گزارش و تحلیل

قدرت نظامی روسیه؛ آمریکا در حسرت چه سلاحی مانده است؟

اژدر فرا حفره زای روسی شانسی برای تلافی جویی دشمن را باقی نمی گذارد.
Sputnik

اسپوتنیک به نقل از نشنال اینترست آمریکا می نویسد: اژدر روسی "وی‌آ-111 اشکفال"( به روسی- تند وَزه ) با سرعت شتاب 370 کیلومتر در ساعت هیچ امیدی به ناوگان ایالات متحده نمی بخشد.

پس از دستیابی به موفقیت چشمگیر توسط ایالات متحده در زمینه فناوری نیروگاه هسته ای، ناوگان اتحاد شوروی در اوایل دهه 1960 به شدت به ابزارهای قابل اطمینان برای مقابله نیاز داشت. تنها پس از فروپاشی اتحاد شوروی بود که عموم مردم از وجود اژدر فرا حفره زای"وی‌آ-111 اشکفال" آگاه شدند، که در 1977 وارد تسلیح شد.

اژدرها معمولاً از موتورهای ملخ دار یا پمپ استفاده می كنند كه سرعت آنها بیش از 60 گره نیست. در همین حال، "اشکفال" توسط یک موتور موشکی سوخت جامد تأمین می شود که حداکثر سرعت آن بیش از 200 گره - یا 370 کیلومتر در ساعت است. چنین سرعت بالا به حساب پدیده ای به نام فراحفره‌ زایی حاصل می شود: گاز خارج شده از بخش فوقانی اژدر تماس اژدر با آب را به حداقل می رساند، بنابراین از افت سرعت به دلیل مقاومت در برابر آب جلوگیری می کند. با حرکت اژدر به سمت هدف، حباب گاز به پخش بخار آب در اطراف خود ادامه می دهد. "اشکفال" حرکت خود را با سرعت حدود 50 گره شروع می کند و به سرعت فرا حفره ای می رسد، یعنی به بیش از 200 گره. در ابتدا، "اشکفال" فقط برای حمل کلاهک هسته ای طراحی شد، اما مدلهای بعدی را می توان به کلاهک هسته ای و معمولی مجهز کرد. با این حال، این اژدرهای پیشرفته دارای اشکالاتی هستند. اول، اژدر فرا حفره زا هنگام حرکت میزان بالای سر و صدا ایجاد می کند. این بدان معناست که یک زیردریایی به محض شلیک چنین اژدی به راحتی قابل شناسایی است. اما، از سوی دیگر ، سرعت باورنکردنی "اشکفال" دشمن را  به احتمال قوی بی جواب می گذارد. یک مشکل جدی تر این است که هدایت آن توسط سونار غیرممکن است، زیرا در حداکثر سرعت اژدر به دلیل سرو صدا، خود را "کر" می کند. شایعات حاکی از آن است که در نسخه های جدید "اشکفال" توسعه دهندگان موفق به رفع این نقص شده اند اما تاکنون این شایعات تأیید نشده است. یک مشکل جدی دیگر وجود دارد: برای جلوگیری از مقاومت ناگهانی در برابر آب و بروز نواقص احتمالی در عملکرد، این اژدر باید دائما در داخل حباب گاز باشد.

پس از پایان جنگ سرد، آینده فناوری اژدرهای فراحفره زا  نامشخص است. در اوایل دهه 2000، سازنده آلمانی Diehl-BGT در حال کار بر روی ایجاد یک اژدر ابر حفره ترکیبی برای پرتاب در زیر آب و سطح بود، اما کار هنوز فراتر از مرحله نمونه سازی پیش نرفت. چندی پیش معلوم شد که روسیه کار بر روی اژدر جدید ابر حفره ای "درنده" را آغاز می کند، که باید جایگزین "اشکفال" شود. مانند برنامه "اشکفال"، برنامه توسعه "درنده" نیز یک راز کاملاً محفوظ است. در حال حاضر مشخص نیست که برنامه توسعه و تولید "درنده" تا کجا پیش رفته است و معلوم نیست کدام زیردریایی های روسی به اژدر جدید مجهز می شوند.

بحث و گفتگو