عدم حسن نیت آمریکا در مذاکرات برجام

پس از یک وقفه طولانی، مذاکرات بر سر برجام در وین از سر گرفته شد، سران همه هیئت‌ها وارد پایتخت اتریش شدند و قبلاً جلسات جداگانه‌ای برگزار کرده‌اند. انتظار می رود نشست کمیسیون مشترک برجام برگزار شود. در عین حال، مجید تخت روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد گفت: ایران زمانی به اجرای کامل تعهدات برجام بازخواهد گشت که از ایالات متحده تضمین منافع اقتصادی حاصل از این برجام را دریافت کند.

اسپوتنیک با دکتر فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا - عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان (پیوسته) و دانشکده حقوق و علوم سیاسی (وابسته) دانشگاه تهران در این خصوص به گفتگو نشست.

اسپوتنیک: چرا قرار شد كه دور مذاكرات در وين از سرگرفته شود؟ چرا از پلتفرم قطر (دوحه) كه ايران براي ديدار ها و مذاكرات اخيرا انتخاب كرده اين دفعه استفاده نمي شود؟
ایزدی: والا وین محل معمولی مذاکرات بود، هم در دولت رئیسی و هم در دولت قبل، مورد قطرش استثناء بود. بهرحال الان نیاز هست که کشورهای دیگر نیز به غیر از ایران و آمریکا حضور داشته باشند از این جهت برگشتند به همان شهری که قبلا مذاکره می کردند.

ایزدی: من متن را ندیدم. نمیدانم. ایران حرفی که زده این است که نمی خواهد از یک محل دوبار جریمه بشود. از این نظر مقامات ایرانی تیاز دارند بدانند که اگر این توافق انجام می شود، این توافق به رشته هایی بند است. یکبار تجربه کردند عملکرد آمریکایی ها را در گذشته و چون افرادی هم که الان درگیر هستند به عقیده آقای باقری منتقد برجام بودند، برای اینها سخت تر است که توافقی انجام بدهند و بعد از چند ماه توافق دچار چالش بشود.

از این جهت این یکی از دغدغه هایی است که گفته شده است. یکی از دغدغه ها، دغدغه پرونده ای است که در آژانس هست. و هر چند گاهی ایران به دلیل آن تحت فشار آژانس قرار می گیرد. نمی خواهند پرونده ها را ببندند. این پرونده ها مال سالهای دور بود. بحث های این چنین هست.

ایزدی: مشکل اصلی آن است که آمریکایی اصلا در مذاکره حسن نیت ندارند. شما اگر حسن نیت داشته باشید همزمان که دارید مذاکره می کنید که طرف مقابل را تحریم نمی کنید. این یک مشکل است. مشکل دیگر اختلاف نظر در داخل آمریکاست که اکثریت نمایندگان کنگره مخالف برجام هستند، از جمله رئیس کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا که دمکرلت هم هست. از اول گفتند که مخالف برجام هستند و با استفاده از ابزار قانونی که دارند می توانند برای برجام مشکل ایجاد کنند.

از این جهت اینها مشکلات اصلی طرف مقابل هستند. ایران در مورد برجام توافق کرد و بعد از خروج آمریکا یکسال ماند. بازگشت آن محدودیت ها مشکل خاصی برای ایران نیست. انجام دادیم و تا زمانی هم که آمریکا در برجام نبوده، انجام دادیم. چرا؟ اگر آمریکا برگردد، ایران هم برمی گردد و محدودیت ها را می پذیرد. این همه طول کشیده بحث ها به خاطر مشکلات در آمریکاست.

گفتنی است، چهارمین روز مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام همچنان در وین در حال پیگری است و رایزنی‌ها برای حصول به توافق ادامه دارد. روز یکشنبه علی باقری، مذاکره کننده ارشد ایرانی بار دیگر با انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا در خصوص آخرین وضعیت مذاکرات، دیدار و گفتگو کرد.

ایران مدعی است که گزارش‌های آژانس "سیاسی" است و این پرونده باید همزمان با احیای برجام مختومه اعلام شود. این در حالیست که آمریکا و اروپا معتقدند تهران باید به پرسش‌ها در خصوص پیشینه برنامه هسته‌ای خود پاسخ دهد.

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیشتر در چندین گزارش خود از کشف اثر اورانیوم در مراکزی از ایران خبر داده بود که از سوی تهران به عنوان مرکزی برای غنی‌سازی اورانیوم معرفی نشده بود.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز یکشنبه در گفتگوی تلفنی با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد درباره همکاری‌ها تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: "معتقدیم آژانس باید با فاصله گرفتن از موضوعات انحرافی و غیرسازنده سیاسی و از مسیر فنی موضوعات باقیمانده پادمانی را به طور کامل حل و فصل نماید".

وی همچنین اظهار داشت که چشم‌انداز دستیابی به توافق در جریان مذاکرات برای احیای برجام بستگی به این دارد که "آیا آمریکا می خواهد توافقی صورت بگیرد؟ آیا آمریکا انعطاف و واقع بینی لازم را در عمل از خود نشان خواهد داد؟"