اسپوتنیک - این روزها دیگر برای همه محرز شده که جریانی پشت پرده فیما بین ایران و عربستان سعودی وجود دارد که موجبات حل اختلافات و حتی شاید نزدیکی مجدد دو کشور به همدیگر را فراهم کند.
طبق قانون اصلی سیاست چیزی به نام دشمن دائمی در سیاست وجود ندارد مخصوصا اگر دو کشور با هم همسایه باشند.
نمی توان انکار کرد که از بعد از ظهور اسلام رقابت فیما بین ایران و ساکنان شبه جزیره عربی که امروزه به عربستان سعودی تبدیل شده همیشه در منطقه وجود داشته، این رقابت با مصر و ترکیه هم وجود داشته و در دوره های مختلف مشاهده می کنیم که هر کدام از این طرف ها در دوره ای بر سیاست کل جهان اسلام سیطره داشت، اما نفوذ ایران به نوعی فیما بین گروه های محصور می شود که به هیچ وجه با عربستان سعودی و یا ترکیه و یا مصر همسو نمی شوند در حالی که این روزها رقابت فیما بین ترکیه و عربستان سعودی فیما بین اهل تسنن محدود است و در واقع هر کدام جلوتر بروند به حساب دیگری پیشروی می کنند.
درباره مصر هم که باید گفت به دلایل خاص شرایط خود مصر دیگر جریان ناسیونالیسم عرب ضعیف شده و فعلا مصر با ایران و عربستان در رقابت نیست اما گسترش نفوذ ترکیه هم برای مصر وهم برای عربستان سعودی تهدیدی بالقوه تلقی می شود.
همچنین بد نیست یادآوری کنیم که به صورت تاریخی هر دو حکومت قبلی آل سعود بر جزیره العرب توسط عثمانی ها و مصری ها نابود شده و در حال حاضر ما شاهد حکومت سوم آل سعود می باشیم.
به هر صورت طی چهارسال اخیر اسرائیلیها تلاش های زیادی انجام دادند تا شرایط جنگ فیما بین اعراب جنوب خلیج فارس با ایران را فراهم کنند و در نهایت وقتی که ناکام ماندند یکی پس از دیگری تلاش کردند با طرح ابراهیمی خود مهره های نفوذی خود در جهان اسلام و عرب را بسوزانند ولی امروزه مشاهده می کنند این طرح در حال شکست خوردن است.
البته اسرائیل امروزه با معظل سیاسی داخلی شدید هم مواجه است و پس از پنج انتخابات هنوز سیستم حاکم بر اسرائیل نتوانسته حکومتی ثابت تشکیل دهد و در صورتی که آقای نتانیاهو از حکومت کردن کناره گیری نکند قطعا به سمت مشکلات داخلی بیشتر می رویم.
این در حالی است که دیگر حامی پروپا قرص نتانیاهو، یعنی جراد کوشنر و بالطبع پدر زن جراد کوشنر آقای ترامپ دیگر سر کار نیستند و دولت جدید ایالات متحده سیاست های متضادی با نتانیاهو دارد.
در این شرایط سعودی ها متوجه شده اند که هر چه سریعتر باید خودشان به دنبال حل مشکلاتشان با ایران باشند و دیگر نمی توانند روی نقشه های اسرائیل حساب باز کنند و به همین دلیل هم مشاهده می کنیم که دیگر بحث موسوم به آشتی ابراهیمی مسکوت شده و حتی کشورهایی که به این طرح پیوستند، به جز امارات عربی متحده، تلاش دارند به نحوی از زیر آن فرار کنند.
البته درباره امارات هم دلیل اصرار آن بر ماندن در این آشتی این است که مانند اسرائیل این روزها بسیار از نزدیکی ایران و عربستان ناراحت است و دلواپس می باشد که قربانی این آشتی شود.
به هر حال همه می دانند که عربستان سعودی پدرخوانده جزیره عربی می باشد و در صورتی که ایرانی ها با عربستان سعودی آشتی کنند بقیه کشورهای کوچک که قبلا به دلیل حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران با ایران قطع رابطه کرده بودند باید سرشان را بیاندازند و دنبال عربستان راه بیافتند.
طی چند سال اخیر امارات عربی متحده تلاش کرده شرایطی به دست بیاورد که به جای تابع عربستان بودن به نوعی همردیف عربستان سعودی در جزیره عربی باشد.
شاید هم بتوان گفت در برخی موارد امارات عربی متحده از عربستان سعودی حتی جلو زده.
گو اینکه اماراتی ها خودشان قبلا با ایرانی ها تماس های جداگانه ای برقرار کرده اند اما برای اماراتی ها بسیار ناراحت کننده است که در بحث فیما بین ایران و عربستان سعودی بحث آشتی کنان ایران با مصر و اردن هم مطرح می شود اما سعودی ها نه از امارات و نه از بحرین نامی می برند.
طبیعتا هم اسرائیلی ها متوجه این جریان هستند و تلاش دارند از این روزنه استفاده کنند تا آشتی کنان فیما بین ایران و عربستان را به هم بزنند.
البته ولیعهد امارات عربی متحده با اقدامی زیرکانه از نزدیکی ایران و عربستان حمایت کرد تا راه را بر تلاش اسرائیلی ها ببندد.
در این شرایط شاید حتی اسرائیلی ها تلاش کنند برای به هم زدن این آشتی کنان اقداماتی انجام دهند تا خصومت فیما بین ایران و عربستان اوج بگیرد، مثل حمله به بنادر و یا کشتی های سعودی یا اماراتی در دریای سرخ و انداختن آن گردن ایران و یا اینکه از طریق عوامل خود در یمن و یا جاهای دیگر منافع عربستان سعودی یا امارات را هدف قرار دهند و با استفاده از ابزار تبلیغاتی خود جریان را گردن ایران بیاندازند.
مشخص است که سعودی ها هم با پیشنهاد ایالات متحده ویا شاید بهتر است بگوییم فشار ایالات متحده حاضر شده اند چنین اقدامی را انجام دهند چون آمریکایی ها می خواهند هر چه سریعتر از شر منطقه خاورمیانه خلاص شوند و در این ماجرا بسیار عجله دارند.
به هر حال سخنان اخیر ولیعهد عربستان سعودی از یک سو و سخنان متقابل مقامات ایرانی از سوی دیگر این نوید را می دهد که دو کشور اسلامی احتمالا به زودی به سمت حل و فصل مشکلات فیما بین خواهند رفت، وبزرگترین ضربه این آشتی کنان را طرح های سیاست های نتانیاهو در منطقه متحمل خواهد شد.