قیمت طلا در روز 27 ژوئیه، به سطح تاریخی افزایش یافت. قیمت ماه اوت در بورس نیویورک تا 1911.7 دلار افزایش یافت. رکورد قبلی در سپتامبر سال 2011 به ثبت رسیده بود.
سال 2011 را شاید بتوان سال طلا نامید، سالی که رکوردهای پی در پی ثبت شد و هر اونس طلا نوسانی در حدود 600 دلار داشت. بازار طلای سال 2011 با هر اونس 1430 دلار شروع شد و هر چه سال جلوتر رفت، قیمت طلا نیز بالاتر رفت. طلا از قله 1700 عبور کرد و به 1932 دلار رسید.
اسپوتنیک با هوشیار رستمی کارشناس مستقل ایرانی در رشته اقتصاد و مدیر آموزش و پژوهش در موسسه مطالعات و تحقیقات اقتصادی فایناپس کانادا (شعبه ایران) در خصوص افزایش قیمت طلا نزدیک به 2000 دلار به گفتگو نشست.
اسپوتنیک: علت افزایش کنونی قیمت طلا چیست و آیا تنش بین چین و آمریکا بر این فرایند تأثیرگذار است؟
رستمی:« تنها از دو مسیر دارد افزایش نصیب طلا می شود. یک بخش آن در خصوص شدیدتر شدن آمارهای جهانی در خصوص مرگ بر اثر ابتلا به کووید -19 است که ما در اواخر ماه مارس دیدیم که طلا افزایش قیمت داشته است. و الان هم روابط چین و آمریکا بشدت دچار تنش شده است. عملکردی که دولت های دو طرف دارند نسبت به کنسولگری های دو طرف در چنگدو و هیوستون نشان می دهند و پرچم خودشان را بردند و در بالای کنسولگری نصب کردند و این نشان می دهد که اقتصاد جهانی در آستانه یک تنش جدی است.
به این دلیل قیمت طلا دارد رکورد می زند و امروز من تا 1043 دلار را دیدم و ما که انتظارش را داشتیم تحت تأثیر کووید -19 به 2000 دلار برسد، نرسید و اینقدر زور نداشت، امکان دارد که بعد از این تنش به 2000 دلار برسد.
موضوع بعدی این است که کی ممکن است پایین تر بیاید، اگر این تنش‌ها بخوابد. البته من بعید می‌دانم. با توجه به اینکه هم اتحادیه اروپا نزدیک به 2000 میلیارد دلار در سیاست انبساطی اجرا می کند، آمریکا از قبل شاید یک سیاست انبساطی داشته و با توجه به اینها بعید است که اگر طلا مرز روانی 2000 دلار را بشکند، در زمان نزدیکی بتواند به زیر 2000 دلار برگردد».
اسپوتنیک: در سال 2011، علت افزایش قیمت طلا، وجود بی‌ثباتی در بازارهای بورس و ارز، تداوم بحران بدهی‌ها در اروپا و تنش فزاینده در خاورمیانه و کشورهای عربی و نرخ بهره دلار در آمریکا در حد صفر، اعلام شد. دلیل افزایش رکورد کنونی قیمت طلا چه می تواند باشد؟
رستمی: «طلا یک دارایی است و قاعدتا وقتی تنش های دیپلماتیک و بحران های اقتصادی شدید می شوند قیمت طلا به عنوان فلز گرانبها بالا می رود. طلا یک فلز گرانبهاست که براحتی جابجا می شود و یک دارایی واقعی است و مثل بورس، سهام و حتی مثل پول کاغذی هم نیست، چون همه پول های کاغذی باید نهایتا یک پشتوانه محکمی مثل طلا یا دیگر فلزات داشته باشند.
بحران سال 2011 وجود داشت، البته در آن موقع اگر اشتباه نکنم، قیمت طلا تا 1920 دلار بالا رفته بود. و این رکوردشکنی که امروز کرده یک سیگنال مهم است که نشان میدهد چقدر سرمایه‌گذاران از تنش موجود بین آمریکا و چین می ترسند و چقدر برای آنها مهم است که این امر چقدر وضعیت اقتصادی جهان را با بحران مواجه بکند.
