به گزارش اسپوتنیک به نقل از «ایرنا»، روز 6 آوریل (سه شنبه) نمایندگان ایران، تروئیکای اروپا به همراه روسیه و چین در وین پایتخت اتریش به صورت حضوری تشکیل جلسه می دهند تا تدابیر برداشتن تحریم ها و انجام اقدامات هسته‌ای روشن شود. به احتمال زیاد موضوع بازگشت آمریکا به برجام نیز یکی از محورهای مهم مورد گفت وگو باشد.
برای نشست امروز کمیسیون مشترک برجام هر چند پیشترایران پیشنهاد مذاکره و طرح «گام به گام» آمریکا را رد کرده و خواستار لغو تحریم‌ها شده اما حضور همزمان نماینده آمریکا در محل گفت وگوها برای نخستین بار طی سال‌های اخیر، از تکاپوی تیم بایدن برای کاهش تنش با تهران و بازگشت به برجام نشان دارد.
آنچه که نشست امروز وین را از دیگر مذاکرات متفاوت می سازد، حضور همزمان رابرت مالی، مسوول امور ایران در دولت آمریکا در این کشور اروپایی است. این نخستین باری است که از زمان خروج آمریکا از برجام و نیز در دولت بایدن، نماینده این کشور به محل مذاکرات هسته ای رهسپار می شود.
مالی در مصاحبه اخیر خود، به لزوم تمدید دوره تعهدات برجامی ایران اشاره‌ای نکرد و در عین حال از دیگر موارد مورد اختلاف با ایران و از جمله درباره برنامه موشکی ایران سخن نگفت. وی همچنین در بخشی از این گفت وگو تاکید کرد که آمریکا آماده رفع تحریم‌های ناسازگار با برجام است.
این گونه از اظهارات مسوول امور ایران در دولت آمریکا درباره برجام موجب نارضایتی و نگرانی مقامات اسراییلی شد. تغییر رویکرد مقامات کاخ سفید نسبت به برجام باعث شده تا سران ریاض نیز به عنوان متحدان خاورمیانه ای آمریکا، نسبت به ایران نرمش نشان دهند.
در حالی طرف آمریکایی دست کم به مذاکرات غیرمستقیم با ایران خوشبین است و حتی مقامات کاخ سفید از آمادگی کشور خود برای مذاکرات مستقیم با تهران دم می زنند که دیپلمات های جمهوری اسلامی هر گونه مذاکره ای با آمریکا را رد می کنند. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران هر دیداری بین دو طرف را رد کرد و در توئیتی نوشت: «ایران و ایالات متحده دیداری نخواهند داشت».
از نگاه برخی کارشناسان، ایران از این مساله نگران است که در صورت پذیرش طرح گام به گام یا تاکتیک های مذاکراتی دیگر، آمریکا در میانه اقدامات متقابل درخواست‌های دیگری را روی میز بگذارد؛ درخواست هایی در زمینه اصلاح برجام، نقش منطقه‌ای و برنامه موشکی. ضمن اینکه آمریکایی که به صورت یکجانبه و به رغم مخالفت های بین المللی به تعهدات خود پشت کرد، در موقعیت طرح شرط و شروط نیست و لغو تحریم ها ابتدایی ترین گامی است که انتظار می رود کاخ سفید بردارد.
حتی در صورت رد طرح های پیشنهادی آمریکا از سوی ایران در وین و نیز انجام نشدن مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن اما سفر مالی به اتریش این پیام را به جهان و طرف ایرانی مخابره می کند که تیم جدید آمریکا در پی کاهش تنش است.
هشتم ماه مه سال 2018 ، دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا اعلام کرد که از برجام خارج می شود و نه فقط تحریم های قبلی را باز می گرداند بلکه تحریم های جدید علیه تهران را نیز اعمال خواهد کرد و به دنبال آن تحریم های واشنگتن علیه ایران احیا و تشدید شدند. آمریکا تلاش می کند دیگر کشورها نیز ایران را تحریم کنند.
قطعنامه 2231 ، تصویب شده در سال 2015 ، شامل مکانیزمی برای تجدید خودکار تحریم های سازمان ملل علیه ایران در صورت عدم انجام تعهدات این کشور طبق برجام است. این مکانیسم از سال 2015 به مدت 10 سال اعتبار دارد. این قطعنامه پیش بینی می کند که اگر در این دوره هرگونه تخلف جدی از طرف ایران صورت بگیرد، کشور تنها در صورت تصویب قطعنامه مربوطه در شورای امنیت سازمان ملل قادر به جلوگیری از تمدید تحریم ها خواهد بود. اگر حداقل یکی از اعضای دائم شورای امنیت با تصویب چنین قطعنامه ای مخالفت کند، تحریم ها به طور خودکار ظرف 30 روز تمدید می شود.
در ماه مه 2019، ایران کاهش تدریجی تعهدات خود در این توافق نامه و کنار گذاشتن محدودیت در تحقیقات هسته ای، سانتریفیوژها و سطح غنی سازی اورانیوم را اعلام کرد.