمینه های کنسولی، گمرکی، ورزشی، فرهنگی، انرژی، حمل و نقل و ترانزیت، علمی، فناوری، گردشگری، تجاری و بهداشتی بوده است.
بخش دوم این سفر حضور جناب آقای رئیس ‌جمهور در بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو شانگهای بود و بخش سوم شامل دیدارهای بین جناب آقای دکتر رئیسی با سران سایر کشورها از جمله روسیه، چین، قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان، هند، پاکستان و ترکیه بود.
آقای دکتر مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین سود اقتصادی ایران از عضویت در سازمان شانگهای را یکی از دلایل مهم ایران برای پیوستن به این سازمان دانست و بیان کرد:
مزیت ‌های اقتصادی عضویت در سازمان همکاری شانگهای یکی از دلایل مهم جمهوری اسلامی ایران برای پیوستن به این سازمان است البته نگاه راهبردی جمهوری اسلامی ایران تامین منافع متقابل است بدیهی است منافع حاصل از همکاری های اقتصادی در این سازمان می بایست به صورت متقابل برای تمام اعضا تأمین شود.
همانطور که می دانید هر یک از کشورهای عضو دارای مزیت های نسبی خاص خود است که به اشتراک گذاری این مزایا می ‌تواند به سود همگان باشد به عنوان مثال انرژی، حمل و نقل و ترانزیت، دسترسی آسان به آبهای آزاد و رشد فناوری های نوین از مزایای نسبی ایران محسوب می شوند.
تأثیر عضویت ایران در سازمان شانگهای بر ترانزیت کالا
به طور کلی نگاه به آسیا و کشورهای همسایه از جمله اولویت ‌های دولت سیزدهم است به نظر می رسد در میان مدت و بلند مدت بتوان شاهد برآورده شدن انتظارات اقتصادی ایران بود.
منافع اقتصادی ایران در چارچوب سازوکارهای پیش‌بینی شده در سازمان و میزان عینیت بخشی به ظرفیت های موجود قابل محاسبه است جمهوری اسلامی ایران از توسعه همکاری های اقتصادی در چارچوب سازمان استقبال می کند و آمادگی کامل برای حضور فعال در سازمان دارد.
توجه به توسعه همکاری های اقتصادی در چارچوب سازمان شانگهای رو به رشد است و نقش این نوع همکاری ها در قالب سازمان افزایش یافته است و بررسی نشست ها و توافقات اخیر سازمان نشان می دهد که کشورهای عضو تمایل دارند جنبه های اقتصادی همکاری در قالب سازمان افزایش یابد و بدون تردید جمهوری اسلامی ایران نیز از این روند حمایت خواهد نمود.
در بیانیه سمرقند صحبتی در مورد بانک شانگهای شد، معاون اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ساز و کارهای مالی و بانکی را برای توسعه تجارت بین اعضا ضروری عنوان کرد و اظهار داشت:
ساز و کارهای مالی و بانکی که در سازمان شکل گرفته ‌اند مانند انجمن بین بانکی و مواردی که به طور جدی در دست رایزنی هستند مانند بانک توسعه که به هر دو آنها در بیانیه سمرقند اشاره شده است، این ها از زیرساخت های ضروری برای توسعه تجارت بین اعضای سازمان هستند و پس از نهایی شدن از مهمترین دستاورد های سازمان خواهند بود.
جمهوری اسلامی ایران از سالهای گذشته به دلیل استفاده دولت آمریکا از دلار به عنوان سلاح و اعمال تحریم‌ های یک جانبه و غیرقانونی پیشنهاد های مشخصی برای ترویج تجارت با ارز های محلی را ارائه و با برخی کشور ها اجرایی کرده است در حال حاضر افزایش بکارگیری ارز های محلی در تجارت بین اعضا در بیانیه سمرقند نیز مورد تاکید قرار گرفته بود و از نظر من راهکار موثری برای توسعه تجارت بین کشورهای عضو سازمان خواهد بود.
به نظر می ‌رسد با توجه به ادامه سیاست ‌های قلدرمآبانه و تروریسم اقتصادی آمریکا گام های مهمی در این خصوص در سازمان برداشته شود که از جمله آنها می‌ توان به "نقشه راه افزایش تدریجی سهم ارزهای ملی در تسویه حساب های متقابل اعضای سازمان" که در اجلاس سمرقند به تصویب رسید اشاره کرد در این راستا ابتکار های بیشتری نیز قابل طرح هستند که از آن جمله ایجاد ارز واحد است این طرح هنوز در مراحل اولیه قرار دارد اما در صورتی که از سوی همه اعضا مورد حمایت و استقبال قرار گیرد قدم بزرگی در مقابله با سیطره و فشار های خارجی بر تجارت اعضا با یکدیگر خواهد بود.
بحث و گفتگو