در مورد بازار داخلی ایران، ما بر خلاف کشورهای دیگر، خیلی با بخش گرانی و ارزش قیمت‌ها چندان غریبه نیستیم و طلا هم قاعدتا ارزش پیدا خواهد کرد. قیمت اونس جهانی ارزش پیدا خواهد کرد. قیمت دلار هم نسبت به افزایش از آنجا تحت تأثیر قرار گرفته است و وقتی آن را به ریال می کنیم، یک افزایش داریم، اما تقاضای داخلی فعلا برای طلا شدید نیست. زیرا بازده تقاضای طلا در کشور برای مراسم عروسی که فعلا برگزار نمی شود پایین است و طلا زیادی ردو بدل نمی‌شود. به خاطر محدودیت هایی که دولت و بانک مرکزی گذاشته است فعلا از کنترل خارج نشده است که اگر از کنترل خارج بشود و فشار تقاضای داخلی هم باشد، ارزش آن بیشتر خواهد شد».
اسپوتنیک: آیا واکنش ایران در رابطه با حادثه هواپیمای ماهان می تواند تأثیری در افزایش نرخ طلا و یا ارز داشته باشد؟
رستمی:« حتما واکنش ایران اثر خواهد گذاشت. از اینرو وزارت خارجه رسما اعلام کردند نسبت به این موضوع واکنش شدیدی نخواهد داشت. می دانید بعد از اینکه هواپیمای اوکراینی در آسمان ایران، توسط موشک زده شده، عمده سازمان های هوانوردی توصیه‌اشان این بود که ایرلاین ها از آسمان ایران عبور نکنند. اگر ایران بخواهد همچین رفتاری که آمریکا با هواپیما ماهان کرده، با یک هواپیمای آمریکایی بکند، قطعا باید توی آسمان خودش بکند، چون ما مثل آمریکا نیستیم که در کشورهای دیگر پایگاه هوایی داشته باشیم، و اگر ایران بخواهد چنین کاری بکند کل آسمان ایران می تواند تحریم بشود. با توجه به برخوردی که مردم نسبت به آینده اقتصاد دارند، نباید اثری بگذارد و این موضوع فعلا برای ما خنثی است».
در بحران طلایی سال 2011، طرفداران افزایش قیمت طلا در جهان وجود بی ثباتی در بازارهای بورس و ارز را دلیل تمایل دوباره سرمایه‌گذاران به طلا در سال بعدی دانستند. تداوم نگرانی‌ها از گسترش اعتراضات مردمی در خاورمیانه و شمال آفریقا و در عین حال تثبیت نرخ بهره دلار آمریکا در حد صفر درصد نیز علت افزایش قیمت طلا اعلام شده بود.
شدت یافتن نبردها در لیبی و افت رتبه اعتباری پرتغال و همچنین تبعات وقوع زلزله و بیم از گسترش تشعشعات هسته‌ای نیروگاه هسته‌ای در ژاپن نیز بازار طلا را تحت فشار قرار داد. در عرصه بین‌المللی اعلام کاهش نرخ رشد اقتصادی، افت بودجه دولتی و کاهش میزان مصرف در آمریکا از طریق افت وخیز برابری دلار موجب تاثیر بر قیمت طلا شد. افت شدید شاخص‌ها در بورس‌های جهانی و تشدید نگرانی از آینده اقتصاد آمریکا به علاوه اوج نگرانی‌ها در اروپا قیمت طلا را تا ۱۹۲۲ دلار رساند.
برخی دلایل دیگر مطرح شده برای افزایش قیمت طلا عبارتند از: پایین ماندن نرخ بهره دلار در آمریکا نزدیک به صفر، شدت یافتن انتظارات تورمی در خصوص آینده قیمت در بازار طلا از سوی برخی شرکت‌ها با هدف فروش طلا در اوج قیمت، ریسک کم طلا در سرمایه‌گذاری‌ها، نگرانی از افت قیمت سهام، تشدید بحران اروپا، کاهش بازدهی اوراق قرضه در آمریکا، وقوع انقلاب در کشورهای عربی.