اسپوتنیک - مراسم امضای قراردادهای الحاق چهار سرزمین جدید، جمهوری های خلق دونتسک و لوهانسک و همچنین مناطق خرسون و زاپروژیا به روسیه با حضور ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه روز 30 سپتامبر در تالار گئورگیوسکی کرملین برگزار شد.
همه پرسی درباره موضوع الحاق به روسیه از 23 تا 27 سپتامبر در جمهوری های خلق دونتسک و لوهانسک و در استان های خرسون و زاپروژیا برگزار شد. با توجه به نتایج پردازش 100٪ از آرا، در جمهوری خلق دونتسک ، 99.23٪، در جمهوری خلق لوهانسک 98.42٪، در استان خرسون 87.05٪، در استان زاپروژیا 93.11٪از مردم به پیوستن به فدراسیون روسیه رای دادند.
اما برگزاری این رفراندوم و الحاق مناطق جدید به روسیه چه تاثیری در صحنه بین الملل و روابط مسکو با کشورهای دوست از قبیل ایران خواهد داشت؟ در این راستا با حسن هانی زاده، کارشناس سیاسی و سردبیر سابق خبرگزاری مهرنیوز همکلام شدهایم که مشروح این گفت و گو در ذیل تقدیمتان میشود.
اراده مردم مناطق دونتسک، لوهانسک، خرسون و زاپروژیا در رفراندوم برگزار شده، بازگشت به روسیه بوده است، این اتفاق امروز حاصل شده است، اما غرب و ایالات متحده اعلام کردهاند که نتایج این رفراندوم را قبول ندارند، نظر شما در این خصوص چیست و این رویداد میتواند چه مواردی را در صحنه بین المللی تغییر دهد؟ تاثیر این رویداد بر روابط ایران و روسیه را چگونه ارزیابی میکنید؟
رفراندومی که اخیرا برگزار شد یک رویکرد جدیدی هست زیرا که این مناطق و ساکنان آن از سال 2014 تحت فشار دولت کییف بعنوان شهروندان درجه 2 اوکراین تلقی میشدند؛ خوی نژادپرستی که در بعضی از شخصیتهای دولتی اوکراین وجود دارد موجب شده است که ساکنان این مناطق احساس کنند که در واقع شهروند با حقوق کامل نیستند، فلذا همواره از سال 2014 پیامها، طومارها و نامههای از سوی ساکنان مناطق برای آقای پوتین، رئیس جمهور روسیه ارسال میشد که تکلیف آنها را روشن کند که اگر بنا هست در داخل حاکمیت اوکراین باشند، باید از همه حقوق شهروندی برخوردار باشند وگرنه تمایل دارند که به آغوش وطن اصلی خود روسیه بازگردند، به همین دلیل روسیه که میتوانست با قدرت نظامی خود این مناطق را از اوکراین جدا کند اما چون قصد این بود که نظر خود مردم را نیز دولت روسیه جویا شود، لذا رفراندوم در کمال آزادی و در محیطی کاملا دموکراتیک برگزار شد و این نشان میدهد که ساکنان این مناطق قصد دارند به آغوش کشور خودشان روسیه بازگردند تا از حقوق کامل برخوردار شوند.
طی 8 سال گذشته دولت کییف رفتارهای غیرانسانی با شهروندان این مناطق داشت و مشکلات فراوانی برای آنها بوجود آوردند و این رفراندوم بر اساس قوانین بین المللی برگزار شده است اما از آنجایی که آمریکا احساس میکند در این بازی شکست خورده است، یک نوع دخالت کاملا آشکاری در این مسائل انجام میدهد و حتی روسیه را تهدید میکند که این موضوع بر خلاف قوانین بین المللی است. طبیعتا اراده مردم و ساکنان این مناطق بر این است که به صورت آزادانه به آغوش روسیه بازگردند تا بتوانند از حقوق کامل بهرمند باشند. بنابراین دولت روسیه تمام راه های دموکراتیک را طی کرد و در یک فضای کاملا آزاد رفراندوم برگزار شد و این نشان میدهد که یک نوع پارادوکس در رفتار آمریکا در اوکراین وجود دارد و در جایی که روسیه یک پیروزی سیاسی بدست میآورد، این موضوع خشم آمریکا و ناتو را برمیانگیزد. بنابراین آنچه که طی روزهای گذشته همه جهان شاهد بود، یک رفراندوم کاملا آزاد برگزار شده و این حق روسیست که از شهروندان خود با هرگونه امکاناتی دفاع کند.
اما همکاری ایران و روسیه یک مسئله استراتژیک و برگرفته از منافع ملی دو کشور است و آمریکا نیز نمیتواند تحت هیچ شرایطی روابط و همکاریهای مسکو و تهران را قطع کند زیرا که ایالات متحده نفوذی در ایران ندارد. به همان اندازه که آمریکا به روسیه و چین بر سر اوکراین و تایوان فشار میآورد، طبیعی است که در مورد برجام هم آمریکاییها فشارهای زیادی را به ایران وارد میکنند و تحریمها را تشدید میکنند ولی روابط روسیه و ایران کاملا راهبردی و استراتژیک بوده و تحت تاثیر فشار قدرتهای خارجی قرار نمیگیرد. روابط مسکو و تهران سالهاست در حوزههای مختلف از جمله سوریه، اوکراین و ... روابط کاملا تعریف شده، قدرتمند و قوی هست و آمریکاییها نمیتوانند به ایران فشار بیاورند که روابط خود را با مسکو تقلیل دهد اما به هر حال آمریکا این فشارها را ادامه میدهد، ولی این فشارها خیلی موثر نخواهد بود و ایالات متحده در نهایت شکست خواهد خورد زیرا همه ملتها میدانند که سالهاست آمریکا و ناتو در اوکراین نفوذ دارند و سعی کردهاند از اوکراین بعنوان یک کانون ایجاد ناامنی علیه روسیه استفاده کند و اقدامی که اخیرا روسیه انجام داد در مورد اوکراین برگرفته از حفظ امنیت ملی این کشور است وهمه مردم جهان آنرا تایید میکنند.